درسی که باید از تحلیف ترامپ گرفت
رویداد۲۴| آرزو فرشید: مراسم تحلیف هم انجام شد و دونالد ترامپ به کاخ سفید برگشت. غیر از مواضع سیاسی او و مشخصا سیاست وی در قبال ایران و خاورمیانه که برای ما اهمیت ویژهای دارد، در این مراسم یک نکته مهم و قابل توجه دیگر هم وجود داشت.
ترامپ به عنوان یکی از بزرگترین میلیاردهای دنیا در مراسم تحلیف خود میزبان ثروتمندترینهای جهان بود. از ایلان ماسک که برای پیروزی او در این انتخابات حسابی تلاش کرد، گرفته تا مارک زاکر برگ که برای حمایت از ترامپ منتظر مشخص شدن نتیجه انتخابات ماند و قبل از آن، میانه خوبی با وی نداشت.
میلیاردهای معروفی که در مراسم تحلیف ترامپ حضور داشتند قاب قابل توجهی را ساختند. ایلان ماسک مدیرعامل تسلا با سرمایه ۴۳۰ میلیارد دلاری، پیچای مدیر عامل گوگل، مارک زاکربرگ، جف بیزوس مدیرعامل آمازون که ثروتی حدود ۲۳۵ میلیارد دلار دارد، میریام ادلسون بزرگترین مدیر کازینو در جهان است، تیلمن فرتینا مدیرعامل و مالک یکی از شرکتهای بزرگ رستوران در آمریکا و سام آلتمن مدیرعامل شرکت اوپن آی آی که حتی در تامین مالی مراسم تحلیف هم مشارکت داشته است؛ در این قاب حضور داشتند.
برخی مراسم تحلیف ترامپ را مهمانی بزرگ میلیاردها توصیف کرده و این موضوع را به تاجر بودن رئیس جمهور جدید آمریکا ربط میدهد، اما این نگاه قدری سادهانگارانه به نظر رسیده و مانع از درک اهمیت واقعی این موضوع است.
افرادی که اسامی آنها را ذکر کردیم، نه فقط میلیاردر، بلکه کارآفرینان بزرگیاند که در اقتصاد دنیا اثرگذار هستند؛ بنابراین نمیتوان منکر شد که نزدیکی آنها به دولت ترامپ هم بر وضعیت و موقعیت خودشان اثرگذار است و هم در سیاستهای ترامپ و رسیدن او به بزرگترین هدفش یعنی بزرگتر کردن و افزایش قدرت آمریکا اثرگذار خواهد بود.
برعکس دونالد ترامپ، اما ما در ایران به پیوند عمیق قدرت و ثروت بیتوجه هستیم و در نظر نمیگیریم که سیاست و اقتصاد چقدر بهم آمیخته است. شاهدش فقدان قاب مشابه آنچه در مراسم تحلیف ترامپ دیدیم، در مراسم تحلیف رئیس جمهور. قصد مقایسه اقتصاد ایران با آنها را نداریم. میزان سرمایه بزرگترین سرمایهداران ایران نیز حتما با این غولهای فناوری فاصله بسیاری دارد اما اهمیت فقدان قاب مشابه در ایران وقتی روشنتر میشود که به چند نکته توجه داشته باشیم.
۱. برای برون رفت از شرایط فعلی و حل بحرانهای اقتصادی لازم است که در توجه به اقتصاد از حد حرف و نامگذاری سالها با عناوین اقتصاد محور فراتر برویم. وجود قابی مثل آنچه در مراسم تحلیف ترامپ شاهد بودیم، میتواند شروع خوبی برای این توجه بیشتر باشد.
۲. بدیهی است که دولت به تنهایی از پس بهبود وضعیت اقتصادی برنیامده و نیازمند همراهی کارآفرینان بزرگ، ثروتمندان و فعالان بخش خصوصی است. تعامل بیشتر بین سیاسیون با این قشر، میتواند هم سبب اتخاذ رویکردهای اقتصادی منطقیتر و مفیدتر از سوی دولتها باشد و هم در سایه همراهی بخش خصوصی و دولتی، فضای اقتصادی پویاتری را ایجاد کند.
۳. اگر در مراسم تحلیف روسای جمهور در ایران نیز قاب مشابهی وجود داشته باشد، احتمالا از حواشی مربوط به تامین منابع مالی ستادهای انتخاباتی کاسته میشود. در واقع حضور ثروتمندان شاخص در کنار دولت میتواند به افزایش شفافیت مالی در عرصه سیاست نیز کمک کرده و در جلب اعتماد عمومی موثر باشد.
۴. اینجا در ایران برخی با سرمایهداری مساله دارند و گمان میکنند که همراهی با سرمایه داران به معنی نادیده گرفتن طبقه فرودست و فراموش کردن عموم مردم است. این درحالی است که اتفاقا برای تامین رفاه اکثریت جامعه که متاسفانه اکنون در طبقه فرودست قرار گرفتهاند، لازم است اقتصاد کشور احیا شود و این کار نه با ادای سادهزیستی درآوردن، بلکه با کمک و همکاری طبقه ثروتمند که همان کارآفرینان بزرگ هستند، مقدور خواهد شد.
۵. تشکیل چنان قابی در مراسم تحلیف رئیس جمهور در عین حال نشان دهند این است که مردم – حداقل طبقه ثروتمند و صاحب سرمایه – میتوانند در تعامل با لایه حکومت باشد و به جمع آنان راه پیدا کند. در واقع این اقدام میتواند به نوعی در کاهش شکاف بین مردم و حاکمیت نقش داشته باشد. مراسم تحلیف پزشکیان و حضور خانواده برخی مقامات مثل خانواده قالیباف را به یاد آورید؛ بدیهی است که جامعه نسبت به حضور مدیران بزرگ بخش خصوصی در مراسم تحلیف رئیس جمهور نسبت به حضور خانوادگی اهل سیاست حس بهتری خواهد داشت.