چرا ساعت‌ها را عقب جلو میکشیم؟
در این نوشته به این موضوع می‌پردازیم که مفهوم ذخیره‌سازی نور روز یا صرفه‌جویی در نور روز از کجا به‌وجود آمد و اینکه چرا در واقعیت هیچ صرفه‌جویی‌ای در نور روز اتفاق نمیفتد.
رویداد۲۴ کارکرد صرفه‌جویی در نور روز چیست؟ توضیح خلاصه‌اش این است: ساعت‌ها تغییر می‌کنند تا بتوان بهترین استفاده را از روشنایی روز داشت. وقتی در پاییز یک ساعت ساعت‌ها را عقب میکشیم، درواقع یک ساعت از روشنایی را از عصرگاه به صبحگاه منتقل می‌کنیم که استدلال می‌شود برای بسیاری از مردم مفیدتر است. در فصل بهار عکسِ این روند اتفاق میفتد. صرفه‌جویی در نور روز بین فصل بهار تا ابتدای فصل پاییز است، زمانیکه یک ساعت اضافی به روشنایی عصر اضافه می‌شود یا اصطلاحاً هوا یک ساعت دیرتر تاریک می‌شود. خوانندگان حواس جمع متوجه شده‌اند که نور روز درواقع ذخیره‌سازی نمی‌شود.
اصلاً از چه زمانی این روند آغاز شد؟
ایدۀ ذخیرۀ انرژی یا القای این احساس که روز طولانی‌تر شده است، به بیش از ۲۰۰ سال پیش باز‌می‌گردد؛ البته تا زمان جنگ‌جهانی‌اول این ایده چندان جدی گرفته نشده بود. کمبود زغال‌سنگ در سراسر اروپا، آلمان و هم‌پیمانش، اتریش-مجارستان را واداشت تا در سال ۱۹۱۶ به صرفه‌جویی در نور روز بپردازند تا انرژی بیشتری ذخیره شود. چند کشور دیگر در دو جبهه جنگ نیز از این روند تقلید کردند. بسیاری از کشور‌ها بعد از سال ۱۹۱۸ این کار را کنار گذاشتند و تا آغاز بحرانِ انرژی در دهه ۱۹۷۰ به سراغ آن نرفتند.
کشور‌ها چه زمانی ساعت‌ها را تغییر می‌دهند؟
کشور‌های عضوِ اتحادیه اروپا روز ۲۷ اکتبر، برطبقِ قانونی که طول مدتِ زمستان را در بین کشور‌های همسایه هماهنگ می‌کند تا از تغییرات فصلی گسترده در بین این کشور‌ها پیشگیری شود، ساعت‌های خود را یکساعت به عقب می‌کشند.
آمریکا در نخستین یکشنبه اکتبر ساعت‌ها را یکساعت به عقب می‌کشد.
در نیمکره جنوبی، نیوزیلند در پایان سپتامبر و ایالت‌های استرالیایی که به صرفه‌جویی در نورِ روز اعتقاد دارند، نیز در نخستین یکشنبه اکتبر یکساعت ساعت‌ها را به جلو می‌کشند.
روسیه در سال ۲۰۱۱ صرفه‌جویی در نورِ روز را در تمامِ سال اجرا کرد؛ اما این کار باعث شد در فصل پاییز در هنگامِ ظهر در برخی از ارتفاعات هوا تاریک شود؛ برای همین در سال ۲۰۱۴ به ساعت استاندارد پاییزی بازگشت. از آن زمان ساعت‌ها در روسیه تغییر نکرده است.
صرفه‌جویی در نور چه میزان مفید است؟
برخی استدلال می‌کنند صرفه‌جویی در نور روز در واقعیت به ذخیره انرژی منتهی نمی‌شود، زیرا با اینکه در طی عصر ممکن است مصرف خانگی انرژی کاهش نشان دهد؛ صبح ها مصرف انرژی بسیار بیشتر می شود.
