چاه ارت چیست؟
رویداد۲۴ ارت یا (earth) در لغت به معنای کلمۀ زمین است. چاه ارت در اصطلاح به معنی سیستم اتصال زمین است که برای جلوگیری از برقگرفتگی حفر میشود. چاه ارت هر نوع جریان برق را به زمین منتقل میکند و در زمان اتصال در مدار یا هنگام نشت کردن جریان برق از جان انسانها و دستگاههای برقی محافظت میکند. در این مطلب از وبسایت فروشگاه پارس الکتریک که یکی از مطمئنترین فروشگاههای اینترنتی جهت خرید ابزار و تجهیزات برقی و آزمایشگاهی است استفاده کنید.
شما همچنین میتوانید برای خرید اسیلوسکوپ، خرید منبع تغذیه و اطلاع از قیمت مولتی متر به وبسایت فروشگاه پارس الکتریک مراجعه کنید. جریان الکتریکی یا برق نقش پررنگی در زندگی بشر امروزی دارد و انسان باید سعی کند هنگام استفاده از این انرژی پرقدرت و نیروی محرکۀ قوی به نکات امنیتی که حافظ جان اوست، توجه کند.
سیستمها و تجهیزات عظیم و تمام مکانهایی که به سیستمهای انرژی الکتریکی مجهز هستند، باید از طریق اتصال بدنه به زمین جریانهای خطرناک را به زمین هدایت کنند. این عملیات از بروز خطرات عظیم ناشی از برقگرفتگی جلوگیری میکند. به سیستم انتقال جریانهای الکتریکی به زمین، سیستم چاه ارت گفته میشود.
دلایل استفاده از چاه ارت چیست؟
بدن انسان دارای مقاومت است و برای اطلاع از اینکه چاه ارت چرا مورداستفاده قرار میگیرد باید بدانیم که مقاومت بدن انسان چند اهم است و چاه ارت چطور از اتصالات برق جلوگیری میکند؟
بدن انسانها معمولاً دارای ویژگیهای فیزیکی و بیولوژیکی متفاوتی است که در هر مرد یا زن کوچک تا بزرگ باهم متفاوت است. مقاومت بدن نسان بهطورمعمول بین 2500 تا 5000 اهم است اما چاه ارت دارای مقاومتی در حد 2 اهم طبق مباحث نظاممهندسی است.
وقتی یک دستگاه الکتریکی به چاه ارت متصل شده باشد انسان با بدنۀ این دستگاه اتصال برقرار کند و به دلیل ایجاد نشتی برق، سطح دستگاه دارای برق باشد، جریان الکتریکی از بدن انسان تا چاه ارت مسیر را طی میکند تا به محل تولید برسد. جریان الکتریکی تمایل دارد مسیری را طی کند که دارای مقاومت کمتری است و به همین دلیل از مسیری که دارای 2500 الی 5000 اهم است به مسیر 2 اهمی تغییر جهت میدهد و مانع از ایجاد برقگرفتگی میشود.
چاه ارت در کدام بناها مورداستفاده قرار میگیرد؟
اتصالات که به زمین برقرار میشود شامل اتصالات زمین حفاظتی و زمین الکتریکی است در سیستم اتصالات زمین حفاظتی هدف ایجاد ایمنی برای محافظت از جان انسان و دستگاههای او است. مثلاً فرض کنید دریکی از دستگاههای برقی شما در منزل دارای نشتی برق شده است. درصورتیکه شما به این وسیله دست بزنید دچار برقگرفتگی میشوید. در این زمان جریان برق از بدن شما عبور میکند و از قسمت پاها خارج میشود و سیستم ایمنی فرد دچار نقص و اختلال میشود. اگر از سیستم ارت در این فضا استفاده شده باشد از ایجاد مشکل برای فرد و دستگاه جلوگیری میشود.
سیستم اتصالات زمین الکتریکی برای صحیح کار کردن دستگاههای الکتریکی و سیستمهای برقی مورداستفاده قرار میگیرد. بهطور مثال یک سیستم ژنراتور در پست نیروگاه باید حتماً به زمین متصل شده باشد تا عملکرد صحیحی داشته باشد. سیستم چاه ارت هیچگاه بهصورت برگشت جریان کار نمیکند و همین اتصال مانع ایجاد آسیب به دستگاهها میشود.
کاربرد چاه ارت چیست؟
چاه ارت دارای مزایای زیادی است و یک سیستم محافظتی تلقی میشود. از این سیستم برای محافظت از جان انسان و وسایل و تجهیزات او استفاده میشود. کاربرد چاه ارت این است که ولتاژهای لحظه ای برق که اضافی هستند و ناخواسته ایجاد میشوند را حذف کند. این سیستم یکی از بهترین سیستمهای محافظتی برای جلوگیری از خسارات ناشی از صاعقه است.
