پروفسور مجید سمیعی کیست؟

رویداد۲۴ نازنین فرزان‌جو: مجید سمیعی در ۲۹ خرداد ۱۳۱۶ در تهران به دنیا آمد. او که پزشک و جراح مغز و اعصاب ایرانی-آلمانی است در تمام این سال‌ها جزو مشهورترین و البته محبوب‌ترین افراد و چهره‌ها دست‌کم در داخل ایران بود. محبوبیتی که دیری نپایید و این روزها نامش با حاشیه‌های زیادی همراه شده است.

تحصیلات و سال‌های آغازین زندگی مجید سمیعی 

مجید سیعی که از خاندان سمیعی و اصالتا اهل رشت است در تهران به دنیا آمد. ماندن آن‌ها در تهران مدت زیادی پس از به دنیا آمدن او دوام نیاورد. بنابراین آن‌ها به رشت و در محله تلفن‌خانه (بحرالعلوم) اقامت کردند. سمیعی تحصیلات ابتدایی را در این شهر و دوره متوسطه را در دبیرستان شهید بهشتی (شاهپور) رشت به پایان رسانید.

 

به گزارش رویداد۲۴ سمیعی از ابتدای سودای رفتن و تحصیل در خاج از ایران را داشت و دانشگاهش را هم انتخاب کرده بود و می‌خواست در دانشگاه استنفورد ادامه تحصیل دهد، اما روزگار و سرنوشت چیز دیگری رقم زده بود.

در آن هنگام خواهر بزرگ‌تر او مشغول تحصیل در ماینتس آلمان بود. مجید سمیعی در در سال ۱۹۵۷ دیداری با او داشت و به کلی دیدگاهش برای رفتن به استنفورد تغییر کرد و و او در عرض یک هفته به عنوان دانشجو در دانشگاه یوهانس گوتنبرگ ماینتس نام‌نویسی کرد.

او تحصیل در رشته‌های زیست‌شناسی و پزشکی را به پایان رسانید و سپس دوره تخصص جراحی مغز و اعصاب را زیر نظر کورت شورمن شروع کرد و در سال ۱۹۷۰ به درجه تخصص در این رشته نایل آمد.

فعالیت کاری او هم در همین شهر آغاز شد. وی با سمت استادیاری و معاونت جراحی مغز و اعصاب دانشگاه ماینتس فعالیت رسمی خود را در این حوزه آغاز کرد.

پس از چندی سرپرستی بخش جراحی مغز و اعصاب کودکان را به عهده گرفت. او در سال ۱۹۷۲ توانست درجه استادی جراحی مغز و اعصاب از دانشگاه یوهانس گوتنبرگ را دریافت کند.

سیعی در درازای زندگی‌اش مدام در حال پیشرفت بود و در سال ۱۹۷۱ نخستین دوره از دوران آموزشی جراحی میکروسکوپی را آغاز کرد و در سال ۱۹۷۷ نخستین آزمایشگاه تمرین جراحی میکروسکوپی آلمان را با کمک بنیاد فولکس واگن راه‌اندازی کرد.

در سال ۱۹۷۷، ریاست بیمارستان جراحی مغز و اعصاب را در شهر هانوفر به عهده گرفت. در سال ۱۹۸۶، کرسی جراحی مغز و اعصاب در دانشگاه لیدن هلند به وی اعطا شد و در سال ۱۹۸۸ دانشگاه ماینتس تصدی کرسی جراحی مغز و اعصاب را به وی پیشنهاد کرد. در سال ۱۹۸۸ با پذیرفتن تصدی کرسی جراحی مغز و اعصاب در دانشگاه هانوفر به کار پرداخت.
سمیعی از سال ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۲ ریاست انجمن بین‌المللی قاعده جمجمه را به عهده داشت و در سال ۱۹۹۲ به ریاست فدراسیون جهانی انجمن‌های قاعده جمجمه انتخاب شد.

