مشکلات روده و تکرر ادرار چیست؟

رویداد۲۴ نازنین احمدی: در بدن انسان دو مجرا برای خروج ادرار از کلیه به مثانه وجود دارد. این مجراها حالب نام دارند و هرکدام از آنها به یک کلیه متصل است. گاهی به دلیل وجود یک نقص مادرزادی هردو مجراها به یک کلیه متصل هستند و ادرار را از یک کلیه به مثانه انتقال می دهند. دوشاخه شدن ادرار زمانی رخ می دهد که یکی از مجراهای ادرار را از کلیه به مثانه انتقال ندهد و بجای آن ادرار را وارد دستگاه تناسلی و اندام های دیگر کند، در این صورت ادرار از دو مسیر خارج شده و به اصطلاح ادرار دو شاخه می شود.

علت دو شاخه شدن ادرار

همانطور که اشاره کردیم این مشکل مادرزادی بوده و به حالب دوگانه معروف است. حالب دوگانه در شکم مادر چه برای فرزند دختر و جه برای پسر ممکن است رخ دهد و هیچ دلیل علمی و شناخته شده ای برای آن وجود ندارد. بری از مادران می پرسند چه اقداماتی انجام دهیم که مشکل حالب دوگانه برای فرزندمان ایجاد نشود؟ در پاسخ به این مادران باید بگویم این یک نقص مادرزادی بوده و هیچ کاری در بارداری سبب این اتفاق نمی شود.

حالب دوگانه در نوزادان دختر بیشتر دیده می شود و بسیاری معتقدند این عارضه ارثی بوده و از والدین به فرزند می رسد. بیشتر والدینی که در کودکی از حالب دوگانه رنج می بردند، به احتمال 50 درصد آن را به فرزند خود به ارث می رسانند. حالب دوگانه اگر به مثانه متصل باشد هیچ خطری برای کودک به همراه ندارد اما اگر یکی از این مجراها بجای مثانه جای دیگری تخلیه شود، دردسرساز می شود.

علائم ادرار دوشاخه

حال این پرسش پیش می آید که حالب دوگانه چه علائمی دارد، آیا تنها نشانه آن دو شاخه شدن ادرار است؟ خیر، حالب دوگانه یا ادرار دوشاخه با علائم دیگری همچون موارد زیر همراه است:

بیشتر بخوانید: بهترین دارو برای عفونت روده و معده

بی اختیاری و تکرر ادرار

نشانه های حالب دوگانه در دختران و پسران متفاوت است، زیرا محلی که مجرای دوم ادرار را به آن میریزد، با یکدیگر متفاوت هستند. حالب دوگانه در پسران کمتر سبب بی اختیاری و تکرر ادرار می شود زیرا مجرای دوم ادرار را به جای درون بدن می ریزد و راهی برای خروج آن نیست اما ممکن است نشانه هایی از تورم و عفونت مجاری ادراری و تناسلی در پسران دیده شود.

در دختران مجرای دوم ادرار را به نزدیکی اندام های تناسلی می ریزد و به همین علت دختران دچار تکرر ادرار و دوشاخه شدن ادرار می شوند. مشکل دختران زمانی آشکار میشود که کودک نحوه استفاده از توالت را یاد می گیرد. دخترانی که از این مشکل رنج می برند، به صورت مداوم دچار نشت و بیرون ریزی ادرار هستند و شلوار آنها دائما خیس است.

تورم

هنگامی که کلیه دارای مشکل مجاری ادراری باشد و نتواند به خوبی ادرار را تخلیه کند، قسمتی از کلیه و مجاری دچار تورم می شوند که به این اصطلاح هیدرونفروز گفته می شود. ورم کلیه و حالب به راحتی در سونوگرافی قابل تشخیص است. زمانی که کودک در شکم مادر است، حالب دو شاخه با غربالگری ها مشخص بوده اما در آن زمان تورم ندارد و تورم آن بعد از به دنیا آمدن تشخیص داده می شود.

برگشت ادرار

به گزارش رویداد۲۴ برگشت ادرار بیشتر در کودکان پسر که از این مشکل رنج می برند، دیده می شود. در این اتفاق قسمتی از ادرار به کلیه برگشته و سبب عفونت کلیه خواهد شد. علاوه بر این برگشت ادرار می تواند سبب عفونت مجاری ادرار و برزو مشکلات بزرگتر شود.

عفونت مجاری ادرار

زمانی که یکی از کلیه ها دارای مجرا یا حالب دوگانه است، ادرار به خوبی از کلیه تخلیه نمی شود و به همین سبب عفونت مجاری اداری رخ می دهد. در این حین باکتری های عفونت زا وارد ادرار شده و باعث بروز عفونت می شوند.

نحوه تشخیص حالب دوگانه

بطور معمول این مشکل در کودکی توسط پزشک تشخیص داده می شود اما گاهی ممکن است پزشک با بررسی علائم بطور دقیق متوجه بیماری نشده و برای بررسی های بیشتر نیاز به سونوگرافی، عکسبرداری با اشعه ایکس از مثانه، ام آر آی، اسکن جریان کلیوی و سیستوسکوپی باشد.

معمولا این مشکل را با عمل جراحی برطرف می کنند و ممکن است با توجه به نوع حالب دوگانه پزشک از جراحی های متفاوتی استفاده کند. در یکی از جراحی ها قسمتی از کلیه که حالب دوگانه به ان متصل است برداشته می شود تا دیگر بیمار دچار نشت و بیرون ریزی و عفونت نشود. در دیگر جراحی پزشک حال اضافی متصل به مثانه را می برد.