پیش‌بینی وضعیت مسکن در ماه‌های پایانی سال/ تردید در بازار مسکن

رویداد۲۴ در این میان اعضای صنف مشاوران املاک به ویژه رییس این اتحادیه بار‌ها و به صراحت مخالفت خود را با درج قیمت در آگهی‌های مجازی اعلام کرده و معتقدند با این کار بازار دچار هیجان و هرج و مرج قیمتی خواهد شد.

در مقابل برخی از کارشناسان و فعالان این بازار اعتقاد دارند، حق مسلم شهروندان، خریداران و فروشندگان است که به جریان آزاد اطلاعات دسترسی داشته باشند. این عده برای خریدار حق انتخاب قائل شده و می‌گویند در نهایت مشتری و مصرف کننده باید ملک مورد نظر خود را انتخاب کند و می‌تواند در صورت مواجهه با قیمت‌های غیرواقعی و نجومی، خرید خود را انجام ندهد.

محروم کردن مردم، خریداران و فروشندگان از داده‌های بازار، کمکی به بهبود وضعیت مسکن جامعه نمی‌کند.

از اردیبهشت ماه درج قیمت‌ها در سایت‌ها ممنوع اعلام شده بود و بررسی وضعیت بازار نشان دهنده آن است که این اقدام نه تنها تاثیری به حال بازار ملک نداشت بلکه حداقل ۷۰ درصد بر قیمت املاک در نقاط مختلف پایتخت افزوده شد و علاوه بر زحمت تماس با تک تک آگهی دهندگان از سوی خریداران، بر نابسامانی بازار نیز دامن زد و سبب شد تا هرکس و به هر میزان که دوست دارد برای املاک خود، قیمت تعیین کند.

محدودیت اطلاعات کمکی به بازار مسکن نمی‌کند

یک کارشناس بازار مسکن درباره تاثیر سانسور قیمت‌ها در آگهی سایت‌های بر سامان دادن وضعیت بازار مسکن گفت: اگر می‌شد بازار مسکن را با چنین طرح‌هایی سر و سامان داد که خیلی خوب بود.

مهدی سلطان محمدی افزود: واقعیت این است که محروم کردن مردم، خریداران و فروشندگان از داده‌های بازار، کمکی به بهبود وضعیت مسکن جامعه نمی‌کند. این تصور غلطی است که برنامه ریزان و سیاست‌گذاران گاهی اوقات فکر می‌کنند، خریداران و فروشندگان که وارد بازار مسکن می‌شوند از خرد کافی برای انتخاب برخوردار نیستند و توسط داده‌ها فریب می‌خورند و تصمیمات نادرست می‌گیرند؛ بنابراین فکر می‌کنند به عنوان قیم‌هایی آگاه باید وارد شوند و راه اطلاعات را ببندند.

وی تاکید کرد:اصلا این‌گونه نیست و تصوری واقعا نادرست است، زیرا در بازار‌ها هرچه تبادل اطلاعات بیشتری صورت گیرد، بهترکار می‌کنند، خریدارانی که از انواع نرخ‌های بازار در نقاط مختلف شهر آگاه باشند به همان نسبت تصمیمات آگاهانه‌تری می‌گیرند و همچنین فروشندگانی که به خریداران بالقوه در همه جای بازار، دسترسی دارند می‌توانند سریع‌تر املاک خود را به فروش برسانند و به مشتریان بهتر دسترسی یابند.

وی ادامه داد: تصوراتی بر این مبنا که اطلاعات بازار را مخدوش کنیم و مانع آن شویم و این مساله به شرایط بازار کمک می‌کند، اقدام بسیار عجیبی است که در مملکت با قوت جریان دارد.

این کارشناس بازار مسکن گفت: برای درک بهتر مساله می‌توان این مثال را زد که شما وارد یک میوه فروشی شوید و میوه‌ها هیچ نرخی ندارند و کیفیت آن‌ها قابل مشاهده نیست و فروشنده نسبت به فروش محصولی اقدام می‌کند نه نرخ مشخصی دارد و نه کیفیت قابل مشاهده، بنابراین چگونه می‌توان برای خرید تصمیم‌گیری کرد.