سمیعی در تحصیل و کارش همواره جزو افراد پیش‌رو بود. روش‌های مدرن او در اوایل دهه ۱۹۷۰ از عوامل اصلی توسعه جراحی قاعده جمجمه بود و همچنان به جراحی در این زمینه پرداخت.

همچنین سمیعی از جراحان پیشرو مغز و اعصاب در زمینه جراحی میکروسکوپی داخل جمجمه‌ای است.

سمیعی از سال ۱۹۶۷ موفق شد با استفاده از آن‌ها جراحی بر عصب‌ها و رگ‌ها در مغز را با ظرافت بیش‌تری انجام دهد. سمیعی در سال ۱۹۸۸ لاله و لادن بیژنی دوقلو‌های به هم چسبیده ایرانی را معاینه کرد و عمل جداسازی آن‌ها را بیش از اندازه خطرناک دانست.

تا امروز رئیس جمهور‌های گوناگونی خود را به تیغ جراحی او سپرده‌اند. به نوشته دی ولت تا سال ۲۰۰۴، او ۴۰۰ مقاله و ۱۵ کتاب نوشته بوده است.

ازدواج پروفسور سمیعی 

مجید سمیعی در سال ۱۹۶۱ و در سن نوزده سالگی با دختر عمویش مهشید سمیعی ازدواج کرد که حاصل این ازدواج دو فرزند به نام‌های امیر و امیره است.

دختر این دو اقتصاد خوانده است و پسرشان راه پدر را پیش گرفته است و امروز به عنوان جراح مغز و اعصاب و معاون مرکز جراحی مغز و اعصاب در موسسه بین المللی علوم اعصاب هانوفر مشغول به کار است.

مرکز خصوصی بین‌المللی علوم اعصاب (آی‌ان‌آی)

سمیعی در دهه ۱۹۹۰ یک مرکز خصوصی بین‌المللی علوم اعصاب را که به اختصار INI شناخته می‌شود، تأسیس کرد. بنای این مرکز برگرفته از شکل مغز است. این مرکز در شهر هانوفر آلمان واقع است و ریاست آن را مجید سمیعی و پسرش (امیر سمیعی) بر عهده دارند.

علاقه پروفسور سمیعی به سیاست

 سمیعی با سیاستمداران آلمانی از احزاب گوناگون ارتباط داشته است. او در سال ۱۹۸۸ نشان افتخار شایستگی جمهوری فدرال آلمان (درجه ۱) را از ریشارد فون وایتسکر رئیس‌جمهور وقت آلمان غربی از اتحادیه دموکرات مسیحی آلمان دریافت کرد.

سمیعی از دیرباز با گرهارد شرودر، صدراعظم سابق آلمان از حزب سوسیال دموکرات ارتباط داشت و دوست و پزشک شخصی او بوده است. شرودر پیش از رسیدن به صدراعظمی، وزیر اول ایالت نیدرزاکسن بود که هانورر در آن واقع است، و این ایالت در سال ۱۹۹۸ ساخت کلینیک سمیعی را با هزینه ۸۳٫۲ میلیون مارک تضمین کرد.

بیشتر بخوانید:  الهام چرخنده کیست؟

نکته جالب، اما این‌جاست که سمیعی سیاست‌مدارانی را درمان کرده که در کشور خودشان محبوبیت چندانی ندارند. از آن جمله می‌توان به درمان ذاکر آلماتوف وزیر کشور وقت ازبکستان اشاره کرد.

در زمان صدراعظمی شرودر در سال ۲۰۰۵، به ذاکر آلماتوف وزیر کشور وقت ازبکستان اجازه داده شد با وجود منع ورود به اتحادیه اروپا به خاطر نقش داشتن در سرکوب یک خیزش مردمی در اندیجان، در آی‌ان‌آی درمان شود. شاید نکته مهم داستان این باشد که عفو بین‌الملل به‌دلیل شکنجه و قتل؛ شکایتی علیه آلماتوف ارائه کرده بود، اما او توانست پس از درمان آلمان را بدون مشکل ترک کند!

