سایه تحریم‌ها بر ناامنی معادن
رویداد ۲۴| مهدی کرباسیان، کارشناس اقتصادی در یادداشتی که روزنامه جهان صنعت منتشر کرده از نقش تحریم‌ها در ناامنی معادن می‌گوید.
او نوشته: «سال‌هاست که تجهیزات جدید برای ایمنی معادن وارد کشور نشده که دلیل عمده این مشکل وجود داستان تلخ تحریم‌هاست. در این خصوص همه فکر می‌کنند که مشکل تحریم صرفا در بحث اقتصادی خلاصه می‌شود، اما مشکل اصلی تحریم دور شدن از فناوری و تکنولوژی روز دنیا در همه زمینه‌ها از جمله بخش معدن است. یکی از شاخه‌های تحریم بحث ایمنی است که زندگی مردم، پیشرفت و توسعه کشور را دچار چالش کرده است.»
او در ادامه به مقایسه خطرات در معادن مختلف پرداخته، همچنین به پرخطر بودن کار در معدن در همه دنیا اشاره کرده و نوشته: «اولین مشکلی که در مورد معادن زغال ایران وجود دارد این است که خریدار اصلی زغال‌سنگ و زغال کک‌شو ذوب‌آهن اصفهان است. به دلیل اینکه وضع آن‌ها مناسب نیست و مشکل نقدینگی دارند به موقع پول معدنکاران را پرداخت نکرده و قیمت را مناسب خریداری نمی‌کنند بنابراین معدن‌داران زغال‌سنگ معمولا یا گرفتار نقدینگی هستند یا اینکه به دلیل اینکه سودآوری پایین است بودجه‌ای برای ایمن‌سازی معادن ندارند. به دلیل مشکلات اقتصادی سال‌هاست که تنها خریدار این محصول آن را به قیمت مناسب نمی‌خرد و درنتیجه سرمایه‌گذاران زغال بودجه‌ای برای اینکه کیفیت را بالا ببرند و ماشین‌آلات جدید بخرند ندارند. به این ترتیب همواره این مشکل بین معدن‌داران زغال‌سنگ و وزارتخانه در رفت و برگشت بوده و تاکنون هم حل نشده است، اما به خاطر اینکه ایمنی در معادن زغال رعایت نمی‌شود ۷۰درصد معادن زغال باید تعطیل شوند. در این زمینه وزارتخانه کمک لازم را نکرده است.»
وی در ادامه به نقش وزرات کار اشاره کرده و نوشته: «مسوولیت ایمنی معادن و ایمنی کار با این نهاد است. وزارت کار اگر بخواهد تجهیزات را تامین و نظارت فنی داشته باشد باید برخی معادن را تعطیل کند و این در حالی است که دستور تعطیلی نمی‌دهند و به صورت کامل نظارت نمی‌کنند. وزارت صمت هم نظارت بر تولید را برعهده دارد، اما باید گفت هر دو مجموعه در کل مقصرند به دلیل اینکه توجه ویژه به معادن زغال ندارند. از طرفی وزارت کار نظارت دقیقی ندارد و از طرف دیگر مشکل نقدینگی، سودآوری سرمایه‌گذاری و تکنولوژی را هم وزارت صمت حل نمی‌کند.»
این کارشناس اقتصادی همچنین نوشته: «اگر بخواهیم وضعیت ایمنی معادن کشور را با وضعیت کشور‌های دیگر مقایسه کنیم به نکات ریزی برمی‌خوریم. در مقایسه وضعیت ایمنی معادن کشور با کشور‌های دیگر می‌توانیم به یک معدن در استرالیا اشاره کنیم که برای ورود به آن یک ساعت درس آموزش ایمنی دادند. در ضمن در کنار ما یک همکار ایمنی حضور داشت که برای ورود به معدن ما را همراهی می‌کرد تا مانع بروز تخلف از جانب بازدیدکننده‌ها شوند. مورد دیگری که بسیار کلیدی است اینکه کارگران آنجا آموزش دیده بودند و می‌دانستند که چطور با موضوعات مختلف برخورد کنند. از نظر دقت به ایمنی مثال دیگری می‌آورم. سال ۱۳۸۳ قرار بود کارخانه پالایشگاه ۴ عسلویه افتتاح شود و سازنده آن هم کره‌ای‌ها بودند. روزی که قرار بود رییس‌جمهور دولت هشتم سیدمحمد خاتمی وارد شود بخش HSE اعلام کرد که آماده نیست و درنتیجه سفر رییس‌جمهور لغو شد بنابراین آن‌ها با کسی تعارف ندارند و در مورد ایمنی به شدت محتاط هستند. ما باید بپذیریم که یکی از مشکلات ایمنی معادن بحث آموزش است که اجباری نیست. ضمن اینکه HSE معادن ما یا کم‌سواد هستند یا وظیفه خود را به درستی انجام نمی‌دهند.»
