بانک مرکزی چگونه باعث کاهش صادرات کشور شد؟/ عسگراولادی: صادرات خشکبار به صفر رسیده است

رویداد۲۴ ندا جعفری: نیمه مرداد ماه امسال با اعلام رییس جمهور و تشریح بسته جدید ارزی از سوی رییس کل بانک مرکزی، فهرست ۷۰۰ قلم کالای اساسی در قالب ۲۵ گروه کالایی منتشر شد تا برای واردات از ارز دولتی ۴۲۰۰ تومانی استفاده کنند. این کالاها از برنج خارجی و گندم تا چای خارجی، دارو و ماشین آلات کشاورزی را در برمی‌گرفت.

در واقع ۲۵ قلم کالای اساسی که دولت از ابتدای سال جاری متعهد به تامین ارز ۴۲۰۰ تومان برای واردات آن‌ها شده بود، در سال آینده نیز زیر چتر دلار دولتی خواهند ماند چرا که دولت معتقد است به منظور مصون ماندن اقشار کم‌درآمد از نوسان‌های قیمتی، باید دلار به قیمت گذشته برای واردات کالا‌های اساسی اختصاص یابد.

اما در این مدت و با شدت گرفتن تحریم‌ها و مشکلات ارزی بخشنامه‌های متعددی از سوی بانک مرکزی منتشر و پس از آن با تغییراتی روبرو شد. به عنوان مثال به دلیل ابلاغ نشدن دستورالعمل اجرایی درباره چگونگی دریافت مابه‌التفاوت ارزی از خودرو‌های وارد شده با ارز ۴۲۰۰ تومانی، هنوز تکلیف این خودرو‌ها و زمان تحویل آن‌ها به خریداران مشخص نیست. 

در دوره‌ای، دولت دلار را در نرخ ۴۲۰۰ تومان ثابت و اعلام کرد که تمام واردکنندگان باید کالای خود را با استفاده از ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد کنند، اما پس از دو ماه از ابلاغ این بخشنامه، تصمیم دولت یکباره تغییر کرد و ارز ۴۲۰۰ تومانی منسوخ شد و به دنبال آن دولت بخشنامه جدیدی داد و اعلام کرد کالا‌هایی که با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد شده و از گمرک ترخیص نشده‌اند، باید مابه‌التفاوت ارز ۴۲۰۰ تومانی تا ارز بازار ثانویه را پرداخت کنند. هم اکنون نیز صادرکنندگان مشکلات متعددی با بخشنامه ۲۷ آبان ماه بانک مرکزی دارند.

بانک مرکزی در بخشنامه‌ای نحوه بازگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور را ابلاغ کرد، در این بخشنامه تمام صادرکنندگان مکلف به ارائه تعهد برگشت ارز هستند و بانک مرکزی مکلف است صرفاً برای واردات کالا و خدمات صادرکنندگانی تامین ارز کند که نحوه بازگشت ارز به چرخه اقتصادی مطابق ساختار تعیین شده در دستورالعمل این بانک باشد. 

در این راستا اگر میزان بازگشت ارز حاصل از صادرات صادرکننده‌ای تا یک میلیون یورو باشد این صادرکننده از فروش ارز در «سامانه نیما» معاف است. به نظر می‌رسد با این تصمیم همه شرکت‌ها میزان صادرات خود را به زیر یک میلیون یورو برسانند. بانک مرکزی باید انعطاف بیش‌تری را در اعمال سیاست‌های خود داشته باشد و با همراهی تشکل‌های بخش خصوصی تصمیم گیری کند.

اسدالله عسگر اولادی رییس اتاق بازرگانی ایران و چین به رویداد۲۴ گفته اغلب تصمیمات بانک مرکزی بدون مشورت است. سامانه نیما هم از نظر خریدار خارجی وجود ندارد، زیرا سامانه نیما برای آن‌ها شبیه یک صندوق است و آن را نمی‌شناسند و از ما می‌خواهند که یک بانک به آن‌ها معرفی کنیم.

او گفته بخشنامه اخیر بانک مرکزی همانند سایر بخشنامه‌های این بانک دوامی نخواهد داشت و غلط است.

عسگراولادی در پاسخ به این پرسش که در شرایط کنونی بهترین راه حل از نظر شما چیست؟ می‌گوید: در این شرایط صادرکننده با پیمان صادراتی و تفاهمنامه با واردکننده باید کالا وارد کشور کند وگرنه این اقدامات بانک مرکزی از نظر ما جوابگو نیست از این روز صادرات در مرز صفر شدن است؛ اکثر کارگاه‌ها بسته شده و صادرات در رشته کاری ما صفر شده است.