رابطه افزایش استرس و اضطراب نوجوانان با مخاطرات چهارشنبه سوری

رویداد۲۴  ۴۸ ساعت به برگزاری جشن چهارشنبه سوری مانده است، جشنی که در دو دهه اخیر تبدیل به جنگ شده است و دیگر هیچ اثری از آن مراسم باستانی نیست. دو ماه مانده به زمان این مراسم کم‌کم انفجار‌های مواد محترقه آغاز می‌شود. بیشترین قشری هم که در چهارشنبه آخر سال آسیب می‌بینند جوانان و نوجوانان هستند.

این قشر به دلیل اینکه بیشتر برای تخلیه هیجان به سمت مواد محترقه می‌رود، آسیب‌های جبران ناپذیری می‌بیند. در روز‌های اخیر بسیاری در مورد حوادث چهارشنبه سوری هشدار داده یا آمار تلفات را بیان کرده اند.

در گفتگو با مریم گویا، روانشناس در مورد چرایی تبدیل جشن چهارشنبه سوری به جنگ و اختلالات افرادی که دست به کار‌های خطرناک می‌زنند، گفتگو کردیم که در ادامه می‌خوانید.

گویا در گفتگو با خبرنگار جامعه ۲۴ اظهار داشت: ما دو مدل جشن‌های ملی و مذهبی در کشور داریم. هرچه تعداد جشن‌ها بیشتر شود نشاط مردم بیشتر می‌شود. در گذشته مراسم‌های مختلفی در چهارشنبه سوری انجام می‌شد که در حال حاضر تغییر ماهیت داده است. در گذشته فقط یک آتش بود که افراد از روی آن‌ها می‌پریدند و شعر‌هایی خوانده می‌شد که مفاهیم خاصی را داشت.

وی افزود: در کنار آتش بازی ساده، افراد اقداماتی را انجام می‌دادند که برای روح و روان و آرامش آنها مناسب بود که از آن مراسم‌ها می‌توان به مراسم کوزه شکنی اشاره کرد که نشان دهنده از بین بردن غم بود.

این روانشناس با بیان اینکه ویژگی‌های مثبت چهارشنبه سوری امروز تغییر کرده است، تاکید کرد: در شهر‌های بزرگ شاهد آسیب‌های بسیار به افراد در چهارشنبه سوری هستیم. متاسفانه نوجوانان به‌ جای روشن کردن آتش، عادت به استفاده از مواد محترقه خطرناک کرده‌اند که آسیب‌های بسیاری را به همراه دارد وحتی منجر به مرگشان شود.

بیشتر بخوانید: عواقب چهارشنبه سوری پرخطر/ از قطع عضو تا کور شدن چشم‌ها

افزایش استرس در چهارشنبه سوری

گویا با بیان اینکه در شب چهارشنبه سوری شاهد افزایش استرس و اضطراب هستیم، تصریح کرد: این موضوع باعث می‌شود که سطح افسردگی مردم بیشتر شود. مردم ایران سال‌های زیادی است که استرس و اضطراب را تجربه می‌کنند، اما در کشوری مانند ایران که جنگ را هم تجربه کرده است، این آلودگی‌های صوتی که بر اثر انفجار ترقه تولید می‌شود، استرس و ترس را به مردم منتقل می‌کند. این سر و صدا‌ها تداعی کننده سال‌های جنگ و بمباران می‌شود و به جای ایجاد حال خوب در مردم آنها را افسرده‌تر می‌کند.

عضو انجمن روانشناسان ایران با بیان اینکه شرکت در مراسم ترکاندن مواد محترقه باعث افزایش خشونت در روحیه نوجوانان می‌شود، گفت: این افراد راه تخلیه هیجان را از راه‌های خشونت باری مثل انفجار یاد می‌گیرند.

وی از سازمان‌های فرهنگی خواست مراسم چهارشنبه سوری قدیمی را احیا کرده و به کودکان و نوجوانان آموزش دهند و افزود: کودکان و نوجوانان باید با فلسفه چهارشنبه سوری و ایجاد آتش آشنا شوند. باید مکان‌ها و وسایل بی خطر برای افراد تامین شود تا بتوانند مراسم چهارشنبه سوری را بی خطر برگزار کنند.

جشن را از جامعه حذف نکنیم

گویا با بیان اینکه اگر برای برگزاری مراسم چهارشنبه سوری برنامه ریزی نشود بازهم باید شاهد حوادث باشیم، افزود: هر وقت با برگزاری جشن در جامعه مخالفت می‌شود با نتیجه معکوس روبرو می‌شویم و نوجوانان و جوانان واکنش منفی نشان می‌دهند. این قشر اگر فرصتی برای تخلیه انرژی نداشته باشد، آسیب بیشتری می‌بینند و کار صحیحی نیست که با جشن در جامعه مخالف بود.