سلطان محمدی افزود: اگر به انواع نرخ‌ها در فروشگاه‌های مختلف داشته باشید و همچنین هرچه تعداد فروشگاه‌هایی که محصولات را عرضه می‌کنند، بیشتر باشد؛ شما به عنوان خریدار قدرت انتخاب بهتری دارید.

افزایش سهم تجارت الکترونیک در کشور

وی تاکید کرد: فضای مجازی نیز بخشی از بازارهاست و اکنون بازار‌ها فقط محدود به بازار‌های فیزیکی نمی‌شوند و در همه جای دنیا روز به روز سهم تجارت الکترونیک در حال افزایش است و در ایران نیز بسیاری از شهروندان برای خرید‌های روزمره خود به سایت‌های مختلف مراجعه می‌کنند و می‌توانند انواع محصولات را از نظر کیفیت، قیمت و ... با یکدیگر مقایسه کنند و در نهایت بهترین تصمیم را بگیرند که این مساله کمک بسیاری به گرفتن تصمیمات بهینه‌تر کرده است.

وی تاکید کرد: در تمام دنیا این روند جریان دارد و بزرگترین شرکت‌هایی که در طول سال گذشته علیرغم تمام مشکلات و بحران‌ها رشد کردند، آن دسته از شرکت‌هایی بودند که امکان فروش مجازی داشتند.

هرچه گستره انتخاب را برای خریدار بیشتر فراهم کنیم، وی تصمیم عاقلانه‌تر و بهتری را خواهد گرفت.

بیشتر بخوانید: جنجال قیمت مسکن در سایت‌های آگهی املاک

خریداران، بهترین تصمیم‌گیرندگان بازار

این کارشناس بازار مسکن گفت: بنابراین در چنین شرایطی نمی‌دانم با چه تصوری بعضی‌ها فکر می‌کنند که اگر بازار‌های مجازی را محدود کرده و دسترسی مردم به اطلاعات را محدود کنند می‌تواند باعث حل مشکل مسکن در جامعه شود که بنده متوجه نمی‌شوم این کار چگونه صورت می‌گیرد.

وی ادامه داد: اساس تفکر بر این مساله استوار است که مردم را جاهل تصور می‌کنند که قادر به گرفتن تصمیمات درست نیستند، اما باید گفت این تصور غلطی است، زیرا خریداری که وارد بازار می‌شود از خرد کافی برخوردار بوده و منابع کافی دارد و می‌تواند در مقابل پیشنهادات و گزینه‌های مختلفی که عرضه می‌شود، بهترین تصمیم را بگیرد.

سلطان محمدی بیان کرد: در این میان اگر فروشنده‌ای قیمت بالایی را مطرح کند، خریدار حق انتخاب دارد و می‌تواند سراغ این فرد نرود. هرچه گستره انتخاب را برای خریدار بیشتر فراهم کنیم، وی تصمیم عاقلانه‌تر و بهتری را خواهد گرفت.

پشت سر گذاشتن دوره رشد قیمت‌ها در بازار مسکن

وی در پاسخ به این سوال که آیا تا پایان سال شاهد رونق بازار مسکن خواهیم بود یا خیر، بیان کرد: باید دید منظور از رونق چیست، اگر منظور حجم خرید و فروش باشد با روندی که فعلا در بازار‌ها مشاهده می‌شود، احتمال افزایش قیمت مسکن به شکلی که در سال‌های گذشته داشتیم، بسیار احتمال ضعیفی است و به نظر می‌رسد بازار‌ها دوره رشد‌های شدید نرخ‌ها را پشت سر گذاشته اند و از این به بعد با بازار‌ها مواجه خواهیم بود که تعادل بهتری درآن برقرار است و قیمت‌ها نمی‌توانند نوسان بسیار شدیدی داشته باشند.

وی تاکید کرد: البته به شرط آنکه وضعیت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در حد فعلی باقی بماند.

سلطان محمدی خاطر نشان کرد: اگر اتفاقات غیرقابل پیش بینی در حد اقتصادی، سیاسی و اجتماعی رخ دهد، وضعیت متفاوت خواهد بود، اما در شرایط فعلی به نظر می‌رسد که بازار‌ها از ثبات قیمتی بهتری برخوردار باشند و هنگامی که بازار‌ها به آرامش قیمتی می‌رسند، خریدار و فروشنده راحت‌تر می‌توانند به مرحله تصمیم‌گیری برسند و اگر متقاعد شوند قیمت‌ها به حدی از ثبات رسیده آن زمان حجم معاملات افزایش می‌یابد.

