مهمترین دلایل نزول این روزهای بورس

رویداد۲۴ شدت نزول بورس در مبادلات دیروز به حدی بود که ۲ هزار میلیارد تومان پول سهامداران خرد از بورس خارج شد. به‌نظر می‌رسد تأکید بر توقف عرضه خودرو در بورس کالا، افزایش تنش‌های منطقه‌ای و بالا رفتن ریسک‌های سیستماتیک و گزارش‌های مالی نه‌چندان مثبت شرکت‌ها از روند سودآوری در فصل پاییز امسال، ۳دلیل اصلی نزول بورس بوده است.

نگاهی به آمارها و رکوردها

به‌گزارش همشهری، عبور شاخص کل بورس تهران در روز ۱۸دی‌ماه، از محدوده یک‌میلیون‌و۶۰۰ هزار واحد، سهامداران را نسبت به تداوم روند صعودی امیدوار کرده بود، اما از روز چهارشنبه بار دیگر روند نزولی بورس آغاز شد.

این روند نزولی در مبادلات دیروز تشدید شد. در مبادلات روز گذشته شاخص کل بورس تهران، ۵۷هزارو۸۹۲واحد، معادل ۳.۶۲درصد افت کرد و بار دیگر به کانال یک‌میلیون‌و۵۰۰هزار واحد بازگشت.

این بالاترین نزول شاخص بورس در ۲۹‌ماه گذشته بود. آخرین‌بار شاخص کل بورس تهران در ۲۵مردادماه۱۳۹۹ و در زمان شروع نزول‌های سهمگین شاخص چنین افتی را تجربه کرده بود. این میزان نزول جزو ۱۰رکورد نزولی بازار سهام از سال۱۳۸۸ تاکنون است.

تحت‌تأثیر این نزول دیروز ارزش کل بازار سهام ۲۵۵هزار میلیارد تومان کاهش یافت و به ۷۱۷۸هزار میلیارد تومان، معادل ۱۶۱میلیارد دلار رسید. این پایین‌ترین میزان ارزش دلاری بازار سهام در ۳سال گذشته است.

در مبادلات روز گذشته ۲هزار میلیارد تومان نقدینگی سهامداران حقیقی از کف سامانه معاملات بازار سهام خارج شد. از روز چهارشنبه که نزول بازارسهام آغاز شده، ۴۵۰۰میلیارد تومان نقدینگی از بورس خارج شده است.

شوک اول با نامه شورای رقابت

روند نزولی شاخص بورس از چهارشنبه هفته قبل و از زمانی آغاز شد که رئیس شورای رقابت با انتشار نامه‌ای خواستار توقف عرضه خودرو در بورس کالا شد.این موضوع تأثیر زیادی بر مبادلات بازار سهام داشت زیرا در طول ماه‌های گذشته سهام شرکت‌های خودروسازبه لیدر یا راهبر بازار تبدیل شده بودند و رشد سهام این شرکت‌ها به بازار سهام انگیزه صعود می‌داد.

طبق آمارهای موجود عرضه محصولات خودروسازان در بورس کالا موجب شده این شرکت‌ها برای نخستین بار در چند سال گذشته از زیان خارج شوند. به همین دلیل این امید میان سهامداران ایجاد شده بود که با تداوم عرضه خودرو در بورس کالا شرکت‌های خودروساز بتوانند سودآور شوند.

درچنین شرایطی، سرمایه‌گذاران بر این باور بودند که توقف عرضه خودرو در بورس کالا می‌تواند جلوی سودآوری شرکت‌های خودروساز را بگیرد. طبق گفته مجید عشقی، رئیس سازمان بورس، نامه اخیر شورای رقابت درباره توقف عرضه خودرو در بورس کالا، ۱۰۰هزار میلیارد تومان زیان به بازار سهام تحمیل کرده است زیانی که با نزول روز گذشته بورس از مرز ۳۰۰هزار میلیارد تومان فراتر رفت.

بیشتربخوانید: سرگیجه بورسی/ سهامداران مردد بین فروش یا نگه داشتن سهام

افزایش ریسک

به‌نظر می‌رسد بخش دیگری از دلایل نزول بورس در مبادلات روز گذشته به خبر حمله ناموفق ریزپرنده‌ها در اصفهان و همچنین افزایش ریسک‌های سیستماتیک بازار بازمی‌گردد. مروری بر اخبار ماه‌های گذشته نشان می‌دهد افزایش تنش‌های سیاسی و منطقه‌ای و چشم‌انداز افزایش تحریم‌ها، ریسک‌های سیستماتیک بازار سهام را به‌طور طبیعی افزایش داده است.

همچنین انتشار اخباری در مورد افزایش نرخ سوخت و خوراک گاز شرکت‌های پتروشیمی، تثبیت نرخ ارز حاصل از صادرات، و عواملی نظیر آن ریسک‌های غیرسیستماتیک بازار سرمایه را بالا برده است. در کنار همه اینها آمارها نیز نشان می‌دهد عوامل کلان اقتصادی نیز از روند رو به رشد بورس حمایت نمی‌کند.

عوامل بنیادی

همزمان با افزایش ریسک‌های سیستماتیک و غیرسیستماتیک آمارها نشان می‌دهد روند سودآوری شرکت‌های بورس نیز امید بخش نیست. داده‌های آماری نشان می‌دهد درآمد شرکت‌های بورس در پاییز امسال نسبت به تابستان ۸درصد و سود خالص آنها ۷درصد کاهش یافته است.

این آمارها نشان می‌دهد با وجود افزایش ۲۲درصدی درآمد اسمی شرکت‌ها، در مقایسه با پاییز پارسال، هزینه‌های تولید ۳۵درصد افزایش یافته است. یعنی افزایش هزینه‌های تولید در حال از بین بردن سود شرکت‌هاست و به همین دلیل سود خالص شرکت‌های بورس نسبت به پاییز پارسال ۱۸درصد کمتر بوده و حاشیه سود شرکت نیز ۸درصد افت کرده است.

طبق اطلاعات موجود سود شرکت‌های بورس در پاییز امسال هم در مقایسه با تابستان و هم در مقایسه با پاییز پارسال کاهش یافته است و این موضوع اثر نامطلوبی بر بازار سهام دارد.