پنج فاز محدودیت‌های هوشمند کرونایی/ حادترین مشکلات مدارس بعد از بازگشایی‌ها
رویداد۲۴ مهندس محسن فرهادی در نشست خبری وزارت بهداشت، گفت: طبیعتا با توجه به سوش جدید بیماری کرونا و گذر از پیک پنجم و مباحث طولانی که در کمیته‌های ذیل ستاد ملی انجام شده، طرح مدیریت هوشمند این بیماری به تصویب ستاد ملی مدیریت کرونا درآمد. باتوجه به اینکه پایه اساسی طرح مدیریت هوشمند محدودیت‌ها بر دو اصل اساسی استوار است که شامل واکسیناسیون و رعایت پروتکل‌های بهداشتی و دوم کنترل سامانه‌ای تمام واحدهای مختلف است، سامانه یا سکوی امید که مجری طرح مدیریت هوشمند است، طراحی شد و شاید اولین سامانه بین دستگاهی کشور اعم از وزارت ارتباطات، وزارت کشور و وزارت بهداشت و ... است.
پنج فاز محدودیت‌های هوشمند کرونایی
وی با بیان اینکه قرار شد برای این برنامه فازبندی انجام شود، گفت: طبیعتا فاز اول آن با کارکنان و شاغلین در کشور شروع شد. فاز دوم با حمل و نقل درون شهری و فاز سوم آن که اکنون در مرحله انجام آن هستیم، کنترل و اجرای طرح محدودیت هوشمند در واحدهای صنفی، صنعتی و کارگاهی است. ان‌شاءالله قسمت بعدی یا فاز چهارم آن ترددها و مسافرت‌های برون‌شهری را شامل می‌شود و در نهایت مراکز آموزشی، تحقیقاتی و موسسات. طبیعتا هسته اصلی نظارت‌ها از سوی وزارت بهداشت انجام می‌شود که در قالب سامانه انجام می‌شود و این سامانه قرار است از نظر استفاده از واکسیناسیون، بیمار نبودن، فاصله‌گذاری، تامین و استفاده یا حضور در جاهایی که تهویه مطلوب حرف اساسی را می‌زند و... و. را کنترل کند.
هدف از اجرای طرح مدیریت هوشمند کرونا
فرهادی با بیان اینکه هدف طرح مدیریت هوشمند این است که زندگی مردم خیلی محدود نشود، اما به نوعی کنترل‌ها و نظارت‌ها را افزایش دهد، گفت: به عنوان مثال اگر قرار است غذایی را در یک واحد صنفی صرف کنیم و آنجا ماسک را برمی‌داریم، باید حتما واکسن تزریق کرده باشیم و در شرایط بیماری و قرنطینه نباشیم.
بر این اساس در این طرح به تدریج ارائه خدمت را در صورتی به خدمت‌گیرنده خواهیم داشت که یا واکسن را تزریق کرده و بیمار نیست و در صورتی که واکسن تزریق نکرده و بیمار است و حتی واکسن تزریق کرده اما بیمار است، نمی‌تواند خدمت را دریافت کند. به عنوان مثال اگر فردی می‌خواهد به سینما یا تئاتر رود باید واکسینه شده باشد و بیمار هم نباشد. هدف این طرح این است که تماس‌ها را بین افرادی که بیمار هستند یا واکسن تزریق نکرده‌اند با کسانی که بیمار نیستند و واکسن هم تزریق کرده‌اند، کاهش دهیم و راه اصلی و اساسی سرایت بیماری را کاهش دهیم.
لزوم بازنگری پروتکل‌های ضد کرونا با توجه به رویکرد جدید
وی با بیان اینکه حدود ۱۷۰ پروتکل بهداشتی داشته‌ایم که شامل دستورالعمل‌های مختلف از زمان شروع پاندمی جهانی بود، ادامه داد: با این رویکرد جدید لازم است تمام این پروتکل‌ها مجددا بازنگری و به‌روز رسانی شود. قبل از شروع طرح در مرکز سلامت محیط و کار در حال انجام این کار بودیم و تاکنون چندین پروتکل به کمیته امنیتی و اجتماعی و انتظامی ستاد ملی کرونا در وزارت کشور اعلام شده و در اختیار دستگاه‌های ناظر و مجری قرار داده شده است که به زودی در اختیار عموم مردم هم قرار می‌گیرد و شامل سینما، تئاتر، باشگاه‌ها، استخرها و... و. هستند.
