صنعت خودرو میتواند جایگزین درآمدهای نفتی شود؟
رویداد۲۴ هرچند صنعت خودرو در سالهای گذشته به واسطه صادرات اندک و محدود خود به دلایل مختلف، در این زمینه موفق عمل نکرده و از سوی دیگر به دلیل ترک شرکای خارجی این صنعت به دلیل تحریمها با مشکلات متعددی دست به گریبان شد، اما با این حال کارشناسان این حوزه معتقدند صنعت خودرو و به ویژه صنعت قطعه قابلیت تبدیل شدن به یک منبع درآمد از طریق صادرات را خواهد داشت به شرط آن که برنامه ریزی دقیقی در این زمینه صورت گیرد.
امیرحسن کاکایی، عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت ایران با اشاره به ضرورتهای تبدیل صنعت خودرو به یک منبع درآمدی در شرایطی که درآمدهای حاصل از نفت کاهش یافته است، میگوید: «این امر نیازمندیهایی دارد که باید هرکدام به درستی انجام شود و به نظر میرسد با توجه به شرایط فعلی توانمندیهایی در بخش قطعه سازی وجود دارد».
وی با تاکید براین که در بخش خودرویی نیز اگر ارادهای برای صادرات وجود داشته باشد، توان صادرات وجود خواهد داشت، میافزاید: «نکته ابتدایی و مهمی در این میان وجود دارد و آن اینست که به صادرات در ایران به صورت مقطعی نگریسته میشود و اگر روزی قصد صادرات وجود نداشته باشد این روند متوقف خواهد شد در حالی که بخش مهم فرایند صادرات، تولید صادراتی است».
این کارشناس صنعت خودرو ۵۰ درصد کار صادرات را در بخش بازاریابی و فروش میداند و اظهار میکند: «صادرات نیاز به حرکت بزرگی دارد و از آن جا که بازار صادراتی همواره باز نیست و هر قطعه و محصول نیاز به یک گارانتی ۱۰ ساله دارد، فرایندی بلند مدت به شمار میرود که نیازمند تعهد است».
کاکایی با بیان این که صادرات نیاز به فرایندی سنگین دارد، میگوید: «در صنعت خودرو قابلیت صادرات وجود دارد و برای اجرایی شدن این قابلیت نیاز به ضرورتهایی است که نخستین امر پیاده سازی مفهموم صادراتی به صورت حرفهای حداقل برای قطعاتی است که مزیت تولید آن در ایران وجود دارد».
عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت ایران ادامه میدهد: «به طور قطع باید بر روی فرایندهای صادراتی صنعت خودرو کار کرد این در حالیست که در طول تاریخ در زمینه ارایه محصول صادراتی همواره ضعیف عمل کردیم و حتی به لحاظ فناوری در محصولاتی همچون پراید و سمند نیاز به واردات برخی از فناوریها داریم که این امر چالش کلانی است».
عضو دانشکده مهندسی خودرو بر تنوع محصول تاکید میکند و میگوید: «اگر قدرت تغییر فناوری وجود دارد باید نسبت به تنوع محصول اقدام کرد که این پتانسیل در حوزه قطعات به ویژه قطعات مصرفی نظیر رینگ، لاستیک و فیلتر هوا وجود دارد، اما نیاز به طراحی داریم براین اساس از تنوع محصولات جدید به عنوان چالش سوم یاد میشود».
وی در ادامه با تاکید بر این که باید به فکر صادرات غیرنفتی باشیم، میافزاید: «با توجه به قابلیتهای صنعت خودرو در صورت جدی گرفتن این موضوع صادرات خوبی خواهیم داشت در این میان لازم است مجموع عوامل را با هم پیش ببریم و در درازمدت برنامه ریزی لازم را انجام دهیم تا صادرات به صورت مقطعی نباشد چرا که روند صادرات باید به گونهای باشد که اگر حتی کشور نیازی به درآمدهای صادراتی ندارد، اما با این حال آب باریکهای برای خود داشته باشد؛ بنابراین با وجود کمبود درآمدهای نفتی در کشور باید بر روی صادرات خودرو کار کرد تا تیراژ بالایی از تولیدات صادر شود».
بارها بر پتانسیلهای صادراتی این صنعت تاکید شده، اما باید در عمل دید آیا مسئولان امر توان برنامه ریزی برای تحقق این هدف را خواهند داشت و آیا صنعت خودرو با وجود چالشهایی که پس از سالها سابقه فعالیت به آن دست به گریبان است، میتواند جایگزین خوبی درآمدهای نفتی باشد؟