برجام گروگان اروپاییها در کمیسیون مشترک برجام
رویداد۲۴ عراقچی نشست کمیسیون مشترک برجام را "سازنده" توصیف کرد. سیزدهمین نشست کمیسیون مشترک برجام و اولین نشست بعد از کاهش تعهدات ایران، در حالی برگزار شده است که ناکارآمدی اینستکس، اقدامات هستهای ایران، ادامه فعالیت راکتور اراک، تنش ایران و بریتانیا در مساله نفتکشها و.. مساله را بیش از گذشته پیچیده کرده است. هرچند به نظر میرسد از بدن نیمه جان برجام چیزی باقی نمانده، اما طرفهای اروپایی به خصوص فرانسه میخواهند همین بدن نیمه جان را به عنوان برگ برندهای در برابر آمریکا گروگان نگه دارند.
نشست فوق العاده کمیسیون مشترک برجام امروز با حضور دیپلماتهای ارشد کشورهای بریتانیا، فرانسه، آلمان، روسیه و چین و عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر خارجه ایران در وین برگزار شد.
این جلسه در حالی برگزار شده است که تنها حدود ۳۰ روز از نشست قبلی میگذرد. دور قبلی بدون نتیجه ملموسی پایان یافت و حتی ایران بخش دیگری از تعهداتش در قبال برجام را متوقف کرد. حالا این نشست اولین نشست بعد از عبور ایران از مرز غنی سازی ۳.۶۷ درصد است. عباس عراقچی در آستانه آغاز این نشست اعلام کرده «خواهان یک جلسه نمایشی و بدون نتیجه نیستم که فقط در آن عکس بگیریم».
معاون وزیر امور خارجه روسیه یکی از مباحث این نشست را راکتور اراک دانست. این در حالی است که روز گذشته نقل قولی از رییس سازمان انرژی اتمی کشورمان در خصوص ادامه فعالیت راکتور اراک منتشر شد. بر اساس برجام ایران فعالیت این نیروگاه ۴۰ مگاواتی را متوقف کرد. مشخص نیست آیا طرفین میتوانند بر سر چنین مسالهای به توافقی، هرچند نیم بند، دست یابند یا خیر.
معاون وزیر امور خارجه کشورمان درخواست کشورهای اروپایی برای بررسی اقدامات هستهای اخیر ایران و نیز «برخی اقدامات کشورهای اروپایی که از نظر ایران نقض یا قصور از تعهدات برجامی است» را از دلایل برگزاری این نشست برشمرد. عراقچی در بخشی از سخنانش موضع اروپاییها در قبال بررسی پرونده ایران در نشست کمیسیون مشترک برجام و عدم همکاری با آمریکا در شورای حکام را "معقول" خواند. موضعی که به نظر میرسد اروپاییها منافع خود را در آن دنبال خواهند کرد.
این کارشناس مسائل بین الملل ادامه داد: از این دو موضوع بگذریم و فرض کنیم اینستکس بخواهد حدودی از امتیازات را به ایران بدهد. حالا بحث اینجاست که اگر اگر نفت نفروشیم دیگر احتیاجی به اینستکس نداریم، یعنی ما پول نقدی نداریم که بخواهیم کالا بخریم. بنابر این مساله پیچیده و سنگین است.
هدف اروپاییها از برگزاری کمیسیون مشترک برجام
او افزود: یک دلیل دیگر این است که سه کشور اروپایی یعنی انگلیس و فرانسه و آلمان به دنبال این هستند که برجام را مانند گروگان در اختیار اتحادیه اروپا قرار دهند. مخصوصا فرانسویها که روابطشان با آمریکا دچار پیچ و خمهایی شده و دیگر نمیخواهد آمریکا حکومتی مطلق بر همه دنیا داشته باشد. فرانسه میخواهد برجام را نگه دارد. ماکرون نگران پیروزیهای دم به دم راست افراطی در اروپاست. اگر این روند ادامه پیدا کند در انتخابات آینده خانم مارین لوپن پیروز میشود. بنابر این فرانسویها با نگرانی از پیروزی راستهای افراطی نمیخواهند همه فضا را در اختیار آمریکا قرار ندهند.
این تحلیلگر مسائل بین الملل در مورد علت برگزاری این کمیسیون درحالی که کمیسیون اول نتیجه ملموسی در بر نداشت گفت: با متزلزل شدن بریتانیا در برجام، صحبت بر سر این بود که آلمان و فرانسه هم به این سمت و سو خواهند رفت و ائتلاف مورد نظر آمریکاییها عملی خواهد شد. اینجا دیگر بحث چین و روسیه پیش میآید که با توجه به رابطه نزدیکی که با ایران دارند نمیخواهند اجازه دهند آن ائتلاف به نفع آمریکا شکل بگیرد. بنابراین پیشنهاد روسیه به این دلیل و اعتبار است.
بیگدلی افزود: مساله دیگر این است که اگر پرونده ایران به شورای امنیت میرفت خیلی وضعیت بدتر میشد و به نفع روسیه و چین هم نبود. بنابر این دو کشور کردند برای برگزاری این کمیسیون واسطه گری کرد. یکی از دلایل واسطه گری آنها این بود که پرونده ایران دوباره به کمیسیون مشترک برگردد تا راه انتقال پرونده ایران به شورای امنیت بسته شود که به نفع آمریکا نباشد.