کار‌های سیاسی سمیعی تنها به درمان سیاست‌مداران محدود نمی‌شود. در اسفند ۱۳۸۷ شرودر به دعوت سمیعی به ایران سفر کرد. شرودر در این سفر با محمود احمدی نژاد رییس جمهور وقت ایران دیدار کرد.

این مسأله ابهاماتی داشت. اینکه آیا سمیعی خود به تنهایی می‌تواند ترتیب دیدار شرودر با رئیس‌جمهور ایران را بدهد؟ و چه مسائلی پشت پرده وجود داشته است؟

حضور شرودر در ایران سبب ساخت «بیمارستان فوق تخصصی جنرال ۴۰۰ تختخوابی پروفسور سمیعی» در رشت شد.

سمیعی در سال ۲۰۱۶ با اشتفان وایل، وزیر اول نیدرزاکسن، به ایران سفر کرد و یک کلینیک مغز و اعصاب را در تهران که از آی‌ان‌آی الگوبرداری شده بازگشایی کرد. در این سفر دانشگاه علوم کاربردی اوستفالیا و دانشگاه علوم پزشکی تهران یک یادداشت همکاری امضا کردند.

وعده‌ سمیعی که عملی نشد

در دی ماه ۱۳۹۱ مجید سمیعی وعده داد بنیاد فرهنگ و علم گیلان در رشت تشکیل شود. این بنیاد با حضور فرهیختگان و دانشمندان گیلانی سراسر دنیا در رشت راه اندازی می‌شود.

تأسیس بنیاد فرهنگ و علم، امکان تحقیقات علمی و فرهنگی را فراهم می‌کند و برای فعالیت‌های علمی جوانان گیلانی است که با کمک استادان کشور و استان گیلان اداره می‌شود.

سمیعی راه‌اندازی این بنیاد کمک و حمایت استاندار، نمایندگان مجلس و نماینده، ولی فقیه استان گیلان را لازم و ضروری دانست کمکی که هرگز نشد و بنابراین تا کنون و پس از گذشت نزدیک به ۱۵ سال هنوز راه‌اندازی نشده است و به احتمال زیاد هم نخواهد شد.

جایزه برترین جراح مغز جهان

فدراسیون جهانی جوامع جراحی مغز در سال ۲۰۱۳ مجید سمیعی را به عنوان جراح مغز سال معرفی کرد جایزه‌ای که حرف و حدیث‌های زیادی به همراه داشت.

محمدمهدی قیامت، معاون سازمان نظام پزشکی تهران اعلام کرد: «جایزه اعطا شده به پروفسور سمیعی ارزش علمی ندارد.» او همچنین سمیعی را متهم به استفاده از رسانه‌ها برای کسب شهرت کرد.

بهروز برومند، معروف به پدر علم نفرولوژی ایران نیز در این باره گفت: «به عقیده من جوایز علمی را معمولاً باید بر اساس اکتشاف‌های بسیار خاص و منحصر به فرد اعطا می‌کنند، حال آن که نمی‌دانیم پروفسور سمیعی بابت کدام اکتشاف یا اختراع علمی- پزشکی به این عنوان نائل آمدند؟ ضمن این که تا آن‌جا که می‌دانیم ایشان در آلمان و اروپا چند سالیست که بازنشسته شده‌اند.»

حضور پروفسور سمیعی در برنامه تلویزیونی

سمیعی در سال ۱۳۹۵ در یک برنامه تلویزیونی به نام دورهمی با اجرای مهران مدیری در صدا و سیمای ایران شرکت کرد. این برنامه در تاریخ ۹ مهر همان سال از شبکه نسیم پخش شد.

او در این برنامه در مورد تأسیس بنیادی به نام علی بن موسی الرضا سخن گفت و اذعان کرد با وجود اینکه بعضی از دوستان تصور می‌کردند نام من را بر روی این بنیاد بگذارند باید بگویم هنگامی‌که نام چنین انسان بزرگی می‌آید نام کسی مثل من محو می‌شود.

