قیمت دلار در فاز انتظار
رویداد۲۴ میناسادات حسینی: «بازی ارزی» در حالی از روز یکشنبه وارد «میدان بانک مرکزی» شد که سرعت رشد قیمت دلار از دو هفته گذشته خیره کننده بود.
قیمت دلار روز یکشنبه و زمانی که به ۶۰ هزار تومان رسیده بود با انتشار خبر سفر مدیرکل آژانس به ایران و چراغ سبز سران قوا برای تفویض اختیارات ویژه به بانک مرکزی سه کانال کاهش یافت تا دلار در کانال ۵۷ هزار تومانی متوقف شود.
از قیمت سازی دلار در فضای مجازی تا «بازی ارزی» دولت
تا رسیدن دلار به کانال ۶۰ هزار تومان به ادعای بانک مرکزی، قیمت سازیهای فضای مجازی در ایجاد بحران ارزی نقش داشت؛ اما به محض رسیدن دلار به ۶۰ هزار تومان، بانک مرکزی اختیاراتی ویژه گرفت تا کاهش تنها ۳ هزار تومانی قیمت دلار را دستاورد بزرگ خود قلمداد کند.
اما سوال اصلی این است که قیمت دلار به چه سمت و سویی میرود؟ افسار قیمت دلار و ارز در دست بانک مرکزی است؟ اگر هست، چرا تاکنون قیمت دلار و ارز تاریخ سازی کرده و اگر نبوده، پس بانک مرکزی تاکنون چه نقشی در مدیریت قیمت دلار و ارز داشته است؟
افسار دلار در دست بانک مرکزی است؟
پیمان مولوی، اقتصاددان در پاسخ به سوال اقتصاد ۲۴ مبنی بر اینکه تاثیر اختیارات ویژه سران قوا به بانک مرکزی در بسامان کردن قیمت دلار و ارز چیست؟ گفت: نخست باید پرسید که آیا اختیارات بانک مرکزی باعث رشد اقتصادی در ایران میشود؟ آیا این اختیارات باعث برداشته شدن تحریمها میشود؟ آیا باعث برداشتن ریسکهای اقتصادی، سیاسی و کشوری میشود؟
وی ادامه داد: پاسخ منفی است. بانک مرکزی نهادی است که در سیاست گذاری پولی باید مستقل عمل میکرد که هیچگاه تاکنون مستقل عمل نکرده و افزایش نرخ بهره را باید انجام میداد که انجام نداده است.
سه ضلعی مهم در بازار دلار و ارز
این فعال سرمایه گذاری به اقتصاد ۲۴ گفت: اگر بانک مرکزی میخواهد این کار را انجام بدهد و مستقل حرکت کند که مثبت است.
مولوی با بیان اینکه نخست باید مشخص شود که دلیل رشد دلار چیست، ادامه داد: آنچه باعث جهش قیمت دلار شده، تورم است و دلیل تورم نیز عدم رشد اقتصادی بالا و خلق شدید نقدینگی و کسری بودجه است.
بیشتربخوانید: در مورد آینده دلار چه فرضیههایی وجود دارد؟
کاهش ارزش پول ملی حتمی است
این اقتصاددان گفت: به جای اینکه اختیارات تام به بانک مرکزی بدهند، باید اختیار تام داده شود که ریسکهای تحریم از روی اقتصاد ایران به کلی برداشته شود و ایران به مدار یک کشور نرمال برگردد و بتواند رشد اقتصادی داشته باشد.
به گفته مولوی، بانک مرکزی بدون رشد اقتصادی هیچگاه نمیتواند ارزش ریال را حفظ کند و با ادامه روند فعلیِ عدم رشد اقتصادی بالا و خلق نقدینگی شدید، کاهش ارزش ریال حتمی و قطعی است.
جهشهای ارزی به پایان رسید؟
این اقتصاددان با اشاره به اینکه متوسط قیمت دلار نهایتا در سال ۱۴۰۱ و در ۳۶۵ روز سال، نزدیک به ۳۵ هزار تومان میتوانست باشد، به اقتصاد ۲۴ گفت: با دلار ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان متوسط قیمت دلار در سال جاری به ۳۵ هزار تومان نیز خواهد رسید.
مولوی ادامه داد: متوسط قیمت دلار در حال حاضر نزدیک به ۳۴ هزار تومان است. سال آینده با تورم ۴۵ درصدی، همین میزان رشد را در متوسط قیمت دلار مجددا خواهیم داشت.
بی خبری تیم اقتصادی از شوکهای ارزی؟
وی با هشدار نسبت به روند ادامه دار جهش قیمت دلار گفت: با ادامه روند فعلی تورم و خلق نقدینگی شدید باز هم شاهد جهشهای ارزی خواهیم بود. باز آن زمان نگوییم شوک شدیم، خبر نداشتیم، جهش قیمت دلار به دلیل تحریمها بوده، کار دیگران و عدهای خاص و کانالهای تلگرامی استانبولی بوده و... بلکه باید گزارشهای واقعی به مردم داده شود.
مولوی معتقد است: متهم اصلی صعود قیمت دلار عدم رشد اقتصادی و تورم است که بانک مرکزی خود طلایه دار چاپ پول بوده است و تا زمانی که تورم هست، رشد دلار و کاهش ارزش ریال ادامه دارد.
عملکرد ارزی بانک مرکزی زیر ذره بین نقد
به گفته این اقتصاددان، اگر برجام به سرانجام برسد و باعث رشد اقتصادی شود حتما روی نرخ دلار تاثیرگذار است؛ اما به این معنی نیست که قیمت دلار عجیب و غریب کاهش یابد، بلکه تنها کاهش ارزش ریال کُندتر میشود.
مولوی افزود: جهشهای ارزی از یک عددی به بعد به عملکرد بد بانک مرکزی مربوط میشود. قبول نداشتن تورم، قبول نداشتن تقاضای واقعی، سیستم به سیستم کردن، تشتت در بازار دلار و ارز، شفاف نبودن قیمتها و... همه معلول عملکرد بد بانک مرکزی است. الان هیچ کسی نمیداند دقیقا قیمت دلار در بازار آزاد چند است؟ بانک مرکزی چگونه خود تورم ایجاد میکند، نقدینگی خلق میکند و به عبارتی عاملش را ایجاد میکند بعد اثر آن را بر قیمت دلار و ارز قبول ندارد؟