عجیبترین ریخت و پاش بودجه در دانشگاههای وابسته
رویداد۲۴ زینب غبیشاوی: مهدی پازوکی اقتصاددان با انتقاد از لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ در بخش آموزش و دانشگاهها به رویداد۲۴ میگوید: در شرایطی که کشور در تحریم به سر میبرد، مخارج کشور به شدت افزایش پیدا کرده و همین موضوع نشان میدهد دولت هیچ استراتژی برای پیشرفت و توسعه کشور ندارد و متاسفانه بودجه نهادهای وابسته به قدرت، به شدت افزایش پیدا کرده است اما در این مسئله تبعیض هم وجود دارد؛ مثلا حقوق کارکنان دولت ۲۰ درصد افزایش پیدا کرده است و اگر قرار است حقوق کارکنان فقط ۲۰ درصد افزایش داشته باشد، این موضوع باید برای همه یکسان باشد، اما میبینیم این موضوع درباره حقوق کمیته امداد، مجمع تشخیص، دبیرخانه و ... مصداق ندارد.
پازوکی به موارد متعدد بودجه سال آینده و نگاه نادرستی که از سالهای پیش در تقسیم بودجه وجود داشته، اشاره میکند. او در این گفتوگو دهها مثال از نهادهای موازی دانشگاهی زده که هر کدام ردیف بودجه جدا دارند اما در حقیقت کارشان یکی است و گاه دخالت و زیادهکاری نالازم است. او در مثالهای خود صراحتا میگوید: ردیف بودجه مصداق «بلبشو» است.
او میگوید: مثلا موسسه نشر آثار امام خمینی را زیر مجموعه سازمان برنامه آوردهاند! در حالی که ما یک موسسه به نام الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت داریم که این با سازمان برنامه سنخیت دارد اما این را زیرمجموعه سازمان تبلیغات آوردهاند! از دولت سوال دارم که این همه دولتهای قبلی را میزدید و میگفتید غربگرا هستند، بگویید چه چیزی از درون موسسه الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت درآمده است؟ نتایج آن را حداقل منتشر کنید که صاحبنظران بتوانند نظر بدهند. این مجموعه سالهاست پول میگیرد.
این استاد اقتصاد دانشگاه میگوید: نمایندگان مجلس باید ستاد انقلاب فرهنگی را زیر سوال ببرند که چرا این همه دانشگاه ساختهای؟ مگر میشود دانشگاه داشته باشیم، اما دانشکده نداشته باشیم؟ طبق استانداردهای بینالمللی جایی دانشگاه نامیده میشود که حداقل ۳ دانشکده داشته باشد. مثلا دانشگاه جیرفت، بناب، تویسرکان. خب مگر نباید دانشگاه در خدمت توسعه و پیشرفت باشد؟ حاصل ساخت این دانشگاهها فقط کارخانه مدرکسازی است. در انگلیس مدرسه اقتصاد لندن یکی از بهترین موسسات آموزشی اقتصادی در دنیا است، اما مدرسه است. اما در ایران در دهکورها هم دانشگاه ساختهایم. در قم بیش از ۷ واحد دانشگاه دولتی داریم. مثلا دانشگاه معارف اسلامی هم رشد بودجه داشته اما معلوم نیست چه میکند. سوالم این است که دانشکده معارف و الهیات تهران چه میکند؟ دانشکده الهیات را در دانشگاه فردوسی، الزهرا، علامه، تبریز، شیراز و .. داریم، بعد آمدهاند دانشگاه معارف و الهیات تاسیس کردهاند. چرا اینها تجمیع نمیشوند؟ مگر روحانیون در حوزه علمیه درس نمیخوانند؟ چرا باید یک دانشگاه معارف درست کنیم؟ این درس معارف تبدیل به یک زنگ تفریح دانشگاهها شده است. اگر این رشته را حذف کنند به نفع اسلام و مسلمین است. مگر ما در دانشگاه تهران دانشکده مدیریت نداریم؟ خب یک گروه حکمرانی در آن تاسیس میکردید، چرا باید بروید یک دانشگاه حکمرانی بزنید و این همه بودجه به آن اختصاص دهید؟ این در حالی است که بسیاری از مدارس ما میز و تخته ندارند و از اولیا کمک میگیرند. چرا اینقدر جهاد دانشگاهی داریم؟ ما در هر استان پارک علم و فناوری داریم. بعد جهاد دانشگاهی آمده مجدد پارک علم و فناوری ساخته است!
بیشتر بخوانید: اعداد و ارقام مهم لایحه بودجه ۱۴۰۲
پازوکی میگوید: من طرفدار شفافیت بودجه هستم. سوالم این است که این برنامه پیشرفتی که میگفتید چیست؟ این که همهاش پسرفت است. ۹ ماه از سال گذشته و ارزش پول ملی ۵۰ درصد کاهش پیدا کرده است و این به ضرر طبقه حقوقبگیر است. این همه به دولت روحانی فحش دادند و حالا مجدد برنامه ششم را تمدید کردند. این لایحه بودجه را به من بدهند در عرض ۴۸ ساعت آن را مینویسم. نوشتن که مهم نیست، بلکه اثر آن اهمیت دارد. این بودجه منتج به رشد اقتصادی نمیشود.