فرهادی درباره وضعیت اجرای قرنطینه هوشمند و عدم اجرای محدودیت با کارت واکسن، گفت: به هر حال واقعیت این است که این اقدام مدیریت هوشمند، کار وزارت بهداشت نیست و مصوبه ستاد ملی است و تمام دستگاه‌های اجرایی و حتی بخش خصوصی مسئول اجری این اقدامات هستند. در زمینه الزامات مربوط به واکسیناسیون که متاسفانه در همه جای دنیا با این مشکلات مواجه است، اینطور نیست که با زدن یک کلید بگوییم واکسن مردم کنترل می‌شود. به همین دلیل هم هست که دو هفته قبل هم اعلام کردم که لینک‌ها و ارتباطات سامانه سکوی امید طرح مدیریت هوشمند باید با تمام دستگاه‌ها برقرار شود.
بیشتربخوایند: ناگفته‌هایی از اومیکرون و دلمیکرون/ قدرت سرایت پذیری سویه جدید
نحوه نظارت بر تاکسی‌های اینترنتی و سینماها
وی افزود: به عنوان مثال ما تاکسی‌های اینترنتی را داریم که اکنون فعال هستند. در قدم اول به آن‌ها به ویژه در مناطق پایلوت که در قزوین، کردستان و آذربایجان غربی بود، اعلام کردیم که با سامانه کار نداشته باشید و کارت واکسن را در دید مردم قرار دهید تا زمانیکه قسمت‌هایی که خود خدمت‌دهنده‌ها سایت دارند بتوانند به سامانه امید وصل شده و کار را به صورت اصولی انجام دهند. اصول کار این است که وقتی می‌خواهید یک سفر درون‌شهری داشته باشید در سایت تاکسی به شما اعلام کند که مسافر گرامی، راننده این تاکسی واکسن تزریق کرده است.
وی ادامه داد: در عین حال جلسه‌ای با معاونت سینمایی وزارت ارشاد هم داشتیم که قرار شد پیمانکار سامانه متمرکز معاونت سینمایی اتصال‌شان با سامانه امید برقرار شود و در زمانی که فرد می‌خواهد بلیت بگیرد باید کد ملی یا کد رهگیری واکسن را در سامانه بارگذاری کند. با ارتباطی که با وزارت بهداشت برقرار شده، استعلام را می‌گیرد و اگر فرد واکسن زده باشد، می‌تواند بلیت را بگیرد. ما چند روز قبل به روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور اعلام کردیم که فعلا به هر طریق ممکن این نظارت‌ها انجام شود. حتی اگر بازرسان ما مجبور به کنترل فیزیکی شوند و وارد سینما، فروشگاه و ... شوند و این موارد را چک کنند. اولین گزارش را هم هفته قبل به ستاد ملی کرونا ارائه کردیم. اعدادی که تقریبا خدمت‌دهنده‌ها کنترل شدند، نزدیک حدود ۸۰ درصد افراد ارائه کننده خدمت در صنف‌های مختلف، واکسن خودشان را دریافت کرده بودند اما جایی که هنوز مشکل داریم، رعایت پروتکل‌های بهداشتی است که مردم باید انجام دهند.
