قدرت گرفتن مقتدی صدر چه معنایی برای عراق دارد؟
رویداد۲۴ هر چند هنوز همه ارای انتخابات هفته گذشته عراق شمرده نشده، اما نتیجه آن تقریبا روشن است. انتخابات در این کشور با دشواری‌های سیاسی و امنیتی و البته در سایه ناظرین بین المللی و سازمان ملل برگزار شد تا الکاظمی مهر تایید بر قول خود بزند که گفته بود دولتش را برای این تشکیل می‌دهد که هر چه زودتر انتخاباتی برای تعیین سرنوشت سیاسی عراق برگزار شود. رای گیری در شرایطی اتفاق افتاد که استقبال از آن چندان پر شور نبود.
اما برنده این انتخاب چه کسی بود؟
حالا که بخش مهمی از ارا شمرده شده، به نظر می‌رسد که مقتدی صدر روحانی مشهور چهل و هفت ساله عراقی دست بالا را در انتخابات به دست دارد و تشکیل دولت بر دوش حزب او خواهد افتاد. او که ابتدا انتخابات عراق را تحریم کرده بود، در گردشی صد و هشتاد درجه‌ای نظرش را عوض کرد و همفکرانش را به پای صندوق‌های رای فراخواند. صدر در انتخابات قبلی در ائتلاف با حزب کمونیست عراق (که امسال غایب انتخابات بود) بیش از ۵۰ کرسی گرفت، اما این‌بار در ائتلافی جدید کرسی‌های خود را به حداقل ۷۲ رساند. البته او اکثریت را در انتخابات به دست نیاورده و طبیعی است که تنها بخشی از پارلمان به دست طرفدارانش خواهد افتاد. اما همین میزان هم جهش چشم گیری برای صدر به حساب می‌آید.
حالا «مقتدی صدر»، رهبر جریان صدر در نامهای به همه جریان‌های سیاسی عراق، از تشکیل کمیته مذاکره کننده خود با ائتلاف‌های سیاسی و پارلمانی برای تشکیل دولت آینده خبر داده است. به گزارش ایرنا به نقل از میدل ایست نیوز، در سندی که از مقتدی صدر منتشر کرده وی گفته است: کمیته مذاکره کننده نماینده انحصاری او است و هیچ کس حق دخالت در فعالیت آن را ندارد.
این نام‌ها شامل نامهای «حسن العذاری» به عنوان رئیس، «نصار الربیعی» به عنوان معاون اول، «نبیل الطرفی» به عنوان معاون دوم و «حاکم الزاملی» به عنوان دستیار است. چهره‌هایی نزدیک به خود صدر که حالا امور را در عراق تعیین خواهند کرد.
مقتدی صدر مهم‌ترین رقیب خود را ائتلاف فتح می‌دانست. ائتلافی که برخلاف انتظاری که داشت، رای کمتری به دست اورد. صندلی‌های این ائتلاف از چهل هشت به هفده عدد رسیده است و همین امر رهبران آن را که بنا به برآوردهایشان معتقد بودند که پیروز انتخاباتند، خشمگین کرده است.
هادی عامری، رئیس فتح، گفته است که «ما این نتایج تقلبی را به هیچ قیمتی نمی‌پذیریم.» از آن سو سخنگوی کتائب حزب‌الله هم گفته: «این بزرگ‌ترین کلاهی است که در تاریخ معاصر سر مردم عراق گذاشته‌اند. هدف اصلی هم ضربه زدن به برادران حشد شعبی بوده است.»
بالا و پایین شدن ارا در طی شمارش آن‌ها هم به فرضیات این گروه‌ها دامن زد. به ویژه انکه در یک سال اخیر، مقتدی صدر به همدستی با امریکایی‌ها متهم شده است. او که مواضع سیاسی خود را تغییر داده، تمایل زیادی به خروج ایالات متحده از عراق از خود نشان نمی‌دهد. همین بی عملی یکی از تندترین چهره‌های عراق به حضور نیرو‌های بیگانه در این کشور باعث شده تا برخی دست داشتن امریکا را در انتخابات مطرح کنند.
تندروی دوباره صدر
مقتدی صدر بیست و چهار ساعت بعد از انتخابات در عراق، در قامت یک رهبر ظاهر شد و مواضع تندی را در قبال دیگر گروه‌های شیعی اتخاذ کرد. امری که بسیاری را خشمگین کرده بود. به نظر نمی‌رسد که خود مقتدی صدر بتواند به تنهایی در راس قدرت قرار گرفته و الکاظمی را کنار بزند. چرا که نه تعداد کرسی‌هایی که به دست اورده به اندازه کافیست و نه وضعیت در عراق به گونه‌ای است که چنین چهره‌ای بتواند در مقام نخست وزیری قرار بگیرد. با اینحال اگر نتایج انتخابات بدون دردسر تایید شود، صدر نقش پررنگی در این کشور خواهد داشت.
از سوی دیگر اگر الکاظمی بخواهد همچنان در قدرت بماند، باید ائتلافی شامل صدر، حلبوسی، بارزانی، امتداد و بسیاری از چهره‌های مستقل مجلس تشکیل دهد. امری که در شرایط فعلی عراق چندان دور از ذهن به نظر نمی‌رسد.
در وضعیتی که داعش کماکان در بخش‌هایی از عراق در حال حمله‌های جسته و گریخته به خاک این کشور است و سرنوشت افغانستان پس از خروج ایالات متحده بسیاری را ترسانده، به نظر می‌رسد که پیروزی مقتدی صدر چندان ناظران را خوشحال نکرده است. برد صدر به معنای این است که این روحانی که در سال‌های اخیر رویکرد تندروانه‌ای دارد و حتی گاهی از طرفدارانش برای ناامن کردن بغداد استفاده کرده، دستش برای اعمال نفوذ در این کشور بازتر است. به نظر بسیاری از ناظران برای او منافع حزبی و گروهی اهمیت بیشتری از منافع ملی عراق دارند و همین امر بسیاری را نگران می‌کند. وضعیت پیش آمده در عراق نگرانی‌هایی را هم در مورد بالا گرفتن اختلافات میان گروه‌های شیعی را افزایش داده است. چرا که در حقیقت مقتدی صدر رقیب اصلی خود را این گروه‌ها می‌بیند و ماموریت خودش را کوتاه کردن دست آن‌ها از قدرت می‌داند.