پازوکی میگوید: سازمان برنامه وبودجه دو مرکز تحقیقاتی دارد، یکی نیاوران است و دیگری موسسه آیندهنگری. خب چرا این دو تا مرکز به صورت جدا اداره و بودجه میگیرند؟ چرا این دو موسسه یکی نمیشوند؟ هر کدام از اینها مدیر کل دارد، مدیر کل آموزشی دارند، دو تا رئیس دارند و ... اینها همه هزینه دارد. اقتصاد ایران به شدت بیانضباط است. مثلا دادستانی ویژه روحانیت در سال ۱۴۰۱ معادل ۱۱۶ میلیارد تومان بودجه میگرفته و در سال ۱۴۰۲ به ۱۲۵ میلیارد تومان تبدیل شده است. بعد همه قضات به صورت جداگانه در دادگستری حقوق دریافت میکنند. مثلا یک دانشگاه جامع امام حسین داریم که به صورت جداگانه اعتبار دریافت میکند، بعد دوباره یک دانشکده افسری و پاسداری امام حسین داریم که آنهم بودجه میگیرد، خب مگر اینها یک آموزش ندارند؟
استاد اقتصاد دانشگاه میگوید: چرا در کشوری که ابعاد فقر در همه جای آن نمایان و ملموس است با پول بیتالمال اینچنین میکنند؟ بودجه دانشگاه امام صادق در سال ۱۴۰۱ معادل ۱۷۳ میلیارد بوده و در سال جاری ۳۵۹ میلیارد شد؛ یعنی بیش از ۲ برابر! در سال ۱۴۰۲ این بودجه به ۴۴۷ میلیارد رسیده است. خب دانشگاه امام صادق املاک بسیاری دارد، مثلا همین مجتمع نور در خیابان ولیعصر متعلق به دانشگاه امام صادق است. چون عمده افرادی که در دانشگاه امام صادق درس خواندند در این دولت حضور دارند، بودجه آنها از ۱۷۳ به ۴۴۷ رسیده است! در حالی که خودش یک عالمه منابع درآمدی دارد.
او میگوید: در ۳۱ استان کشور باید ۳۱ دانشگاه غیرعلوم پزشکی و ۳۱ دانشگاه علوم پزشکی داشته باشیم، ولی ما ۳۱ دانشگاه فرهنگیان، ۳۱ دانشگاه فنی حرفهای، ۳۱ دانشگاه دولتی مرکزی و... داریم. خب چرا هزینهها را اینگونه بالا میبریم؟ ما واقعا کشور را گران اداره میکنیم. ما دانشگاه زابل داریم، بعد یک دانشگاه هم در آنجا به اسم دانشگاه ولایت هم داریم که در ردیف بودجه آمده، اما مشخص نیست به کجا وابسته است. همه این کارها به دست شورای عالی انقلاب فرهنگی صورت گرفته است و اگر عدل مظفر باشد، همه اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی به دلیل هدر دادن منابع کشور باید محاکمه شوند.
بیشتر بخوانید:
جزییات لایحه بودجه ۱۴۰۰
جزییات لایحه بودجه ۴۰۱
جزییات لایحه بودجه ۱۴۰۲
پازوکی میگوید: بودجه دانشگاه پیام نور به شدت افزایش داشته است. خب نگاه میکنیم میفهمیم معاون سازمان برنامه و بودجه رئیس قبلی دانشگاه پیام نور بوده است. مگر ما دانشگاه آزاد نداریم؟ چرا پیام نور را گسترش میدهید؟ بودجه پیام نور در سال ۱۴۰۰ معادل ۸۶۹۵ میلیارد ریال بوده است که در سال ۱۴۰۱، به ۱۳۲۷ هزار میلیارد ریال و برای سال آینده این را به ۱۵ هزار و ۸۸۳ میلیارد ریال رسیده است. این عدالت است؟ خب مگر آمریکاییها احمقند که به پیامنوریها بورس نمیدهند و به دانشجویان شریف بورس میدهند؟ ما چرا از نخبگان در اقتصاد استفاده نمیکنیم؟ در قم یک دانشگاه دولتی داریم، یک دانشگاه فرهنگیان داریم، یک دانشگاه صنعتی داریم، یک دانشگاه کوثر داریم، یک دانشگاه علوم انسانی حضرت معصومه، یک دانشگاه فنی حرفهای داریم. همه اینها هم ردیف بودجه دارند!
وی ادامه داد: دبیرخانه شورای انقلاب فرهنگی را نهایتا با ۲۰ نفر هم میتوان را اداره کرد. بودجه این دبیرخانه در سال ۱۴۰۰ معادل ۸۸۶ میلیارد ریال بوده و در سال ۱۴۰۱ بودجه آن را دوبرابر کردهاند و برای سال ۱۴۰۲ معادل هزار و ۷۷۴ میلیارد ریال شده است. یک دبیرخانه که با ۲۰ نفراداره میشود! ساختمان این دبیرخانه را اگر نگاه کنید، در حد یک وزارتخانه است.