مشکل تهویه و تراکم در مدارس
فرهادی در پاسخ به سوال ایسنا، در زمینه تصمیم‌گیری درباره مدارس و بویژه امتحانات حضوری و وضعیت رعایت پروتکل‌های بهداشتی در مدارس، گفت: واقعیت این است که زمانیکه طرح مدیریت هوشمند تصویب شد، قرار شد تا حد امکان از تعطیلی‌ها و دادن محدودیت‌های مختلف مقداری خودداری کنیم؛ چراکه داریم مسیر را به سمت کنترل الکترونیک می‌بریم و مدارس هم یکی از همین جاهاست. عمده مشکل مدارس ما در بحث رعایت پروتکل‌های بهداشتی، در رتبه اول مشکل تهویه در مدارس است و مشکل دوم در برخی مدارس و برخی استان‌ها مشکل فاصله‌گذاری اجتماعی و تراکم در کلاس‌ها را داریم.
وی افزود: اتفاقا در مدارس برعکس است. به طوری که در جاهای محروم و نقاط دورافتاده و روستایی مشکل تهویه و فاصله‌گذاری را نداریم. زیرا تعداد دانش‌آموزان کم است. عمده مشکل ما در مدارس در شهرهای بزرگ از جمله تهران است. حدود زیر ۵۰ تا ۶۰ درصد در مدارس مشکل رعایت تهویه‌ها را داریم. البته با آموزش و پرورش هماهنگی و همکاری نزدیک و جلسات متعدد داریم و تا حد امکان کمک می‌کنیم. در نهایت مشکل تعطیلی مدارس را نداریم. به طوری که مدارسی که نتوانند به صورت حضوری کلاس‌ها را برگزار کنند باید به سمت برگزاری غیر حضوری و مسیر الکترونیک کار روند.
وی در این باره ادامه داد: در برخی جاها همکارن‌مان در سطح دانشگاه‌های علوم پزشکی این موارد را به آموزش و پرورش اعلام کردند و در این شرایط آموزش و پرورش برگزاری کلاس‌های حضوری را متوقف کرده تا بتواند رفع مشکل کند. کار ما برای مدارس به صورت منطقه‌ای و مدرسه‌محور است؛ یعنی نمی‌توان نسخه واحدی را برای تمام مدارس کشور صادر کرد، بلکه مدارسی که توانایی برگزاری حضوری کلاس‌ها را ندارند، الکترونیک می‌شوند. ضمن اینکه آموزش و پرورش هم دو فرم خوداظهاری تهیه کرده و این‌ها را خود مدیر مدرسه هم می‌تواند اعلام کند که مثلا اکنون شرایط مناسبی ندارم و نمی‌توانم حضوری برگزار کنم و برعکس. کنترل و مسیرمان به صورتی است که فعلا به این شکل پیش رویم تا مشکل بحرانی ایجاد نشود.
فرهادی تاکید کرد: بنابراین در مدارس در بحث تهویه مقداری مشکل داریم و در مدارس شلوغ و پرتراکم در کلان‌شهرها در فاصله‌گذاری اجتماعی مشکل داریم. بقیه شاخص‌های ما مانند استفاده از ماسک در دانش‌آموزان و اولیای مدارس، کنترل اولویای دانش آموزان و... و. بالای ۷۰ تا ۸۰ درصد است.
واکسیناسیون در ادارات، بیش از ۸۰ درصد
وی درباره میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی در ادارات نیز گفت: خوشبختانه در ادارات دولتی کمتر مشکل داریم. زیرا بخش دولتی تابع بخشنامه و اجبار است. در حوزه میزان واکسیناسیون در ادارات طبق گزارش سامانه امید بالای ۸۰ درصد بود. نگرانی ما در شرکت‌ها و موسسات بخش خصوصی است که اولا به صورت دوره‌ای مجبوریم به این‌ها سر بزنیم و دوما بسیاری از این شرکت‌ها حریم داخلی خود را دارند. ما چند راهکار داریم؛ یکی بازرسی‌های دوره‌ای است یا اینکه شکایتی از پرسنل‌شان به ما اعلام شود یا خدایی نکرده کانون بیماری در آنجا رخ دهد.
