محسن رنانی کیست؟
رویداد۲۴ نازنین فرزانجو: محسن رنانی از چهرههای اقتصادی اصلاحطلب است که در این دوره از انتخابات ریاستجمهوری با انتشار نامهای از مسعود پزشکیان حمایت کرده است.
او که زاده سال ۱۳۴۴ در شهر رهنان اصفهان است اقتصاددانی که در ایران بیشتر از اینکه به تحلیلهای اقتصادی مشهور باشد یک فعال سیاسی محسوب میشود.
تحصیلات رنانی
رنانی تا دیپلم در شهر اصفهان بود و در همین شهر هم تحصیل کرد، اما با پذیرفتهشدن در دانشگاه وارد تهران شد و از دوره کارشناسی تا دکترای خود را در رشته اقتصاد و در دانشگاه تهران گذراند.
به گزارش رویداد۲۴ او همینک در دانشگاه اصفهان و در همین رشته دانشیار است اگرچه بیشتر تحلیلهای او به جای تحلیلهای اقتصادی سیاسی است.
اقتصاد نهادگرایی در ایران و محسن رنانی
محسن رنانی اقتصاددان نهادگرا است. این گرایش که از مکتب اقتصاد نهادگرایی است را برخی اقتصاددانان نهادگرای ایرانی به عنوان یک رویکرد در تحلیلهای بلند مدت اقتصادی و برخی دیگر در به عنوان یک مکتب و الگوی بومی حکمرانی اقتصادی بنیاد نهادهاند.
کسانیکه به این مکتب گرایش دارند در تقابل با اندیشه اقتصاد بازار و مکانیزم بازار در اقتصاد و میل به قدرت سیاسیاند.
رنانی؛ اقتصاددانی اصلاحطلب
رنانی گرایشی اصلاحطلب دارد و جزو ۱۶۳ اقتصاددان امضاکننده نامه حمایت از حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶ در ایران نیز بوده است.
رنانی همچنین از حامیان میرحسین موسوی و نامه حمایت برخی از اقتصاددانان در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ از نامزدی میرحسین موسوی و نظریات اقتصادی دولت پیشنهادی وی را امضا کرده بود.
او میگوید: «در انتخابات سال ۹۲ برای آمدن آقای روحانی سنگ تمام گذاشتم.»
دیدگاهها و تحلیلهای رنانی
رنانی تحلیلها و آثار فراوانی در مورد بحرانهای سیاسی و اقتصادی در خاورمیانه دارد. برای نمونه او در کتاب «اقتصاد سیاسی مناقشه اتمی ایران» مدعی شده که غرب به روشهای مختلف و از جمله با بهوجودآوردن تنش در خلیج فارس و به ویژه طولانی کردن مناقشه اتمی ایران میکوشد قیمت نفت را بالای صد دلار نگه دارد تا از این راه ضمن کاهش تقاضای نفت، سرمایهگذاری در انرژیهای نو و نیز در نفتهای نامتعارف را مقرونبهصرفه کند.
او در ادامه این تحلیل بیان میکند که پس از آن که در دورهای نسبتاً بلند (بین هفت تا ده سال) قیمت نفت بالا بود و سرمایهگذاری در نفت و نیز انرژیهای نو به اندازه کافی بالا رفت، قیمت نفت شروع به کاهش خواهد کرد و ممکن است تا سقف هزینه تولید (بین ۳۰ تا ۴۰ دلار) کم شود.
نکته جالب در مورد این تحلیل او این است که در نیمه دوم سال ۱۳۹۳ قیمتهای جهانی نفت از بالای صد دلار به حدود ۵۵ دلار سقوط کرد و تحلیلها و پیشبینیهای رنانی درست از آب درآمد.
تحلیل رنانی درباره اعتراضات در ایران
محسن رنانی جزو کسانی بود که نسبت به اعتراضات سالهای ۹۸ و ۱۴۰۱ واکنش نشان داد و تحلیلهایی در این زمینه ارائه کرد.
او براین باور است معترضان اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران نسل پس از انقلاب هستند که تمامی اشتباهات چهار دهه گذشته را با پوست و گوشت خود تجربه کرده و تاوان دادهاند.
