سقط جنین خود به خودی و علت آن

رویداد۲۴ یاسر مختاری: سقط جنین به از دست رفتن محصول بارداری و پایان یافتن زندگی جنین در بیست هفته نخست بارداری گفته می‌شود. بر اساس‌ گزارش‌های سازمان جهانی بهداشت هر چهار بارداری یک مورد به سقط شدن جنین منجر می شود. سقط جنین دلایل مختلفی دارد با توجه به این دلایل سقط جنین به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند.

سقط جنین خود به خودی و ناخواسته

سقط جنین خود به خودی یا ناخواسته سقط جنینی است که والدین هیچگونه تمایلی به اتمام بارداری و پایان زندگی جنین ندارند اما دلایل بسیاری مانند اختلالات کروموزمی در جنین، بارداری در سنین بالا، عوارض دارویی، استفاده طولانی مدت از برخی داروهای جلوگیری از بارداری و ... منجر به سقط جنین می‌شوند.

دوره بارداری یکی از مشکل‌ترین زمان‌ها در طول زندگی هر خانمی است در این دوره هر خانمی ممکن است با چالش‌های مختلفی روبه‌رو شود تا بتواند از پس پرورش یک جنین درون رحم خود بر آمده و یک نوزاد سالم را به دنیا آورده سقط کردن جنین یکی از مسائل نگران کننده در بین خانم‌ها و والدین است

سقط جنین خود به خودی

به گزارش رویداد۲۴ سقط جنین خود به خودی یکی از نگرانی‌های اصلی یک مادر است چرا که یک مادر ممکن است دچارخونریزی شده و زندگی جنین او در رحمش پایان یابد. مادران زیادی هستند که پیشتر سقط جنین داشته اند، بیشتر امکان خونریزی و در نتیجه سقط جنین را دارند.

دلایل سقط جنین خود به خودی

ناهنجاری‌های کروموزومی موجود در اسپرم پدر یا تخمک مادر عامل 50 درصد از سقط‌‌ جنین‌هایی است که در سه ماهه نخست بارداری به وجود آیند.  این مساله ممکن است به صورت ارثی یا در اثر قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی مانند اشعه ایکس یا مواد سمی رخ دهد.

نارسایی دهانه رحم یکی دیگر از دلایل اصلی سقط جنین است هنگامی که دهانه رحم نتواند جنین را نگه دارد امکان سقط جنین بالا می‌رود، این موضوع عمدتا در سه ماهه نخست بارداری رخ می‌دهد.

بیشتر بخوانید: آموزش ماساژ نوزاد و فواید آن

نارسایی خونی مادر و جنین نیز عامل مهم دیگری سقط جنین خود به خودی است؛ چنانچه Rh خونی مادر منفی و Rh خونی جنین مثبت شود، عدم تناسب نوع Rh در بدن مادر موجب تولید گونه‌ای آنتی بادی شده که علاوه بر تهدید زندگی جنین ریسک سقط جنین در بارداری آتی را نیز بالا می‌برد.

بی‌نظمی در هورمون پروژسترون و دیگر اختلالات هورمونی از جمله دیگر دلایل تأثیرگذار در سقط جنین خود‌به خودی است. این بی‌نظمی‌ها در اثر کیفیت پایین تخمک به وجود می‌آیند..

کم‌کاری تیروئید و دیابت در بدن مادر که عدم تنظیم سوخت‌وساز بدن را موجب می‌شود ریسک سقط جنین خود به خودی را افزایش می‌دهد.

 زنان بالای ۳۵ سال نسبت به زنان  جوانتر بیشتر در معرض سقط جنین قرار دارند. در سن ۳۵ سالگی۲۰ درصد خطر سقط جنین وجود دارد این درصد در ۴۰ سالگی 40 درصد و در ۴۵ سالگی 80 درصد است. همچنین افرادی که دو سقط جنین غیرعمدی یا بیشتر داشته‌ باشند، ریسک بیشتری برای سقط‌ جنین آتی دارند.

 بیماری‌های رحم یا دهانه رحم هم از جمله عوامل به وجود آورنده سقط جنین است برخی ناهنجاری‌های رحمی یا بافت‌های ضعیف دهانه رحم ممکن است خطر سقط جنین را افزایش دهند.

 مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر ممکن است بر سقط جنین تأثیر بگذارند. خانم‌های سیگاری نسبت به بانوانی که سیگار نمی‌کشند ، خطر سقط جنین بیشتری دارند.  همچنین مصرف الکل و مواد مخدر نیز موجب افزایش خطر سقط جنین می‌شود.

اضافه وزن بیش از اندازه، لاغری یا چاق بودن هم ارتباط مستقیمی با افزایش ریسک سقط جنین دارد.

 آزمایش‌های تهاجمی قبل از زایمان هم ممکن است در سقط جنین نقش داشته باشند برخی از آزمایش‌های ژنتیکی مهاجم پیش از زایمان ، مانند نمونه برداری از پرزهای کوریونی و آمنیوسنتز هم تا حدود کمی حاوی ریسک سقط جنین است.