فرهادی گفت: از روز ۲۱ آذر طرح مدیریت هوشمند محدودیت‌ها آغاز شده که در پنج فاز بوده که اکنون در فاز سوم آن قرار داریم. امیدواریم فاز چهار و پنج آن هم تا دو یا سه هفته آینده رو به اتمام رود و همه سامانه‌ها به هم متصل شده و نظارت‌ها انجام شود. ما سامانه بازرسی خودمان را هم به سامانه سکوی امید وصل می‌کنیم تا بتوانیم نظارت‌هایمان را در اختیار قرار دهیم.
مشکل آبیاری مزارع با فاضلاب در قسمت‌هایی از تهران
فرهادی در پاسخ به سوال دیگر ایسنا درباره آبیاری برخی مزارع با فاضلاب که پیش از این بارها از سوی وزارت بهداشت مطرح شده بود و همچنین اقدامات وزارت بهداشت در این زمینه، گفت: ما به شدت با آبیاری مزارع با فاضلاب خام برای محصولات کشاورزی خصوصا صیفی‌جات مخالف هستیم و حرکات خوبی در این زمینه انجام شده است. یکی از وظایفی که مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت دارد، بررسی این موضوع است و ما نمی‌توانیم بسیاری از کارهایمان را به دلیل کرونا تعطیل کنیم. موضوع آبیاری مزارع هم از قبل از کرونا تاکنون پیگیری می‌شود. موارد این موضوع به متولیان امور اعلام شده که جاهایی که وزارت جهاد کشاورزی یا وزارت نیرو یا شهرداری‌ها مسئولیت دارند، موارد به آن‌ها اعلام شده است.
در یک قسمت‌های کوچکی در تهران همچنان با این مشکل مواجهیم. در عین حال تقریبا نگرانی ما مناطقی است که دچار کم آبی هستند. زیرا وقتی کشاورز هیچ منبع آبی را پیدا نکند، مجبور است از فاضلاب خام استفاده کند که طبیعتا این موارد اعلام شده است. حتی علاوه بر اقدامات قبلی ما اکنون نسبت به نمونه‌برداری‌هایی اقدام کردیم تا بررسی کنیم که آیا در فاضلاب تولید شده ویروس کرونا وجود دارد یا خیر. خوشبختانه طبق نمونه‌برداری‌هایی که تاکنون برداشت شده، تاکنون موردی از ویروس در فاضلاب یافت نشده است.
هر ۱۵ روز یکبار تست PCR برای شاغلینی که واکسن‌نزده
فرهادی در ادامه درباره نحوه نظارت بر کارکنان و شاغلین در قالب طرح مدیریت هوشمند محدودیت‌های کرونایی، گفت: در طرح مدیریت هوشمند محدودیت‌ها به صورت واضح اعلام شده است که کلیه کارکنان و شاغلینی که می‌خواهند بر سر کار خود حاضر شوند، باید واکسینه شده باشند یا اگر تمایل ندارند، باید هر ۱۵ روز یکبار PCR منفی ارائه کنند. حال اگر افراد از این شرایط امتناع کردند، بالاترین مقام مسئول آن کارمند در بخش دولتی می‌تواند به او اخطار دهد.
وی افزود: سازمان امور اداری و استخدامی پنج مرحله مجازاتی را ابلاغ کرده که از مرخصی بدون حقوق شروع می‌شود تا انفصال خدمت که اکنون در حال اجراست. البته ادعا نمی‌کنم که به صورت ۱۰۰ درصد اجرا می‌شود، اما در حال شروع کار است. ضمن اینکه ناظر هر اداره معاونت توسعه و نیروی انسانی ماست و باید این کنترل‌ها را برای پرسنلش انجام دهد. این طرح بزرگ است و به تدریج در کل کشور گسترده می‌شود.
امتحانات مدارس؛ تلفیقی از حضوری و الکترونیک
وی درباره برگزاری حضوری امتحانات مدارس نیز گفت: باتوجه به شرایط مدرسه محور بودن و دادن اختیار به مدیر مدرسه باید مکمل هم باشند. اصراری نیست که مدارس حتما الکترونیک باشد یا حضوری، بلکه بر اساس امکانات نسبت به برگزاری حضوری کلاس‌ها و امتحانات باید تصمیم بگیرند. بهترین راه و توصیه ما این است که مکمل و مجموعه‌ای از خدمات را پیش برند. یعنی تلفیقی از آزمون حضوری و الکترونیک. به عنوان مثال یک درس اصرار بر امتحان حضوری آن است، بنابراین شرایط آن امتحان حضوری را تامین می‌کنند، اما آزمون‌هایی را که می‌توان الکترونیک برگزار کرد، الکترونیک برگزار کنید.
