دردسرسازی جبهه پایداری برای ابراهیم رئیسی/ غرامت خواهی پایداری‌ها از رئیسی

رویداد۲۴  «همانطور که بار‌ها گفتم مستقل به میدان آمدم و برای تشکیل دولت، خود را در مقابل خدا مسئول می‌دانم و در مقابل ملت وامدار خواهم بود و برای تشکیل دولت به انقلابی‌بودن، کارآمدبودن و فسادستیزی توجه خواهم داشت. توصیه من به رسانه‌ها این است که گمانه‌زنی نکنید.»

این سخنان را ابراهیم رئیسی در نخستین نشست خبری خود در قامت رئیس‌جمهوری منتخب گفته بود. البته که مستقل آمدن رئیسی با توجه به گروه‌های حامی او و همینطور سابقه خود رئیسی آنچنان پذیرفتنی نیست، ولی به هر حال رئیسی بر این نکته تاکید دارد و احتمالا این تاکید برای آن است که زمان بستن کابینه با دردسر سهم‌خواهی گروه‌های اصولگرا روبرو نشود.

اما رئیسی چه بخواهد چه نخواهد گروه‌های سیاسی حامی‌اش چشم انتظار چگونگی بستن کابینه و تیم اطرافش هستند. یکی از این گروه‌ها که فعالیت زیادی برای رئیسی داشت و از او حمایت کرد، جبهه پایداری بود. جبهه‌ای که به تندروی سیاسی مشهور است و خاستگاه فکری‌شان مرحوم مصباح‌یزدی است.

سهم خواهی پایداریچی‌ها از رئیسی

سال ۹۲ این گروه از سعید جلیلی حمایت کرد، ولی او از سوی دیگر اصولگرایان به‌خصوص ریش سفیدشان مرحوم مهدوی‌کنی مورد حمایت قرار نگرفت و باعث شد اقبال محافظه‌کاران نسبت به او کمتر شود.

اما در انتخابات ۱۴۰۰ سعید جلیلی آخرین ساعات فرصت ثبت‌نام برای ریاست‌جمهوری وارد کارزار رقابت‌ها شد؛ در حالی که گمان می‌رفت که پایداری‌ها مثل همیشه پشت‌سر جلیلی بروند، اما اینگونه نشد و طی بیانیه‌ای از ابراهیم رئیسی حمایت کردند.

این جبهه از حامیان سرسخت محمود احمدی‌نژاد بودند و پس از آنکه مواضع احمدی‌نژاد به مذاق‌شان خوش نیامد، تعدادی از نزدیکان او را جذب کردند. آن‌ها در این انتخابات برای رئیسی سنگ تمام گذاشتند که مهمترین آن، پشت کردن به نامزد سنتی خود و حمایت از رئیسی بود؛ البته در ظاهر. چرا که جلیلی هم نامزد پوششی برای رئیسی بود و پایداری‌ها احتمالا با علم به این سناریو به جای اینکه پس از انصراف جلیلی پشت سر رئیسی بروند از ابتدا رفتند تا منتی هم بر سر او بگذارند و دست‌شان برای سهم‌خواهی بازتر باشد.

غرامت حمایت از رئیسی در برابر جلیلی

با این وجود در ستاد رئیسی جبهه پایداری و آن‌ها که به احمدی‌نژادی معروف هستند، نقش زیادی داشتند؛ احمد امیرآبادی فراهانی نماینده قم و نزدیک به جبهه پایداری، ریاست ستاد اقشار رئیسی را بر عهده داشت. از سوی دیگر علی نیکزاد وزیر مسکن احمدی‌نژاد و نایب رئیس مجلس یازدهم، ریاست ستاد‌های رئیسی را بر عهده داشت.

محمود نبویان از چهره‌های نزدیک به جبهه پایداری هم رئیس ستاد رئیسی در استان مازندران بود. نمونه‌های پایداری‌چی‌ها در ستاد‌های رئیسی احتمالا بیش از این‌ها باشند؛ ولی این جبهه در آینده نزدیک نه فقط سهم که شاید غرامت حمایت از رئیسی برابر جلیلی را هم بخواهد.

با این وجود بسیاری بر این عقیده‌اند که بر خلاف آنچه که رئیسی می‌خواهد یا لااقل می‌گوید، جبهه پایداری نقش عمده‌ای در کابینه او خواهد داشت. اگر نگاهی به لیست‌های احتمالی کابینه انداخته شود، هرچند که رئیسی آن‌ها را رد می‌کند، اما می‌توان متوجه شد که این جبهه تلاش زیادی دارد تا اطراف او را احاطه کنند.

رئیسی در قوه قضاییه هم کم از نزدیکان به پایداری استفاده نکرد. علی نادری مدیر روابط عمومی این قوه، سردبیری سایت رجانیوز نزدیک به جبهه پایداری را در کارنامه‌اش دارد. او زمانی هم عضو شورای مرکزی جبهه پایداری بوده است. نادری در طول رقابت‌های ریاست‌جمهوری هم بنا به ادعای خودش مرخصی بدون حقوق گرفته بود تا در کنار رئیسی باشد.

یا نمونه دیگر علی باقری‌کنی است که معاون بین‌الملل و حقوق بشر قوه قضاییه را بر عهده داشت. او که دانش‌آموخته اقتصاد است اکنون از نامزد‌های اصلی تصدی وزارت خارجه است. باقری‌کنی را می‌توان دست راست جلیلی عنوان کرد؛ معاون جلیلی در زمان دبیری شورای‌عالی امنیت ملی و رئیس ستاد جلیلی در انتخابات ۹۲.

