تاریخ انتشار: ۱۷:۰۴ - ۱۲ بهمن ۱۴۰۰

توانمندسازی جوامع محلی درگرو حفاظت از تالاب‌ها

تالاب‌ها اهمیت و کارکرد‌های زیادی دارند که با توجه به نوع اقلیم اهمیت تالاب‌ها چند برابر می‌شود. در اقلیم غالبا خشک و نیمه خشک کشور که میزان تبخیر به‌طور متوسط بیش از ۱۰ برابر بارش است، انتظار می‌رود که تالاب‌های بسیار کمی شکل بگیرد اما ‌پرشیب بودن ایران که یکی از کوهستانی‌ترین کشورهای جهان به‌حساب می‌آید، برخورداری از هزاران کیلومتر سواحل دریایی آب‌های گرم در جنوب و معتدل در شمال، وجود ‌پهنه‌های وسیع بیابانی با خاک‌های شور و بالاخره موقعیت عرض جغرافیایی باعث شده که ایران جزو کشورهای دارای بیشترین تنوع تالاب‌ها در جهان باشد.

توانمندسازی جوامع محلی درگرو حفاظت از تالاب‌ها

رویداد۲۴ رضا خلیلی معلمی قهرمان تالاب سال ۱۳۸۷، با ۲۷ سال سابقه تدریس درزمینهٔ زمین‌شناسی و جغرافیا با تحصیلات کارشناسی جغرافیایی طبیعی (اقلیم‌شناسی) است.

وی مؤسس و مدیرعامل اولین تشکل مردم‌نهاد در شرق اصفهان برای حفظ میراث طبیعی و فرهنگی و اولین راهنمای تخصصی طبیعت‌گردی در شرق اصفهان و حوزه تالاب گاوخونی است.

رضا خلیلی قهرمان تالابی سال ۱۳۸۷ در بخش اجرایی در گفتگو با پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان حفاظت محیط‌زیست؛ گفت: من در سال ۱۳۴۸ شهر ورزنه واقع در ۳۰ کیلومتری تالاب بین‌المللی گاوخونی متولد شدم.

قهرمان تالابی سال ۱۳۸۷ در پاسخ به این سؤال چه اقدامی صورت گرفت که برگزیده این عنوان شدیدگفت: بر اساس گزارش‌ها مردمی خبر رسید که کوه سیاه آتش‌فشانی شمال تالاب که به چشم تالاب معروف است و از فراز آن توریست‌ها می‌توانند آب نمای تالاب را از بالا مشاهده کنند، مجوز برداشت داده‌شده است و پس از مذاکرات قانونی و عدم نتیجه با همکاری و پیگیری‌های مردم بومی منطقه، سرمایه‌گذار از برداشت و تخریب کوه خودداری کرد و کوه در کنار تالاب ماند.

خلیلی در توصیف و از علاقه‌مندی خود به حوزه تالاب‌ها گفت: با توجه به اینکه ورزنه و گاوخونی منطقه کوهستانی است فقط دو تک کوه در آن وجود دارد که در مواقع مختلف دوست داشتم از کوه سیاه حاشیه تالاب بالا بروم و آب نمای تالاب را ببینم و انرژی بگیرم از زمانی که شنیدم تنها کوه منطقه را هم می‌خواهند از ما بگیرند بر آن شدیم که به هر نحو ممکن از میراث طبیعی نیاکانمان حفاظت کنیم.

وی در پاسخ به این پرسش که اهمیت تالاب‌ها را چطور تعریف می‌کنید، گفت: تالاب‌ها اهمیت و کارکرد‌های زیادی دارند که با توجه به نوع اقلیم اهمیت تالاب‌ها چند برابر می‌شود. به‌عنوان‌مثال تالاب بین‌المللی گاوخونی که در یک منطقه حساس بیابانی واقع‌شده است اهمیت ۲ چندانی دارد که می‌توان به ایجاد میکرو کلیما و تعدیل هوا در منطقه بیابانی، ایجاد تنوع زیستی انواع گونه‌ها، مهار سیلاب‌ها، بانک ژن، جلوگیری از وقوع طوفان‌های گردوغباری، تأمین علوفه جوامع محلی، افزایش درآمد برای جوامع محلی از طریق جلب گردشگران و بررسی مطالعات اقلیم دیرینه اشاره کرد.

مؤسس و مدیرعامل اولین تشکل مردم‌نهاد در شرق اصفهان در خصوص نقش تالاب در توسعه جوامع محلی و روستایی اظهار کرد: تالاب‌ها با توجه به کارکرد‌های متنوعی که دارند به‌ویژه در تأمین علوفه و توسعه گردشگری می‌تواند درآمد پایدار برای جوامع محلی ایجاد کند، به‌خصوص اینک ه در منطقه‌ای مثل تالاب گاوخونی که در ضلع غربی تالاب تپه‌های زیبای ماسه‌ای قرارگرفته است و گردشگران داخلی و خارجی زیادی را به خود جلب می‌کند و می‌تواند اشتغال پایدار ایجاد کند و مشاغل و فرصت‌های تازه‌ای را در اختیار جوامع محلی قرار دهد، ازجمله؛ فروش صنایع‌دستی محلی، تولید فراورده‌های ارگانیک و کشاورزی برای منطقه‌ای مانند تالاب گاوخونی که بین استان‌های توریست پذیر کشور مانند اصفهان، یزد و شیراز قرارگرفته است می‌تواند فرصت مناسبی ایجاد کند.

معلم قهرمان تالاب سال ۱۳۸۷ با امید به آینده و توسعه تالاب‌ها و همه متصدیانی که می‌توانند در این حوزه نقش بسزایی ایفا کنند، گفت: مطلبی که بار‌ها و همه‌ساله در آستانه روز جهانی تالاب‌ها گفته‌شده و جز مطالبات ثابت مردم منطقه بوده است، تخصیص حقابه ۱۷۶ میلیون مترمکعبی تالاب بین‌المللی گاوخونی بوده که متأسفانه محقق نشده است و همه‌ساله بیش‌ازپیش شاهد نابودی آن هستیم.

ضمن اینک همچنان بر خواسته خود پافشاری می‌کنیم و درخواست داریم که اگر حقابه اش را نمی‌دهید، تخریبش نکنید و املاحش را هم‌دست نزنید که پیکر بیجان و در حال احتضار تالاب دیگر تحمل این نامهربانی‌ها را ندارد، چراکه اگر آتش درونش شعله‌ور شد طوفانی با گردوغبار سمی که طی صنعتی شدن به خورد آن داده‌ایم نه‌تن‌ها به مردمان استان پس می‌دهد بلکه تا صد‌ها کیلومتر دورتر حتی تهران را نیز در امان نخواهد گذشت. پس با طبیعت مهربان‌تر باشیم و حقش را بدهیم تا تصمیم به‌تلافی نکند.

با توجه به اینکه ورزنه به یک شهر توریستی ملی و بین‌المللی تبدیل‌شده است و قبلاً هم به استاندار وقت درخواست داده‌شده است که می‌توان از پتانسیل‌های تالاب درراه اشتغال‌زایی استفاده کرد، طرح ایجاد ژئوپارک گاوخونی مسکوت ماند و حتی جوابی به درخواست ما داده نشد که در صورت ژئوپارک شدن بسیاری از دست‌درازی‌های انسان خودبه‌خود محدود می‌شود.

منبع: سازمان حفاظت محیط زیست

برچسب ها: تصاویر روز
نظرات شما