وجود تردید در بازار مسکن

وی تصریح کرد: اکنون تردید‌هایی در بازار وجود دارد که عده‌ای معتقدند قیمت‌ها سقوط خواهد کرد و برخی انتظار دارند نرخ‌ها افزایش شدیدی پیدا کند در این شرایط تصمیم‌گیری برای خریدار و فروشنده دشوار خواهد بود، اما اگر مدتی بگذرد و هر دو طرف معامله قانع شوند قیمت‌ها در همین سطح است و تغییرات شدید رخ نمی‌دهد، آن هنگام خریداران وارد عمل شده و در مقابل فروشندگان هم به این نتیجه می‌رسند که بهتر است واحد‌های خود را سریعترعرضه کرده و آن‌ها را نقد کنند.

احتمال افزایش حجم معاملات مسکن تا پایان سال

وی گفت: انتظار بر این است که حجم معاملات بالا رود به شرط اینکه تعادل و ثبات قیمت در بازار پیدا شود که به نظر می‌رسد در ماه‌های آتی به این سمت نزدیک شویم.

افزایش تقاضا برای دارایی‌های سرمایه‌ای

سلطان محمدی درباره میزان جذابیت بازار مسکن برای دلالان توضیح داد: در ۲ سال گذشته شاهد بودیم که اقبال به سمت دارایی‌های سرمایه‌ای بسیار زیاد بود و بر اساس انتظارات تورمی بالایی که شکل گرفته بود؛ همه کنش‌گران اقتصادی و تمام آحاد مردم و خانوار‌ها در واقع تلاش می‌کردند منابع خود را به هر نحوی که شده تبدیل به کالا‌های سرمایه‌ای و دارایی‌های بادوام کنند که بتواند قدرت پس‌انداز آن‌ها را در مقابل تورم، حفظ کند.

وی ادامه داد: در این شرایط همه دارایی‌های سرمایه‌ای از بورس گرفته تا مسکن، دلار، خودرو، طلا و هر آنچه فکر می‌کردند که می‌تواند ارزش پول را حفظ کند، شاهد افزایش قیمت بود و در واقع فراتر از آنچه که منطق‌های اقتصادی حکم می‌کرد، قیمت‌ها بالا رفت.

این کارشناس بازار مسکن عنوان کرد: اکنون این چشم‌انداز تا حدودی تغییر کرده است و با توجه به ایجاد امید بازگشت آمریکا به برجام و آزادشدن بخشی از منابع ارزی بلوکه شده و افزایش درآمد‌های ارزی کشور سبب شده تا ثبات و کاهش نرخ دلار را در چشم انداز بهتر شود بنابراین انگیزه‌هایی که برای رفتن به سمت دارایی‌های سرمایه‌ای وجود داشت، کاهش یافته و مضاف براینکه در آن دوره افزایش‌ها فراتر از انتظار رخ داد و دربخش مسکن در طول ۸ ماهه نخست سال حدود ۷۰ درصد بر قیمت‌ها افزوده شد که منطق خیلی قوی برای این مساله وجود نداشت.

وی افزود: بنابراین همان‌طور که داده‌های بازار بورس به سمت کاهش حرکت کرد؛ در بازار مسکن هم این انتظار می‌رود که از هیجان اولیه فاصله بگیرد و عقلانیتی در بازار حکمفرما شود و قیمت‌ها به وضعیت معقول‌تری بازگردد.

کاهش سهم معاملات واسطه‌ای و حضور دلالان

این کارشناس بازار مسکن اظهار کرد: در چنین چشم اندازی رانت‌جویی واستفاده واسطه‌ها از فرصت ایجاد شده و کسب سود‌های قابل توجه باید گفت این فرصت‌ها در حال زایل شدن است و انتظار می‌رود از این پس، با تقاضای مصرفی در بازار روبه‌رو باشیم و خریدارانی که واقعا به مسکن نیاز دارند، وارد این بازار شوند و سهم معاملات واسطه‌ای و دلالی به نسبت کاهش یابد.

وی عنوان کرد: معمولا در دوره‌هایی که مسکن از وضعیت هیجان قیمتی فاصله می‌گیرد این اتفاق می‌افتد و انتظار ما نیز همین مساله است.