پایداری‌ها یکپارچگی اصولگرایان را بهم می‌زنند اگر

در کنار این‌ها باید قدرت گرفتن پایداری‌چی‌ها در مجلس یازدهم را هم مدنظر قرار داد. در مجلس یک‌دست اصولگرا، پایداری‌ها جمعیت نسبتا خوبی به دست آورده‌اند و می‌توانند در جریان رای اعتماد‌ها نقش‌آفرینی بیشتری نسبت به قبل داشته باشند. از سوی دیگر نمایندگان نزدیک به پایداری حاضر در مجلس نشان داده‌اند که قادر هستند تا یکپارچگی اصولگرایان را به هم بزنند؛ نمونه این ادعا جریان‌سازی علی خضریان نماینده تهران و عضو جبهه پایداری در روز‌های نزدیک به ثبت‌نام ریاست‌جمهوری است. او در توییت‌هایی مدعی دستکاری بودجه از سوی قالیباف و تیم نزدیک او پس از تصویب در مجلس و پیش از ابلاغ به دولت شد. این ادعا‌ها باعث شد تا در افکار عمومی به شدت از قالیباف انتقاد شود.

این اقدام خضریان با واکنش یکی از نمایندگان نزدیک به قالیباف روبرو شد؛ مجتبی توانگر نماینده تهران در توییتی خطابی تند به صادق محصولی دبیر کل پایداری کرد و نوشت: «ظاهرا تمایل دارید در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ نقش فعال ایفا کنید. سلمنا. ولی بدانید و به نمایندگان همراه خود در مجلس تفهیم کنید که مسیر پاستور از تخریب ناجوانمردانه بهارستان نمی‌گذرد».

اما پس از ثبت‌نام‌های ریاست‌جمهوری و عدم شرکت قالیباف، خضریان اعلام کرد که با فالیباف دیدار کرده و قرار شده اشکالات رفع شود! به عبارت دیگر می‌توان اینگونه تحلیل کرد که پایداری برای منصرف کردن قالیباف از حضور در انتخابات، دست به ادعا علیه قالیباف زده و پس از عدم حضور او، قضیه را در صلح و صفا فیصله دادند.

اینگونه اقدامات می‌تواند هشداری برای رئیسی باشد که احتمال هر اقدامی از سوی پایداری‌چی‌ها برای حضور در کابینه را باید انتظار داشته باشد.

۲ راه پیش روی رئیسی

اما رئیسی که به ادعای خودش کابینه‌اش با ستادش متفاوت خواهد بود، دو راه پیش‌رو دارد؛ یا باید بپذیرد که پایداری‌چی‌ها و منسوبانشان در کابینه نقش کلیدی داشته باشند تا در مجلس رای اعتماد راحتی را سپری کند؛ یا باید به قولش وفادار باشد که راه سختی را پیش‌رو خواهد داشت.

اگر بخواهد به پایداری‌ها در کابینه میدان زیاد و اساسی دهد، این موضوع می‌تواند حتی به شکاف عمیق بین اصولگرایان و دولت او تبدیل شود. چرا که سابقه پایداری‌ها و نوع نگاه آن‌ها به سیاست خارجی و فرهنگ، آینده دولت رئیسی را دچار مخاطره جدی حتی در میان همان ۱۷-۱۸ میلیون رای‌اش می‌کند.

اسامی که برای وزارت ارشاد به گوش می‌رسد، اگر به واقعیت بپیوندد، قاعدتا افکار عمومی رئیسی را رها نخواهد کرد. همینطور برای وزارت خارجه؛ جایی که تعامل و دیپلماسی حرف اول را می‌زند، اگر معاون کسی که به «مذاکره برای مذاکره» معروف است، سکان را در دست بگیرد، پیام خوب و روشنی چه برای بیرون و چه برای داخل نخواهد داشت.

کابینه فراجناحی عینیت پیدا می‌کند؟

از سوی دیگر برخی نمایندگان مجلس هم به رئیسی توصیه می‌کنند که از تشکیل کابینه با یک جریان پرهیز کند؛ از جمله مجتبی توانگر نماینده تهران که از پیش از انتخابات از منتقدان جدی پایداری‌ها بود. او در توییتی نوشته که «در جهت تشکیل ‫دولت فراگیر می‌توان همه نخبگان [ضمن حفظ انسجام کابینه افراد کارآمد، قوی و انقلابی]جریان رقیب را به کار گرفت. ‏ فهرست مفصلی وجود دارد: اردکانیان، ستاری، بی‌طرف و...». بیژن نوباوه وطن دیگر نماینده تهران در مجلس هم در نطقش سهم‌خواهی از رئیسی را مردود دانست. با این وجود نامزد‌های پوششی که به نفع رئیسی انصراف دادند یا آن‌هایی که پیش از اعلام نظر شورای نگهبان از رئیسی حمایت و کناره‌گیری کردند، طبق قاعده سیاست احتمالا باید منتظر سر رسید زمان وصول نتیجه انصرافشان باشند.

هرچند که شاید برخی پیروزی رئیسی در مرحله اول را مدیون کناره‌گیری جلیلی بدانند، ولی این گزاره اگر برای رئیسی بخواهد ایجاد تعهد کند، به همان اندازه هم می‌تواند برایش دردسر ایجاد کند؛ چرا که حتی در بین خود اصولگرایان نیز پایداری‌چی‌ها منتقدان جدی و محکمی دارند و حضور پررنگ پایداری‌ها در کابینه می‌تواند پرونده کابینه‌ی فراجناحی را نه فقط دچار مشکل کند که کلا آن را ببندد.