توقف سرمایهگذاری گروه پژو در ایران/ کمپانی فرانسوی چگونه آمد، چگونه رفت؟
رویداد۲۴ روزی که کمپانی پژو وارد ایران شد، همواره این سوال مطرح بود که چرا این مجموعه بد عهد برای همکاری دوباره انتخاب شد. شرکتی که تا تحریم ایران شروع شد بدون هیچ مقدمهای از ایران رفت و زمانیکه دید تحریمها برداشته شده است با فوریت پای میز مذاکره حاضر شد.
در آن زمان ایران خودروییها به غرامت اشاره کردند و گفتند ما از آنها غرامت گرفتیم. هر چند این غرامت مالی نبود و در انتقال تکنولوژی و آموزش نیروی انسانی خلاصه شد، اما این امر هم کمکی به نگاه منتقدان حضور پژو نداشت. مخالفان حضور پژو میگفتند طی سالهای متمادی که ایران با پژو همکاری داشت انتقال تکنولوژی صورت نگرفت بدین جهت غرامتی که در نظر گرفته شده است هیچ زمان اجرایی نخواهد شد.
پر بیراه هم نگفتند چرا که خبری از اجرا شدن دست و پا شکسته غرامت هم نبود. در آن زمان رقم دقیق غرامت ایران از پژو 427 میلیون و 600 هزار یورو اعلام شد که 116 میلیون یورو به مسائل جاری و گذشته و 311 میلیون 600 هزار یورو مربوط به مسائل آتی است.
منتقدان اظهار میکردند مجموعهای که به راحتی از ایران رفت و تصمیم گرفت همسو با تحریمها علیه ایران شود چرا باید مجددا فرصت حضور پیدا کند؟
این گفتهها در شرایطی بود که موافقان حضور پژو یادآور شدند این مجموعه فرانسوی با ایران آشنا است و برای آنکه فرصت زمانی از دست نرود با آن قرارداد میبندیم و البته برای آنها شرط و شروطی میگذاریم که در صورت تحریم مجدد ایران، نروند و همکاریهای خود را ادامه دهند. در پی این صحبتها شرکت ایکاپ شکل گرفت. شرکتی که قصد داشت محصولات جدید و به روز مانند پژو ۲۰۸، پژو ۲۰۰۸ و پژو ۳۰۱ را تولید کند.
طرف فرانسوی اعلام کرده بود ظرف پنج سال بالغ بر 400 میلیون یورو صرف تولید تجهیزات در ایران می کند به گونهای که سالانه امکان تولید 200 هزار خودرو در سال فراهم شود.
ایجاد شرکت ایکاپ و شروع دوباره همکاریها با پژو باعث شد کارلوس تاوارس مدیرعامل پژو به ایران بیاید تا با ابراز پشیمانی، نگاه مردم ر ا عوض کند و بتواند دوباره بر فروش خود بیافزاید.
آن زمان نیز شرکت پژو صدمههای مالی زیادی دیده بود و به دنبال کشوری بود که بتواند حجم فروش خود را بیشتر کند. تاوارس در آن روزها یعنی 14 مهرماه سال 95 گفت: در دور جدید همکاریها تمام تلاش خود را برای جبران گذشته انجام میدهیم. البته بهتر است در مورد گذشته صحبت نکنیم چرا که در دور جدید همکاریها اختلافات برطرف شده است .ما برای جبران گذشته آمدهایم و می خواهیم حضور پررنگی در بازار ایران داشته باشیم.
ولی این حضور یا شعار حضور عمر طولانی نداشت چرا که با زمزمه تحریم دوباره ایران، این شرکت فعالیت خود را کم کرد.
اما نکته جالب تر آنکه پیر فوره؛ معاونت بازاریابی و فروش ایکاپ گفت: تحت هیچ شرایطی از ایران نخواهیم رفت چرا که سرمایه گذاری کردهایم. ما و ایرانخودرو هر کدام سهم 50 درصدی در شرکت ایکاپ داریم بدین جهت حاضر به خطر انداختن سرمایه خود نیستیم. اما برای آنکه تحریمها کمترین اثر را بگذارد میخواهیم به سمت داخلیسازی محصولات حرکت کنیم.
خبرهای دیگر حاکی از آن است که هفته گذشته تاوارس مدیر عامل پژو به ایران آمده بود تا درباره سیاستهای جدید این مجموعه با شرکت ایران خودرو و سایپا صحبت کند. شاید قبل از آنکه گروه پژو سیاست همکاریهای خود را علنی کند و بگوید که دیگر سرمایهگذاری نخواهد کرد با مدیران شرکتهای خودروسازی در مورد آینده همکاریها به تفاهم رسیده است. حال معلوم نیست که سیاست پژویی ها با ایران چگونه خواهد بود و درآن جلسهای که منابع مطلع خبر دادند، چه گذشته است.
تمام اتفاقات در حالی رقم خورده است که هنوز آمریکا صنعت خودروی ایران را تحریم نکرده است و معلوم نیست مانند سالهای تحریم صنعت خودرو مشمول تحریمها شود.
چند روز پیش لیندا جکسون، مدیر برند سیتروئن در واکنش به رفتن از ایران اعلام کرد: استراتژی گروه خودروسازی پژو سیتروئن فرانسه در قبال ایران به دلیل تصمیم آمریکا به خروج از برجام و وضع تحریمهای جدید علیه ایران تغییری نکرده است. البته سیتروئن همچنان در مورد آینده فعالیت تجاری خود در ایران «محتاط» است و در عین حال منتظر است اتحادیه اروپا موضعی روشن در قبال تحریمهای آمریکا و چشمانداز فعالیتهای تجاری در ایران اتخاذ کند.
بر اساس آنچه رویترز منتشر کرده، در بیانیه PSA که مالکیت برندهای پژو، سیتروئن و DS را در اختیار دارد آمده است: این گروه تعلیق فعالیتهای مشترک خود را با ایران آغاز خواهد کرد. هدف از این کار همراهی با تحریمهای وضع شده از جانب آمریکا در 6 آگوست 2018 است.
گروه PSA هنوز توضیحات بیشتری در این زمینه اعلام نکرده است. خروج PSA از بازار ایران در حالی است که این مجموعه پیش از این اعلام کرده بود با حمایت دولت فرانسه فعالیتهای خود در ایران را ادامه خواهد داد.
پژو هماکنون از طریق ایکاپ با ایران خودرو شریک است و سیتروئن نیز در مشارکت با سایپا، سایپا سیتروئن را برای تولید خودرو تأسیس کرده است. گروه PSA اعلام کرده با حمایت دولت فرانسه در حال رایزنی با مقامهای آمریکایی برای کسب معافیت از تحریمها است.
حال باید دید شرکتهای خودروساز سایپا و ایران خودرو با خروج پژو و سیتروئن از ایران چه تصمیمی را اتخاذ خواهند کرد.