عوارض سقط جنین خود به خودی

بیش از نیمی از حاملگی‌ها به سقط خودبه‌خودی ختم ‌می‌شوند، این امر پیش از آنکه مادر متوجه بارداری خود شود رخ می‌دهد. حدود 80 درصد از بارداری‌های منجر به سقط جنین خود به خودی در روزهای ابتدایی باداری اتفاق می‌افتند بر همین اساس احتمال سقط جنین خود‌به‌خودی در 3 ماه اول حاملگی بسیار بیشتر از زمان‌های دیگر است. پس از 20 هفته از دوران بارداری به ندرت شاهد سقط جنین خود به خودی هستیم. بنابراین چنانچه مادری هفته بیستم بارداری خود را پشت سر گذاشته باشد می‌تواند نسبت به بارداری سالم و حیات جنین خود تا حدود زیادی مطمئن شود.

سقط جنین خود به خودی عوارضی به دنبال دارد از جمله این عوارض خونریزی و ناراحتی‌های خفیف که گاه به دلیل عفونت همراه تب و لرز و درد می‌شوود.

حالات روانی همچون اندوه بیش از حد و احساس عذاب وجدان هم معمولا به سراغ مادری که جنینش سقط شده است به وجود می‌آید اما همه این مشکلات موقتی بوده و با مراجعه به پزشک حل می‌شوند.

علائم سقط جنین خود به خودی

هرگونه ترشح خون از واژن یا خونریزی واژینال در نیمه‌ نخست بارداری از نشانه‌های تهدید به سقط جنین خود به خودی است.

خونریزی خفیف و مختصر

خونریزی ممکن است شدید باشد و چند روز تا چند هفته ادامه داشته باشد. از هر 4 تا 5 خانم باردار، یک مورد دچار لکه‌بینی یا خونریزی واژینال در مراحل نخست حاملگی می‌شود و50 درصد این مادران جنین خود را از دست می‌دهند. لذا با بروز و مشاهده هرگونه خونریزی واژینال باید فورا به پزشک مراجعه کرد. ممکن است بنا به دستور پزشک با تجویز یک مسکن، مادر به منزل بازگردد و استراحت داشته باشد. در این مرحله نزدیکی زن و شوهر هم امکان افزایش شدت بیماری و سقط جنین را بالا می‌برد، لذا تا بهبود شرایط مادر نباید نزدیکی وجود داشته باشد.

 وجود یا عدم وجود درد انقباضی شکم وجود و یا عدم وجود درد پشت در قسمت پایین که می‌تواند با فاصله‌ی منظم یا به صورت مداوم باشد، همچنین درد می‌تواند ناشناخته و یا مانند فشار لگنی و تندرنس رحم مشاهده شود.

عدم بازشدن دهانه حم و عدم دفع محصولات حاملگی هم می‌تواند یکی از نشانه‌های سقط خود به خودی باشد

معاینات با انجام سونوگرافی برای تشخیص زنده بودن جنین، انجام آزمایش بتا به صورت پی‌درپی و اندازه‌گیری پروژسترون سرم صورت می‌گیرد. ممکن است با توجه به نتایج آزمایشات مادر در بیمارستان بستری شده و تحت نظر پزشک باشد و اقدامات لازم صورت گیرد. در این موارد امکان تداوم بارداری وجود داشته و یا علی‌رغم اقدامات صورت گرفته سقط جنین رخ دهد.

درمان سقط جنین خود به خودی

اگر زنان باردار سابقه دو یا چند سقط مکرر دارا باشند، از آنها خواسته می‌شود که آزمایشات ژنتیکی بدهند تا وضعیت کروموزوم‌ها و ژن‌های خود و همسرانشان بررسی شود تا امکان برطرف کردن ناهنجاری‌های کروموزومی وجود داشته باشد.

ممکن است در طی بارداری علائمی مانند احساس فشار ناگهانی به شکم، پاره شدن کیسه آب و خونریزی مداوم تجربه شود که در بیشتر موارد ناشی از نارسایی دهانه یا سیروکس رحم است. پزشک در این موارد پس از انجام سونوگرافی، با بخیه زدن دهانه رحم را مسدود می‌کند تا از سقط جنین جلوگیری کند.

پس از آزمایش خون و مشکوک شدن پزشک به نارسایی خونی مادر و جنین، برای پیشگیری از سقط جنین آتی عمدتا داروی رگام تزریق می‌شود تا آنتی‌بادی‌های تولید شده را خنثی کند.

پس از آزمایش خون چنانچه  کمبود هورمون پروژسترون مشاهده شود، ترکیبات پروژسترونی از ابتدا و تمام طول دوره باردری برای پیشگیری از سقط جنین داروهای پروستژن و دیگر ترکیبات آنها تزریق می‌گردد.

عموما قبل از بارداری با آزمایش خون، مادر در رابطه کم‌کاری تیروئید و دیابت خود آگاه شده و پزشک پس از درمان‌های دارویی اجازه بارداری را صادر می‌کند.