روزهای سخت قالیباف؛ کاندیدایِ «مشروط» اصولگرایان

در شرایط سختی قرار دارد. در این که او فعلا براساس آمار نظرسنجی ها از دیگر مصادیق اصولگرایان برای رقابت با حسن روحانی رای بیشتری دارد کسی شک ندارد. این اما همه شرایط لازم را برای حضور او در انتخابات فراهم نخواهد کرد . محمدباقر قالیباف مشکلات و چالش های مهمتری دارد که او را وضعیت پیچیده ای قرار داده است . همین هم باعث شده که فعلا کسی نتواند به صورت حتمی او را نامزد انتخابات بداند .

نامزدی برای بار سوم
اگر چه به صورت قطعی نمی توان گفت که او تصمیمش را برای حضور در انتخابات گرفته است اما حتما نمی توان این ادعا را داشت که او در حال بررسی اوضاع برای حضور در چنین رقابت مهمی است. این را می شود از رفتار، سخنان و تحرکات او در‌یافت. در این چند ماه تمام تلاشش را کرده تا منتقد وضع موجود باشد؛ معترض حسن روحانی. او یکبار طعم رقابت با روحانی را چشیده است. خیلی ها می گویند یکی از دلایل مهم پیروزی حسن روحانی در انتخابات، اشباهات عجیب و غریب قالیباف در مبارزات انتخاباتی اش بوده است ؛ هم در مناظره ها و هم در نطق های انتخاباتی .

در مناظره ها یک پاس گل به حسن روحانی داد. یک اشتباه تاکتیکی که شاید مشاورانش آن را طراحی کرده بودند . مشاروان او شاید تصور نمی کردند که حسن روحانی با تیزهوشی در پاسخ به طرح آنها فن بیانش را با ناگفته های سال های نه چندان دور عجین کرده و این چنین بگوید:«از آقای قالیباف خیلی تعجب میکنم. درست است باید رقابت کنیم ولی نه اینجوری. آقای قالیباف دلم نمیخواست بگم. آنجا بحث این بود شما میگفتید دانشجویان بیایند ما برنامه گازانبری داریم. ما میگفتیم راه این است که مجوز بدهیم و دستگیر کنیم. من راجع چند کلانتری به شما گزارش دادم. شما چی گفتید؟ نمیخواهم بازگوکنم. گفتید کل آدمهای سالم من این تعداد است. برنگردید به بحث های آن زمان، این سینه من پر است از مسائل فراوان. حرف برای گفتن زیاد داریم. بگذارید رقابتمان سالم و درست باشد. شورای عالی امنیت ملی هم مدافع اقوام بوده به این شورا اتهام نزنید. از ابتدای زندگی سیاسی مسیرم روشن است هیچوقت پادگانی فکر و عمل نکردم.جزو افرادی هستم که حقوق خواندم، من سرهنگ نیستم. حقوقدان هستم. حواسمان باشد چگونه حرف میزنیم. هرچه اطلاعات لازم باشد در ذهنم دارم که بگویم. همیشه روبروی افراطیون ایستادم و طرفدار آزادی بیان و مخالف افراط و تفریط بوده‌ام.چرا اینطوری بحث میکنید؟ اگر بنا به این باشد که حرف زیاد داریم برای گفتن»

این لقبی که حسن روحانی برای محمد باقر قالیباف انتخاب کرد وجه نظامی او را پررنگ تر از همه صفات دیگر او کرد و بخشی از آرای سیاسی او را ریخت.

در نطق ها آنچنان ناپخته عمل کرد و پازل های مورد نیاز را نادرست کنار هم چید که برای مردمی که او را تا چندین هفته در صدر نظرسنجی ها قرار داده بودند سخت شد پذیرفتن اینکه او را رییس جمهور بعدی بدانند. قالیباف در آن انتخابات شکست خورد .

از آن انتخابات سه سال و اندی گذشته است. او دوباره شرایط را برای حضور در انتخابات مرور می کند. خیلی ها معتقدند اقدامات او برای سنجش میزان مقبولیتش طراحی و اجرا می شود. علی صوفی از چهره های اصلاح طلب در این مورد گفته است :« مدتی است که آقای قالیباف تحرکاتی انتخاباتی از خود بروز داده است. حتی در جریان حادثه پلاسکو نیز این امر اگر چه عیان نبود اما قابل تشخیص بود.روزي هم كه فاجعه پلاسكو اتفاق افتاد آقاي قاليباف در قم با مراجع ديداري داشتند. به نظر مي‌آيد كه او، خود را كانديداي اصلي جريان راست مي‌داند. همچنين طيف همراه او براي جلب حمايت طيف‌ها و گروه‌هاي مختلف اصولگرا از آقاي قاليباف تلاش مي‌كنند. ليكن اينكه انسجامي در بين اصولگرايان بر سر كانديداتوري فردي واحد ايجاد شده باشد، همچنان قابل مشاهده نيست. »

اصولگرایان نامزدی قالیباف را چگونه می بینند؟

سیر تحولات در جناح اصولگرا پیچیده تر از همیشه شده است. صداها همسان نیست و هر کدام از تصمیم سازان ایده و نسخه خاص خود را برای انتخابات دارند. نام های متعددی به میان آمده و شایعات آنچنان زیاد شده که تحلیل شرایط پیش رو مشکل شده است . در مورد محمد باقر قالیباف هم حرف و حدیث زیاد شده است . برخی معتقدند او بیشترین شانس را در میان چهره های دیگر دارد و اصولگرایان باید از او حمایت کنند .