به عقیده او؛ «این نسل از ماورا جدا شده است و زمینی و عقلانی میاندیشد؛ با دنیای مدرن ارتباط بهتری دارد و آن را نسبت به نسلهای پیش از خود بهتر میفهمد؛ بسیار آگاه است؛ به دلیل گسترش ابزارهای اطلاعاتی و ارتباطی، قدرت اثرگذاری و کنترلش بر سیاستهای نظام تدبیر و بر خطاهای آن بسیار بالا رفته است؛ این نسل ابزارهای کاملاً عملی برای نافرمانی از قوانینی که با طبیعت او نمیخواند را در اختیار دارد؛ این نسل زندگی را عمیقتر درک میکند و زندگی را عمیقاً دوست دارد. نسل جدید بنبست نمیشناسد؛ نه بنبست فکری و نه بنبست عملی. نسل قبلی نسل بنبست بود، نسلی که چشمش به بزرگان بود تا با تدبیر آنها، بنبستها و گرهها را بگشایند. اما این نسل بنبست نمیشناسد. ویژگی دیگر این نسل، «رواداری» است. نسل گذشته انتظار داشت دوست یا همسفرش الزاماً فردی مثل خودشان باشد، یعنی همچون خودشان مذهبی یا چپگرا یا نوگرا باشد، ولی این نسل میتواند با هر کس با هر عقیدهای کار کند و کنار بیاید به شرط آنکه حقوق یکدیگر و قواعد بازی را رعایت کنند.»
بیشتر بخوانید: محمد فاضلی کیست؟ | از مشاور فرهنگی مسعود پزشکیان چه میدانیم؟
رنانی همچنین در جریان اعتراضات ۱۴۰۱ یادداشتی با نام سقوط برای انتشار عمومی نوشت و در آن تاکید کرد که تا وقتیکه معترضان «غمناک نباشند و بدانند که اعتراضشان چه دستاورد عظیمی داشتهاست … و از سویدیگر اگر هنوز در درون نظام سیاسی هستند کسانی که از سطح هیجان و ترس روانشناختی عبور کردهاند و قدرت نگریستن عقلانی به تحولات را دارند، واقعیت را دقیقتر ببینند و به مراکز قدرت منتقل کنند؛ شاید هنوز فرصت بازگشت و همگرایی از دست نرفته باشد.»
حمایت محسن رنانی از مسعود پزشکیان
محسن رنانی در چهاردهمین دوره از انتخابات ریاستجمهوری از مسعود پزشکیان حمایت کرده است و در این زمینه هم یادداشتی منتشر کرده است. در بخشهایی از این یادداشت آمده است: محسن رنانی نوشت: دو هفته است آشوبی دارم. دوهفته است خواب ندارم. دو هفته است بین عقل و دلم جنگی است. عقلم با چشمی اشکبار میگوید باید رأی داد نباید فرصتی که گویی خدا به ملت ایران پاس داده است را از دست داد. نباید گذاشت شرایط ایران سختتر و پیچیدهتر از این شود. ایران مستعد یک انفجار است. جسم و روح ایران دیگر تاب یک درهمریزی تازه را ندارد. باید برخیزیم و این «فرصت انتخاب» را به «خلق امکان» تبدیل کنیم.
او در جای دیگر این یادداشت میگوید: راستش ما رئیسجمهوری میخواهیم که نه ذوب در ولایت باشد و نه ضد ولایت. ما یک ایرانی فرهیخته، اما معمولیِ معمولی میخواهیم تا «حسرت یک زندگی معمولی» را بر دلمان نگذارد. ما کسی را میخواهیم که اگر پزشک است یا مهندس است، بتواند از ایران و از مردم ایران پرستاری کند.
او ادامه میدهد: شک نکنیم که با آمدن پزشکیان مشارکت بالا میرود و این، هدف حکومت را برآورده میکند. اما برای آن که جامعه هم بُرد کند و پرستار-جمهور خودش را داشته باشد، باید مشارکت آنقدر بالا برود تا پزشکیان رأی بیاورد. وگرنه همهمان دوباره سرخورده خواهیم شد و کشور به بنبست تازهای خواهد رفت.
او در پایان این یادداشت که در سوم تیرماه منتشر شده است میگوید: من با وجودی که با کسانی که خالصانه و فقط از روی نگرانی برای آینده ایران تصمیم گرفتهاند رأی ندهند همدلم و به آنها احترام میگذارم؛ اما شرح برخی از استدلالهای اشکبار عقلم برای دلم را، در بخش دوم این نوشتار خواهم آورد. آنجا گفتهام که اگر فرصت بخریم و نگذاریم ایران در مسیر فروپاشی قرار گیرد، آینده از آن نسل توسعهخواه و دموکراسی طلب امروز ایران خواهد بود.