سمیعی همچنین دو بار با بی‌بی‌سی فارسی مصاحبه داشته است که پس از مصاحبه دوم که در مورد سید محمود هاشمی شاهرودی و درمان وی به دست سمیعی بود، انتقاداتی متوجه او شد. 

پروفسور سمیعی، همچنین عهده‌دار عمل جراحی بهنام صفوی خواننده ایرانی بوده است.

جنجال‌ها درباره پروفسور سمیعی 

نخستین بار که صدای اعتراض‌ها علیه سمیعی بالا گرفت در مورد درمان برخی سیاست‌مداران در ایران بود. چیزی که سال‌ها پیش از آن هم رخ داده بود، اما باتوجه به گسترش پیدانکردن رسانه‌های جمعی از نظر‌ها پنهان مانده بود.

«اکبر هاشمی رفسنجانی» در خاطرات ششم شهریور ۱۳۶۰ خود نوشته‌است: «جلسه‌ای خصوصی با خامنه‌ای، محمدجواد باهنر [نخست‌وزیر]و محمدعلی رجائی [رئیس‌جمهوری]داشتیم. خامنه‌ای اطلاع دادند که پروفسور سمیعی که از آلمان برای معالجه دست ایشان آمده بود، گفته است، دست ایشان ممکن است به حالت اول برنگردد و حرکت کامل پیدا نکند و همین عمل ناقص هم، دو سه ماه دیگر انجام می‌شود. متأثر شدیم. قرار شد هفته‌ای یک جلسه مشورتی با حضور ایشان داشته باشیم.»، اما پروفسور سمیعی در معاینه بعدی خامنه‌ای که پنج ماه بعد از آن بود، نظر دیگری داد: «عصر با خامنه‌ای تلفنی صحبت کردم. خبر دادند که دکتر معالج و پرفسور سمیعی آمده و از پیشرفت وضع دست ایشان راضیست. دست ایشان در جریان سوء قصد چند ماه پیش آسیب دیده و فلج شده، اینک رو به بهبودی است. گویا عمل‌احتیاج ندارد.» مجید سمیعی در تمام چهار دهه عمر جمهوری اسلامی در خدمت مقامات مختلف بوده‌است. به غیر از نظارت بر روند درمانی خامنه‌ای در سال ۱۳۶۰، در زمان ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی او را هم معاینه می‌کرده است. هاشمی رفسنجانی روز ۱۹ اردیبهشت ۱۳۶۹ در خاطرات خود نوشته‌است: «دکتر سمیعی، جراح مغز و اعصاب آمد که نتیجه خوب بود و گفت چیز مهمی نیست، احتیاج به مراقبت دارد. از خدماتش در آلمان به ایرانی‌ها و حضور مکرر در ایران برای تعلیم گفت.»

مجید سمیعی در این سال‌ها نیز بار‌ها و بار‌ها مقامات و سیاست‌مداران ایرانی را درمان کرده است برای نمونه در دی ماه ۱۳۹۶، سید محمود هاشمی شاهرودی رئیس پیشین قوه قضائیه ایران برای معالجه به آلمان رفت و به گفته نزدیکان او در مرکز علوم اعصاب شهر هانوفر بستری شد که با تجمع اعتراضی ایرانیان در آلمان همراه شد. در همین زمان درمان او توسط مجید سمیعی، جراح مغز ایرانی و شایعه حضور او در منزل سمیعی نیز خبرساز شد.

برخی از رسانه‌های آلمان دوشنبه دوم مرداد ۱۴۰۲ خبر از حضور حسینعلی نیری در بیمارستانی در شهر هانوفر دادند.

مجید سمیعی پس از اعتراضات سال ۱۴۰۱ در تهران هم مورد انتقاداتی قرار گرفت تا جایی‌که فیلم چند شب پیش او در کنسرت ابی خواننده پاپ بسیار جنجال‌برانگیز شد.