برخی استدلال می‌کنند صرفه‌جویی در نور روز در واقعیت به ذخیره انرژی منتهی نمی‌شود، زیرا با اینکه در طی عصر ممکن است مصرف خانگی انرژی کاهش نشان دهد؛ صبح ها مصرف انرژی بسیار بیشتر می شود.
گفته می‌شود طولانی‌تر شدن استفاده از روشنایی روز در طی تابستان باعث می‌شود افراد بیشتر در معرض نور خورشید قرار گیرند و سطح ویتامین دی در بدنشان افزایش یابد. اما منتقدان می‌گویند اختلال در الگو‌های خواب یا ریتم شبانه‌روزی بدن می‌تواند تأثیرات منفی برای سلامتی داشته باشد. برخی تحقیقات نشان می‌دهد خطر حملات قلبی در سه هفته نخست تغییر ساعت در فصل بهار افزایش میابد. درعوض این تحقیقات نشان می‌دهند یک ساعت خواب اضافی در نخستین روز‌های عقب‌کشیدنِ ساعت در فصل پاییز خطر حملات قلبی را به طرز چشمگیری کاهش می‌دهد.
این مطالعات استدلال می‌کنند اگرچه در هنگامِ عقب‌کشیدن ساعت «فرصتِ یکساعت خوابِ اضافی» منجر نمی‌شود که افراد یکساعت اضافه‌تر بخوابند، از دست دادنِ یکساعت خواب با جلو‌کشیدن ساعت در فصل بهار، تأثیرات منفی بر سلامتی افراد می‌گذارد که تا هفته‌ها بعد از تغییر ساعت ادامه دارد.
آیا صرفه اقتصادی دارد؟
گفته می‌شود صرفه‌جویی در روشنایی روز که به آن ساعت تابستانی نیز گفته می‌شود، تأثیر مثبتی بر اقتصاد دارد، هرچند که این تصویر نیز شفاف نیست. درحالیکه صنایع گردشگری و مد از یکساعت اضافیِ روشنایی روز در هنگام عصرگاه بهره می‌برند، تأثیرات منفی این قضیه بر سلامتی افراد که در بالا به آن اشاره شد، تأثیرات مثبت را خنثی می‌کند.
گفته می‌شود صرفه‌جویی در روشنایی روز که به آن ساعت تابستانی نیز گفته می‌شود، تأثیر مثبتی بر اقتصاد دارد، هرچند که این تصویر نیز شفاف نیست. درحالیکه صنایع گردشگری و مد از یکساعت اضافیِ روشنایی روز در هنگام عصرگاه بهره می‌برند، تأثیرات منفی این قضیه بر سلامتی افراد که در بالا به آن اشاره شد، تأثیرات مثبت را خنثی می‌کند.
صنعت کشاورزی به دلیل تأثیرات منفی آن بر زمان شیردهی گاو‌ها یا برداشت محصول با تغییر ساعت مخالف بوده است.
آیا تغییر ساعت خطرناک است؟
بستگی به این دارد که شما رانندگی می‌کنید یا نه. ساعت اوج ترافیک بین ۸صبح تا ۱۰صبح و در عصر‌ها بین ۳عصر تا ۷شب است. وقتی ساعت‌ها در پاییز یک ساعت به عقب کشیده می‌شوند، به این معنی است که بخشِ زیادی از اوجِ ترافیک در تاریکی رخ می‌دهد.
بستگی به این دارد که شما رانندگی می‌کنید یا نه. ساعت اوج ترافیک بین ۸صبح تا ۱۰صبح و در عصر‌ها بین ۳عصر تا ۷شب است. وقتی ساعت‌ها در پاییز یک ساعت به عقب کشیده می‌شوند، به این معنی است که بخشِ زیادی از اوجِ ترافیک در تاریکی رخ می‌دهد.
تصادفات، بنا به دلایل مختلف، در اوجِ ساعتِ ترافیک عصرگاهی بیشتر رخ می‌دهد تا اوجِ ترافیک صبحگاهی و تحقیقات زیادی نشان می‌دهد که عقب‌کشیدن یک‌ساعتی زمان در فصل پاییز احتمال تصادف را در این فصل افزایش می‌دهد.