جریانات ناخواسته و اضافی زیادی وجود دارد که زمینهساز برقگرفتگی و ایجاد صدمات بسیار زیاد هستند. اگر تمامی دستگاههای برقی و مخابراتی به زمین متصل نشوند دچار نقص فنی و ایجاد خطرات جبرانناپذیر خواهند شد. این سیستم ایجاد ولتاژ تماسی جلوگیری میکند و سبب امنیت و حفاظت وسایل الکتریکی و الکترونیکی میشود که خطرات زیادی آنها را تهدید میکند.
نحوه ایجاد و ساخت چاه ارت چگونه است؟
چاه ارت درواقع یک چاله عمیق و بسیار بزرگ است. در عمق این چاه یک سینی رسانای بزرگ قرار دادهشده است. این صفحۀ مسی و بزرگ از طریق سیم مسی به یک تابلوی تست باکس متصل میشود. برای اجرای این سیستم محافظتی از دو روش استفاده میشود:
روش زمین عمقی
در این روش از چاه معمولی بهعنوان چاه ارت استفاده میشود.
روش زمین سطحی
از این روش برای مناطقی که امکان حفر عمیق زمین را ندارند، استفاده میشود. در این روش از حفاری تا عمق بسیار کمی در مقایسه با روش زمین عمقی انجام میشود. در این روش لازم است فضای لازم در اطراف مکانی که چاه، حفر میشود وجود داشته باشد و پستیوبلندی زیادی وجود نداشته باشد. از این روش برای مکانهایی که ارتفاع آنها از سطح دریا پایینتر کاربری دارد.
پس از بررسی شرایط و سنجیدن منطقۀ امن برای حفر چاه باید چاهی مناسب با عمق درست حفر شود.
درصورتیکه ارت قطع یا ضعیف شود نمیتواند عملکرد صحیحی داشته باشد و روی عملکرد برخی از مصرفکنندههای برق که از حساسیت زیادی برخوردار هستند اثرگذار است. تست چاه ارت بهصورت معمولی با برخی از دستگاههای سنجش ارت ساده انجام میشود روشها ی دیگر برای اندازه گیری مقاومت چاه ارت عبارت هستند از:
استفاده از ولتمتر، آمپرمتر و ترانسفورماتور ایزوله
در این روش از یک ولتمتر، آمپرمتر و ترانسفورماتور ایزوله برای آزمودن چاه ارت استفاده میشود. در این روش برای آزمایش چاه ارت از میله استفاده میشود و این سوند ها در زمین قرار داده میشوند. پسازآن باید آمپرمتر با ثانویه ترانس بهصورت سری متصل شده و سر دیگر نیز به سیم چاه ارت و سر آمپرمتر به میله آخر وصل شود. یک سر چاه ارت و یک سر دیگر آن نیز به میله اول که قرار دادهشده بود وصل میشود و ترانس ایزوله را به برق 220 وصل میکنید. در این قسمت مقدار ولتی که به دست میآید به مقدار آمپر تقسیمشده و مقاومت چاه ارت به دست میآید.
ارت تستر
این روش سادهتر است و به ابزار ارت تستر نیاز دارد. در این روش از 3 میله استفاده میشود. یکی از این میلهها به سیم ارت وصل میشود و دو سیم دیگر در فاصلههای 10 متری و 20 متری از چاه ارت بدر زمین قرار داده میشوند. درنهایت مقاومت زمین اندازه گیری میشود. انواع دستگاه اندازه گیری مقاومت زمین و چاه ارت را می توانید در فروشگاه اینترنتی پارس الکترونیک خریداری کنید.
فیوز مینیاتوری
برای استفاده از روش فیوز مینیاتور یک سر فیوز به برق متصل میشود و سر دیگر فیوز بهصورت ثانیهای به سیم خروجی چاه ارت وصل میشود. درصورتیکه فیوز قطع شود چاه ارت دارای مقاومت و اتصال برقرار است.
بتونیت چاه ارت چیست و چه کاربردی دارد؟
بتونیت یکی از وسایلی است که برای کارآمدی بیشتر سیستم چاه ارت مورداستفاده قرار میگیرد. از بتونیت در زمین بهعنوان یک ترکیب زمینی استفاده میشود جایگزین سدیم نمک است. از دیگر ترکیباتی که در چاه ارت استفاده میشود، زغالسنگ است. کار بنتونیت در چاه ارت این است که رطوبت را نگه دارد و بهعنوان یک مکمل به کاهش مقاومت خاک کمک کند.
شما کاربران و مخاطبان محترم میتوانید برای اطلاع از قیمت مولتی متر، خرید اسیلوسکوپ و خرید منبع تغذیه به وبسایت فروشگاه پارس الکتریک مراجعه کنید و انواع تجهیزات آزمایشگاهی و اندازه گیری برق را تهیه نمایید.