از جمله این افراد محمد رضا باهنر است که گفته :« اصولگرایان افراد مختلف را بررسی می‌کنند که هم کارآمد و هم رای‌آور باشند و طبیعی است که این نامزدها با آقای روحانی مقایسه می‌شوند و کسی را معرفی می‌کنیم که کارآمدی و رای ایشان بهتر از روحانی باشد. از نظر ما قالیباف با سایر نامزدهای شکست خورده تفاوت دارد؛ چون همیشه دوم شده و از این نظر قابل توجه است و مثل سایر نامزدهای شکست خورده نیست که او را کنار بگذاریم.»

در میان اصولگرایان اما همه مانند باهنر فکر نمی کنند . پایداری ها و حامیان سعید جلیلی فعلا بزرگترین و جدی ترین مخالفان نامزدی محمد باقر قالیباف هستند. آنها البته برخلاف دیگر مخالفان این مخالفتشان را پنهان نمی کنند . سیدمحمد جواد ابطحی عضو جبهه پایداری در این مورد گفته است :« آقای قالیباف با توجه به حواشی که برای او درست شد قبل از اینکه اعلام حضور کند با پرونده های مربوط به املاک نجومی و حادثه تلخ پلاسکو سعی کردند بیشترین هجوم را نسبت به او انجام دهند به نحوی که از حضور در صحنه رقابت منصرفش کنند. در مجموع این تحلیل ها و بحث ها روی بخشی از آرای مردم اثر خواهد داشت بر همین اساس فکر می کنم اگر روی قالیباف وحدت نظر شود می توان امیدوار بود منتها اگر در کنار قالیباف نامزدهای مستقل وارد شوند نمی توانیم روی موفقیت قالیباف اطمینان صد درصدی داشته باشیم.در بین قشر خاکستری که تعیین کننده مهم توفیق کاندیدا هستند متأسفانه این ریزش رای قالیباف نسبت به سال 92 را داریم.»

این مخالفت ها البته به سطوح بالا هم رسیده است . تا آنجا که سعید جلیلی در سخنرانی خود کنایه ای هم به رقیب انتخاباتی خود زد و گفت« «هیچ جای انقلاب این نبود که کسانی که حقوق نجومی گرفتند را ذخیره نظام معرفی کنیم، نگرانی نسبت به کارتن خواب‌ها زمانی می‌تواند درست باشد که از حقوق‌های نجومی و املاک نجومی هم شرمسار باشید.»کنایه او بعد از آن انجام شد که محمد باقر قالیباف انتقاداتی را خطاب به دولت در مورد کارتن خواب ها مطرح کرده بود .همسو با سعید جلیلی رسانه های نزدیک به پایداری هم حملات سازمان یافته ای را علیه قالیباف انجام دادند .

برخی دیگر از اصولگرایان نیز از اتفاقات پیش بینی نشده بهره جسته و زمینه های عبور از قالیباف را کنار هم ردیف کرده اند . آنچنان که حمیدرضا ترقی، عضو ارشد حزب موتلفه گفته است :« آرای قالیباف ریزش کرده، شاید مردم به او اقبال نکنند» او البته این را هم گفته است که«آقای قالیباف جزو افرادی است که از سوی برخی از دوستان مطرح و پیشنهاد شده که طبیعتا مورد بررسی قرار خواهد گرفت.» این سخنان او در حالی بیان می شود که این روزها موتلفه شاهد اتفاقات غیرمنتظره ای است. آنها یک نامزد برای انتخابات معرفی کرده اند که اخیرا هم گفته اند احتمال عبور از او وجود دارد و کاندیدای ذخیره هم دارند.

هر چه هست محمد باقر قالبیاف با موافقان و مخالفان خاص خود مواجه است. او اگر چه تلاش می کند تا شرایط را برای حضور خود در انتخابات مهیا کند اما تا امروز هم اتفاقات پیش بینی نشده مانند مخالفت های طیف هایی از اصولگرایان و هم مخالفت های پیش بینی نشده مانند ماجرای املاک و فاجعه پلاسکو کار او را مشکل کرده اند . شاید همین مسایل موجب شده که محمد باقر قالیباف برای آنها که می خواهند او نامزد انتخابات شود همچنان یک شرط مهم دارد؛ «من باید تنها نامزد اصولگرایان باشم.»