به همین دلیل، انجمن سلطنتی پیشگیری از تصادفات در انگلستان پیشنهاد داد که صرفه‌جویی در روشنایی روز یا ساعت تابستانی در تمام سال در بریتانیا اجرا شود؛ زیرا معتقد بود در صبح‌های تاریک‌تر تصافات کمتر رخ می‌دهند تا در عصر‌های تاریک‌تر.
به‌نظر می‌رسد عصر‌های بهاری روشن‌تر به کاهش جرائم نیز می‌انجامد، زیرا برای مجرمان خوشایند نیست.
کدام کشور‌ها از ساعت تابستانی تبعیت نمی‌کنند؟
در حدود ۷۰ کشور در جهان از سیستم صرفه‌جویی در نور روز تبعیت می‌کنند. بسیاری از کشور‌هایی که در اطراف خط استوا واقع شده‌اند این سیستم را پیاده نمی‌کنند، زیرا تغییر در نور روز در طی سال چندان چشمگیر نیست.
برخی کشور‌های مسلمان از سیستم صرفه‌جویی در نور روز در ماه رمضان تبعیت نمی‌کنند، زیرا این کار به این معنی است که زمان افطار یک ساعت به تأخیر می‌افتد. مراکش ساعت تابستانی را در ماه رمضان به حالت تعلیق درمی‌آورد. ایران ساعت تابستانی را حتی در رمضان هم اجرا می‌کند. بسیاری از کشور‌های شرق آسیا و آفریقا از این سیستم پیروی نمی‌کنند.
آیا زمان مفهومی سیال است؟
در عصر مدرنِ ما با وجود ساعت‌های دیجیتال، گوشی‌های هوشمند و تقویم‌های موازی، به‌نظر می‌رسد زمان ثابت و خطی است. اما اینطور نیست.
در عصر مدرنِ ما با وجود ساعت‌های دیجیتال، گوشی‌های هوشمند و تقویم‌های موازی، به‌نظر می‌رسد زمان ثابت و خطی است. اما اینطور نیست.
پیش از آنکه تکنولوژی به‌نحوی توسعه یابد که زمانِ دقیق و قابل اعتماد را به ما نشان دهد، مردم زمانشان را با دست و دل بازی بیشتری سپری می‌کردند. تمدن‌های باستان روز را به ۱۲ ساعت تقسیم می‌کردند؛ بدون آنکه بلندی و کوتاهی روز برایشان فرقی داشته باشد. این به این معنی بود که ساعاتِ روز در بهار و تابستان بلندتر و در پاییز و زمستان کوتاهتر می‌شدند.
رومی‌ها از ساعت آبی استفاده می‌کردند که در ماه‌های مختلف سال مقیاس‌های متفاوتی داشت. حتی بعد از ساخته‌شدن ساعت‌های مکانیکی باز هم زمان در مکان‌های مختلف یک کشور متفاوت بود. برای مثال در ایتالیا، ساعت‌های ونیز همیشه نیم ساعت از ساعت‌های تورین جلوتر بودند. فهم ما از زمان یکنواخت – یا به‌اصطلاح «زمان ساعتی» - مفهومی بسیار متأخر است که به ساخت نخستین خطوط آهن باز می‌گردد.
با گسترش خطوط آهن اینکه هر شهری یا هر ایستگاهی ساعتِ مختص خود را داشته باشد، می‌توانست حادثه‌آفرین باشد. برای همین دولت‌ها تصمیم گرفتند زمان را استانداردسازی کنند. مناطق زمانی بین‌المللی تا دهه ۱۹۳۰ در جهان استانداردسازی نشدند. نپال آخرین کشوری بود که در سال ۱۹۵۶ خودش را با ساعت گرینویچ تطبیق داد.
منبع: فرادید
خبر های مرتبط
