بحران اقتصادی نتیجه آرمانگرایی جریانی است که تحریم را کاغذپاره می‌داند/ بودجه سال جدید ارزش ریال را کاهش خواهد داد

رویداد۲۴ سعید شمس: هادی حق شناس، کارشناس اقتصادی در گفتگو با رویداد۲۴ ریشه بحران ادامه‌دار اقتصادی را بررسی کرده و معتقد است برای برون رفت از این بحران کشور باید از کارلوس کی‌روش الگو بگیرد و به جای روی کار آوردن مدیران رانتی، سراغ رده دیگری از مدیران برود.

بخش‌های مهم این ‌گفت‌وگو را در ادامه بخوانید؛

دولت با ارزپاشی به طور موقت نرخ ارز را تثبیت کرده

* کشوری که در ۱۰ ماه رکورد تورم ۴۳ درصد را در کارنامه دارد، نمی‌تواند نرخ ارزی باثباتی داشته باشد. در همین مدت، تراز تجاری کشور هم منفی ۱۴ میلیارد دلار شده است.  تراز تجاری منفی،  رشد ۲۳ درصدی نقدینگی و تورم ۴۳ درصد، بحران‌زاست.

*وقتی شاخص‌های پولی سیر صعودی دارند و در واردات و صادرات اخلال ایجاد شده و همچنین وقتی با محدودیت مالی مواجه ایم و نقل و انقال پول  به هم ریخته، دولت ممکن است تنها در کوتاه مدت با ارزپاشی  نرخ ارز را به طور موقت تثبیت کند. 

بیشتر بخوانید:اقتصاد ایران چگونه به لبه پرتگاه نزدیک شده است؟

بودجه سال جدید ارزش ریال را کاهش خواهد داد

* اینکه گره‌های بازار ارز بازشدنی نیستند، ریشه در تحریم، سوءمدیریت، بودجه ناتراز، اضافه برداشت بانک مرکزی و بدهی‌های بانک‌ها به بانک مرکزی دارد. برای برون رفت از این وضعیت هزینه ساز، در قدم اول باید انضباط پولی برقرار شود. بودجه سال جدید که در مجلس بررسی می‌شود، اشکال‌های زیادی دارد. رییس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرده، مصوبات نمایندگان مجلس منجر به کسری بودجه خواهد شد. در واقع این حرف این سیگنال را به بازار می‌دهد که مصارف دولت در سال جدید، بیش از منابع اش خواهد بود که این به معنی کسری بودجه، رشد نقدینگی، افزایش قیمت پول خارجی و تضعیف پول ملی است.

*تداوم بحران‌های اقتصادی به این دلیل است که دولت و مجلس همواره دنبال مُسکن هستند و توجهی به کار ساختاری و اصلاح ریشه‌ای ندارند . دولت و مجلس با برنامه‌های کوتاه مدت یک خوشیِ زودگذر ایجاد می کنند، اما در بلندمدت زمانی که اثر مُسکن از بین برود، دردِ مزمن دوباره خودنمایی خواهد کرد.

بحران اقتصادی نتیجه آرمانگرایی جریانی است که تحریم را کاغذپاره می‌داند

*این شرایط محصول کار جریانی است که تحریم‌ها را کاغذپاره می‌دانستند و می‌دانند. اینها با شعار‌های بدون منطق، آرمان گرایی و اقدامات هیجانی و احساسی، کاری کردند که کشور در تنگنای اقتصادی دست و پا بزند.

*متاسفانه هیچ امیدی برای اصلاح وضعیت اقتصادی و در نتیجه رهایی از بحران‌های شدید نداریم. واقعا جای تعجب است که این جریان، چرا و با چه  استدلالی تحریم را فرصت  می‌داند. دنیا در حالی با سرعت، تکنولوژی تولید می‌کند که ما به دلیل قرار گرفتن در موقعیت تحریم، همچنان  به تکنولوژی قدیم چسبیدیم و در تابستان با کمبود برق و در زمستان با کمبود گاز مواجهیم.

* برخی کشور‌ها در شرایط محاصره اقتصادی، به استقبال ریاضت مالی می‌روند. یعنی مصارف شان را به طور کارشناسی کم می‌کنند و  انضباط مالی را جدی می‌گیرند. در سرمایه‌گذاری هم اولویت‌ها را در نظر گرفته و مواردی که ضرورت دارد، پیگیری می‌کنند. در واقع در شرایط تحریم، زندگی از حالت نرمال خارج می‌شود و به همین دلیل حتما باید به ضرورت‌ها توجه کرد!

*لازمه این ریاضت اقتصادی، بهینه کردن منابع این است. برای این منظور باید بهترین مدیران را بر اساس شایستگی انتخاب کنیم. یعنی اینطور نباشد که در گزینش‌ها، فامیل بازی کنیم و به آن‌هایی مسئولیت بدهیم که روزی هم کلاسی‌مان بودند یا در یک جناح فعالیت می‌کردیم. در واقع برای رسیدن به آرامش اقتصادی، باید از کارلوس کی روش  الگو بگیریم. کی روش وقتی ضعف بازیکنان داخلی را دید، سراغ فوتبالیست‌های دورگه رفت که از این طریق مشکلات فنی تیم ملی فوتبال را به حداقل ممکن برساند. در این کار هم موفق شد.