چرا صدا و سیما پخش فوتبال‌ها را از سیگنال‌های ماهواره قطع کرد؟

 شاید خیلی از علاقه‌مندان فوتبال به خاطر داشته باشند که در رقابت‌های مقدماتی جام جهانی 2014 زمانی که تیم ملی ایران در لبنان به مصاف این کشور رفت، تصاویر دریافتی با مشکلاتی مواجه شد و پخش این مسابقه ناتمام ماند.اما بعد از گذشت چند روز از این بازی مهم، مشخص شد که صداوسیما به خاطر مبلغ بالای حق پخش آن دیدار، از خیر پخش این بازی حساس گذشته بود، بعد از بروز این اتفاق، عادل فردوسی پور در برنامه «90» با دعوت از غلامرضا رفیعی مشاور حقوقی سازمان صداوسیما خواستار ارائه توضیحاتی در مورد این قضیه شد.

رفیعی که تلاش بسیار زیادی داشت تاعادل فردوسی پور را در رابطه با این موضوع قانع کند، علت اصلی عدم پخش بازی تیم‏ ملی فوتبال ایران با لبنان را این‌گونه عنوان کرد: «در چهار سال گذشته و برای پکیج کلی مسابقات 4 میلیون دلار می‌دادیم، یکدفعه شد 40 میلیون دلار و با تخفیف می‌گویند 10 میلیون دلار، ما می‌گوییم فقط 5 میلیون دلار می‌دهیم که 25 درصد هم قیمت‌ها را بالا برده‌ایم.» اما بعد از این گفت‌وگوی جنجالی و دفاع عادل فردوسی پور از حق مردمی که به تماشای بازی‏های تیم ملی فوتبال ایران علاقه‌مند هستند، بالاخره صداوسیما مبلغی که باید برای پخش این مسابقات می‏ پرداخت را واریز کرد و بازی‏های تیم ملی فوتبال ایران به شکل کامل به روی آنتن رفت اما با گذشت سه سال از عدم پخش مسابقه تیم ملی ایران با لبنان، صداوسیما قبل از مسابقات جام ملت‏های اروپا (یورو 2016) اعلام کرد که حق پخش تمامی این مسابقات را خریداری کرده و بازی‏های یورو 2016 از دو شبکه «ورزش» و «سه» به روی آنتن خواهد رفت.

اما این ماجرا از یک شکایت شروع شد. شکایت شبکه تلویزیونی قطری،از صدا وسیما. قضیه به یک اتفاق معمولی در تلویزیون ایران مربوط است؛ پخش مسابقات ورزشی بدون خرید حق پخش! شکایت شبکه قطری از تلویزیون ایران، درباره پخش رایگان بازی‌های فوتبال یورو 2016 است. پخش زنده این مسابقات از شبکه‏ های سوم سیما و برخی کانال‌های ماهواره‏ای صدا وسیما که به صورت رایگان در حال انجام بود، با شکایت یک تلویزیون قطری با نام Bein با محدودیت مواجه شد و سیمای جمهوری اسلامی مجبور شد که پخش ماهواره‌ای این بازی‌ها را متوقف کند.

البته صداوسیما در برخی دوره‏ های پیشین امتیاز مسابقات ورزشی نظیر بازی‌های المپیک را خریداری می‏ کرد؛ اما آن گونه که روزنامه الوطن چاپ دوحه مدعی شده، تلویزیون ایران بدون خرید حق پخش، مسابقات یورو ۲۰۱۶ را پخش زنده کرد.

بر اساس ادعای این نشریه، تلویزیون اتیوپی، موریتانی، الجزایر، تونس، چاد و ایران تصاویر را غیرقانونی از این شبکه می‏گیرند و پخش می‏ کنند و به همین دلیل، شبکه bein که حق پخش بازی‏ها را به‌صورت رسمی خریده بود و به شبکه‏ های مختلف فروخته، از ایران و چند کشور دیگر در نهادهای قضایی بین‌المللی شکایت کرده و شکایت نامه‏ای را علیه شبکه‌های  موریتانی، شبکه سه ایران و شبکه‌های تلویزیونی تونس و الجزایر تنظیم کرد و آن را تحویل یوفا داد. اتحادیه فوتبال اروپا هم بلافاصله واکنش نشان داده و تاکید کرده که جریمه ‏هایی را برای شبکه‌هایی که تخلف کرده‏ اند در نظر خواهد گرفت.

اما از اواسط یورو 2016 رویکرد صدا و سیما تغییر کرد. مسابقات فوتبال یورو ۲۰۱۶ در دو گروه C و D با برگزاری چهار دیدار اوکراین-لهستان، ایرلند شمالی-آلمان، جمهوری چک-ترکیه و کرواسی-اسپانیا در ساعت ۲۰:۳۰ و ۲۳:۳۰ به وقت تهران برگزار می شد و بسیاری از مخاطبان پای تلویزیون نشسته بودند تا این بازی‏ها را از تلویزیون ایران ببینند؛ اما از همان شب برنامه تغییر کرد و بسیاری از مردم نتوانستند این بازی‏ها را از تلویزیون نگاه کنند. بخش قابل‌توجهی از تماشاگران تلویزیون، از سیگنال ماهواره‏ای، بازی‌های فوتبال را تماشا می‏ کردند که پس از اعلام شکایت از صداوسیما، تلویزیون از آن شب هیچ‌یک از چهار بازی را روی سیگنال‏های ماهواره‏ای پخش نکرد و آن دسته از تماشاگران که «ستاپ باکس» نداشتند یا موفق به دریافت سیگنال شبکه سه نشدند یا اگر دریافت کردند، به جای یورو ۲۰۱۶ شاهد پخش مسابقات موتوجی پی بودند!

ظاهرا بنا بر دستورالعمل تازه، از آن شب به بعد بازی های فوتبال تنها از طریق ایستگاه‏ های زمینی صداوسیما پخش شد.به هر حال برخی از کارشناسان عقیده دارند که حتی در صورتی که مسوولان صداوسیما امتیاز پخش مسابقات ورزشی را برای محدوده جغرافیایی ایران می‌خریدند نیز حق پخش این مسابقات را روی سیگنال‏های ماهواره‏ای شبکه‏ های تلویزیون کشورمان نداشتند، چون وسعت دریافت سیگنال این شبکه‏ ها فرا‏تر از ایران است و طبیعتا صداوسیما نمی‏تواند مسابقه‏ای که رایت پخش آن را برای ایران خریداری کرده، به گونه‏ ای پخش کند که در سایر کشور‏ها قابل دریافت باشد.

پس از این اتفاق ها صدا و سیما تصمیم گرفت تمام بازی ها را روی گیرنده های دیجیتال و ایستگاه های زمینی پخش کند تا هم بتواند با فروش دستگاه های دیجیتالش هم جریمه هایش را جبران کند هم اینکه بتواند با وجود برنامه هایی همچون دورهمی و خندوانه، مردم را دوباره به سوی صدا و سیما بکشاند.