بنابراین برای تمام مدارس یک نسخه مشخص، یک نسخه غیر علمی است. مدیران مدارس باید بر اساس امکانات، افراد تحت پوشش، افراد های ریسک و... تصمیم‌گیری کنند و همکاران ما هم تاکنون حدود ۵۰ هزار مورد بازرسی از مدارس انجام دادند که حدود ۱۴۷ هزار مدرسه داریم که در ۱۰۷ هزار سازه مدرسه ای واقع هستند، حال حدود ۵۰ درصد آن را تاکنون مورد بازرسی قرار دادیم که به جز کنترل‌های وزارت آموزش و پرورش است.
فرهادی درباره وضعیت تهویه هوا در اتوبوس‌ها و وسایل حمل و نقل شهری، گفت: واقعیت این است که تهویه مقوله‌ای است که تاکنون در کل دنیا با آن کم توجه شده بود. حتی شاید در بخش‌های مختلف بیمارستان‌ها تهویه معمولی به کار رفته و فقط در بخش‌های ایزوله تنفسی به کارگیری تهویه اصولی را با استفاده از فیلترهای هپا داشتیم که می‌تواند ویروس را جذب کند. بر همین اساس است که تاکید می‌کنیم که اگر ساختمان یا هر جایی تهویه مناسب ندارد، باید روی گردش هوا فکر کنیم و کمک کنیم هوای تازه وارد شود. در خودروهای برون شهری و درون شهری این موضوع را دارند و همواره اصرار داریم که خودروها نباید با حداکثر ظرفیت خودش پر شود.
وی افزود: اکنون می‌گوییم با وجود واکسیناسیون ظرفیت بیش از ۸۰ درصد نباید پر شود. البته در شهرهایی مانند تهران شاهدیم که این کار انجام نمی شود و به ویژه در ساعات خاصی تراکم داریم. واقعیت این است که در برخی مشاغل خود شاغلین باید هوشیار باشند. بر همین اساس در طرح مدیریت هوشمند، کنترل الکترونیک و سامانه‌ای دو طرف را ایجاد می‌کنیم. یکی از پرخطرترین مشاغل خودروهای درون شهری اعم از تاکسی و اتوبوس و مترو هستند. در اتوبوس و مترو برخلاف اینکه مردم فکر می‌کنند که تراکم مشکل ایجاد می‌کند، به واسطه اینکه رانندگان فاصله بیشتر با مسافرین دارند، کمتر دچار بیماری می‌شوند اما تاکسی ها باید به باز بودن پنجره و استفاده از ماسک دقت کنند.
وی گفت: ما هم تلاش می‌کنیم که بستر سامانه‌ای کنترل واکسیناسیون مسافرین و راننده‌ها را فراهم کنیم. یعنی راننده متوجه شود که مسافری که سوار می‌کند واکسن زده و مسافر هم متوجه شود که راننده واکسن تزریق کرده است. البته دشواری‌هایی برای تاکسی‌های گردشی وجود دارد و مجبوریم همین مسافر را در جاهای دیگر کنترل کنیم، اما کنترل راننده ساده است.
فرهادی گفت: با توجه به سویه جدید اُمیکرون که قدرت انتقالش بیشتر است، باید روی نکاتی تاکید کنیم؛ یکی اینکه واکسیناسیون خودمان را کامل کنیم. اکنون همه دنیا از جمله کشور ما به سمت تزریق دز سوم واکسن می‌رود که ثابت شده که تزریق دز سوم با استفاده از ماسک و رعایت تهویه مناسب تا ۸۰ درصد به شما ایمنی می‌دهد.
