آیا ۲۰۲۱ سال اعلام جهانی پایان کرونا خواهد بود؟
رویداد۲۴ واکسن از راه رسید. چند روز مانده به آغاز سال2020 همهگیری مرگبار کووید-19 و چند روز مانده به آغاز سال 2021 میلادی، واکسیناسیون علیه همهگیری در جهان آغاز شد. در ابتدای سال2020 امید به بازگشت به زندگی معمولی روزبهروز در برابر نگاه مردم جهان کمرنگتر میشد.
درمانهای جدید برای کووید-19
آنچه از همان ابتدای همهگیری مشخص شد این بود که کووید-19 تنها یک بیماری تنفسی ساده نیست. این ویروس میتواند اندامهای مختلفی در بدن را تحتتأثیر قرار دهد و درمان را به فرایندی چالشبرانگیز تبدیل کند. اما پیشرفتهایی در این حوزه رخ داده است که به پیشبینی کارشناسان در سال 2021ادامه خواهد داشت. سازمان غذا و داروی آمریکا تاکنون یک دارو برای درمان کرونا را به تأیید رسانده است: رمدسیور که میتواند دوران بهبود بیمار بستری را کاهش دهد.
همزمان پژوهشهای فراوانی درحال انجام هستند تا توانایی دیگر داروهای ضدویروس برای متوقف کردن تکثیر ویروس درون بدن را بررسی کنند که تعدادی از آنها بهگفته استن ورموند، رئیس دانشکده سلامت عمومی دانشگاه ییل آمریکا، قدرتمندتر از رمدسیور عمل میکنند. بهگفته ورموند، دهها هزار داروی ضدویروس در جهان وجود دارد و احتمال اینکه یکی از آنها قویتر از رمدسیور عمل کند بسیار بالاست.
داروهای آنتیبادی مونوکلونال که واکنشهای ایمنی بدن را در برابر بیماری تقلید میکنند، گزینههای دیگری هستند که برای درمان کووید-19 در دست بررسی قرار دارند و حتی در مواردی سازمان غذا و دارو مجوز استفاده اضطراری از آن را صادر کرده است. دیگر داروها هم به سرعت درحال بررسی و تحقیق هستند و کارشناسانی مانند ادیت پارکر، رئیس دانشگاه آیوا امیدوارند در صورت اثبات تأثیرگذار بودن این داروها، بهزودی امکان دسترسی عموم به آنها فراهم شود.
بیشتر بخوانید: کرونا از شروع تا شیوع؛ داستان از کجا آغاز شد؟
شیوههای درمانی تأثیرگذارتر
تکنیکهای درمان بیماران مبتلا به کووید-19 در سال آینده متحول خواهد شد. زیرا در حال حاضر متخصصان و پزشکان از روند درمانی که در سال 2020 درپیش گرفته بودند، تجربیاتی ارزشمند بهدست آوردهاند. برای مثال اکنون پزشکان میدانند که تجویز داروهای ضدویروسی از ابتدای ابتلا مفیدتر از زمانی است که فرد بهخاطر بیماری در بیمارستان بستری شده است. این کار از حاد شدن بیماری جلوگیری میکند.
یافتن شیوههایی جدید برای دسترسی بهتر به داروهای کووید-19 از دیگر موضوعاتی است که مسئولان دولتها در سال جدید روی آن متمرکز خواهند بود. استفاده از درمانهای تداخلی مانند استفاده از آنتیبادیهای مونوکلونال نیازمند آن است که بیمارستانها و مراکز درمانی مراکزی خاص برای تزریق دارو راهاندازی کنند زیرا این شیوه درمان کمی پیچیدهتر از بلعیدن چند قرص یا وقت گرفتن برای تزریق واکسن یا سرم است. بهگفته لوئیس آستروسکی زاینر، پزشک متخصص بیماریهای عفونی در مرکز درمانی یو تی هلت در هیوستن تگزاس، آن روز چندان دور نیست که پزشکان برای بیمار مبتلا به کووید-19دارویی تجویز کنند که داروخانه آن را مخصوص هر بیمار بسازد.
پزشکان آمادهتر از همیشه
از ابتدای همهگیری، علاوه بر افزایش تنوع داروها، بهبود روند مراقبت و رسیدگی به بیماران مبتلا توانست از مجموع آمار مرگومیر بکاهد، بیشتر به این دلیل که فعالان حوزه درمان مهارت بیشتری در کمک به بیماران بهدست آوردند. برای مثال زمانی که یک بیمار کرونایی به درمان تنفسی نیاز دارد، ونتیلاتور آخرین مرحله خواهد بود. درمانگرها شیوههایی متفاوت را ابداع کردهاند، برای مثال خواباندن بیماران روی شکم، تا اکسیژن بهتر در کل بدن پخش شود.
همچنین استفاده از ماسکها و لولههای دماغی برای اکسیژنرسانی جایگزین شیوه پرعوارض استفاده از وینتلاتور شده است. بهگفته استراوسکی زاینر پزشکان به تکنیکهای اکسیژنرسانی کمتهاجمی دست پیدا کردهاند که تا سال آینده بهبود بیشتری خواهد داشت.
تستگیری سریعتر
سازمان غذا و داروی آمریکا در اواسط ماه دسامبر نوعی کاملا جدید از تست کرونا را به تأیید رساند که نیازمند تجویز پزشک نیست، میتوان آن را در خانه انجام داد و در عرض چند دقیقه نتیجه آن مشخص خواهد شد. کارشناسان حوزه بهداشت از ابتدای همهگیری بر ایجاد شیوه تستگیری ارزانقیمت و سریع تأکید داشتند و اکنون بسیاری پیشبینی میکنند سال2021 سالی است که این شیوه محقق خواهد شد زیرا چندین مدل از این شیوه تستگیری طراحی شده و در مرحله آزمایشهای بالینی است. پزشکان تأکید دارند برای مهار همهگیری، انجام تست باید ارزان، سریع و فراگیر باشد، تنها در این صورت است که میتوان قرنطینه افراد مبتلا را بهدرستی انجام داد و اکنون امیدهای بیشتری برای عملی شدن این شیوه وجود دارد.
واکسن و ادامه ماجرا
انتظار میرود تا اواسط سال2021 مقدار کافی از واکسن در اختیار همه افرادی که نیازمند واکسیناسیون علیه کرونا هستند قرار بگیرد؛ اتفاقی که میتواند عوارض همهگیری را بهتدریج کمرنگتر سازد. دانشمندان همچنین امیدوارند تا چندماه اول سال2021 پاسخ پرسشهایی کلیدی درباره واکسنهای جدید را بیابند، مثلا بفهمند مدتزمان ایمنی که واکسن ایجاد میکند چقدر است و اینکه آیا استفاده از واکسن از انتقال ویروس هم جلوگیری میکند یا خیر.
با وجود تمامی این رویدادهای مثبت، نباید فراموش کرد که هنوز تا رسیدن به قلمرو بیخطر همهگیری راه زیادی در پیش است و تا زمانی که اکثریت جمعیت زمین واکسینه نشوند، خطر از بین نخواهد رفت. در نتیجه قرار نیست در سال جدید میلادی پروتکلهای بهداشتی مانند استفاده از ماسک، رعایت فاصله اجتماعی و شستوشوی مداوم دستها به فراموشی سپرده شود.