مصائب ویروس کرونا/ مرحله بعدی همه‌گیری کرونا در جهان چیست؟

رویداد۲۴ حتی معجزه هم محدودیت‌های خودش را دارد. واکسن‌های کرونا با سرعت خوبی تولید شدند و به زودی بهتر از چیزی که مردم امیدوار بودند عمل خواهند کرد. بدون این واکسن‌ها، پندمی کرونا شاید جان ۱۵۰ میلیون نفر را تا پایان می‌گرفت. اما برای همه روشن شده که واکسن‌ها قرار نیست پایانی بر کرونا باشند. این بیماری چندین سال در زمین خواهد ماند، اما به یک اندمی تبدیل خواهد شد. زمانی که کرونا برای اولین بار پدیدار شد دولت‌ها غافلگیر شدند، اما امروز باید جلوی غافلگیری بعدی را بگیرند.

نشریه اکونومیست در سرمقاله شماره این هفته خود کارآمدی واکسن‌ها را مورد بررسی قرار داده است.

در این یادداشت آمده: اگر واکسیناسیون را معجزه بخوانیم، اغراق نکرده‌ایم. کمتر از یک سال بعد از شناسایی اولین مورد کرونا، پزشکان و محققان ۱۴۸ دوز واکسن را تزریق کرده‌اند. اگرچه واکسن‌ها در پیشگیری از ابتلا به انواع خفیف بیماری کرونا موفق نبوده است اما به نظر می‌رسد تعداد مرگ و میر و ابتلای شدید به ویروس که نیاز به بستری را در بیمار ایجاد می‌کرد کاهش داده‌اند.

شواهد اولیه حاکی از آن است که برخی واکسن‌ها شیوع ویروس را نیز متوقف کرده‌اند. این روند می‌تواند پندمی کرونا را کند و در نهایت قرنطینه‌ها را موثر کند، این یافته‌ها در ماه‌های آتی بیشتر و روشن‌تر خواهند شد.

با همه این احوال و خبر‌های خوب، یک واقعیت را نباید فراموش کرد و آن اینکه کرونا قرار نیست دست از سر بشریت بردارد. این ویروس همچنان به سرایت خود ادامه می‌دهد و احتمالا خانه دائمی خود را در بدن انسان‌ها پیدا کرده است.

به نوشته اکونومیست یک دلیل تداوم ویروس کرونا نحوه ساخت و توزیع ویروس کرونا میان ۷.۸ میلیارد جمعیت جهان است. توزیع این تعداد واکسن کار یک هرکول است. حتی بریتانیا که با سرعت بالایی نسبت به کشور‌های بزرگ واکسیناسیون را آغاز کرده هم تا آخر ماه می‌ نمی‌تواند جمعیت بالای ۵۰ سال را به طور کامل واکسینه کند. مشکل بعدی این است که قدرت دوز اول کم کم کمرنگ می‌شود و باید کار را سرعت بخشید.

بیرون جهان غنی، ۸۵ درصد کشور‌ها هنوز برنامه واکسیناسیون را شروع هم نکرده‌اند. تا زمانی که میلیارد‌ها نفر در جهان سوزش سوزن واکسن کرونا را قبل از سال ۲۰۲۳ احساس نکرده باشند، ویروس کرونا همچنان سوخت لازم برای شیوع دوباره را دارد.

بیشتر بخوانید:یک واکسن برای خانواده ویروس کرونا/ جهان برای پندمی‌های کشنده‌تر آماده می‌شود؟

در این یادداشت آمده است: دلیل دیگر ماندگاری ویروس کرونا این است که حتی اگر واکسن‌ها مردم را در برابر مرگ و میر ناشی از کرونا حفاظت کند، باز هم انواع جدیدی از ویروس هستند که میتوانند همه این روند را بی اثر کنند. از طرفی انواع موفق‌تر ویروس ممکن است سرایت بالاتری داشته باشند (ویروس کرونای انگلیسی ۲۵ تا ۴۰ درصد قدرت سرایت بالاتری دارد). به این ترتیب با قدرت سرایت بالاتری احتمال کشندگی نیز بالا خواهد رفت حتی اگر انواع جدید به خودی خود کشندگی بالاتری هم نداشته باشند. برای جلوگیری از سرایت این نوع ویروس‌ها باید فاصله‌گذاری اجتماعی با شدت بیشتری عملیاتی شود.

علاوه بر این انواع جدید ممکن است در برابر واکسن‌های فعلی مقاوم باشند. مواردی در برزیل و آفریقای جنوبی یافت شده که گفته می‌شود ممکن است ایمنی حاصل از ابتلا به ویروس کرونای قبلی را شکست دهد. تنها امید این است که ویروس‌های جدید خفیف‌تر باشند چرا که سیستم ایمنی بدن با اولین ابتلا آمادگی مقدماتی را کسب کرده است. حتی اگر این مساله هم صحت داشته باشد، باز ویروس کرونا از بین نمی‌رود و به شیوع خود در جهان و پیدا کردن میزبان‌هایی که ایمنی لازم را ندارند ادامه می‌دهد. کاری که همین ویروس کرونای فعلی هم به خوبی از پس آن بر آمده است.

به نوشته اکونومیست سومین دلیل ماندگاری کووید-۱۹ این است که بسیاری از مردم از واکسینه شدن اجتناب می‌کنند. ۱۰ میلیون نفر از بریتانیایی‌ها به خاطر سن و بیماری‌های زمینه‌ای در برابر این بیماری آسیب پذیرند. مدل سازی‌ها نشان می‌دهد فقط ۱۰ درصد از این جمعیت اگر واکسینه نشوند و اگر فاصله گذاری اجتماعی را رعایت نکنند، منجر به صعودی شدن نرخ مرگ و میر ناشی از کرونا خواهد شد.

در واقع این احتمال وجود دارد که درصدی از جمعیت که واکسینه نمی‌شوند بالاتر از چیزی باشد که فکر می‌کردیم. واکسن‌ها هنوز برای کودکان ساخته نشده‌اند. اقلیت جوامع در بسیاری از کشور‌ها آسیب پذیرند و کمترین اعتماد را هم به دولت‌ها و ساختار‌های بهداشتی آنها دارند. حتی در میان کادر درمان هم که از نزدیک تبعات این بیماری را لمس کرده‌اند، نیمی از افراد وجود دارند که از واکسینه شدن اجتناب می‌کنند.

به تمام این دلایلی که گفته شد آغاز برنامه برای تبدیل ویروس کرونا به یک اندمی باید در دستور کار دولت‌ها قرار بگیرد. امروز دولت‌ها با این ویروس به عنوان یک موقعیت اضطراری رفتار می‌کنند. برای اینکه بدانید افرادی که جور دیگری فکر می‌کنند چطور عمل می‌کنند باید نیوزیلند را ببینید. این کشور با بستن در‌های جهان بر روی خود سعی دارد منطقه بدون کرونا داشته باشد.

با همین کار‌ها این کشور تعداد مرگ و میر خود را به روزی ۲۵ نفر رسانده، اما سیاست سختگیرانه به عنوان یک رویکرد دائمی بی معنی است. نیوزیلند کره شمالی نیست. این کشور به زودی با فشار مردم برای باز کردن مرز‌ها مواجه می‌شود.

اکونومیست می‌نویسد: در سراسر جهان دولت‌ها باید بدانند چطور باید از وضعیت اضطراری به سمت سیاست‌های مناسب اقتصادی و اجتماعی پایدار تغییر مسیر بدهند. این گذار از لحاظ سیاسی کار سختی است. هیچ کشوری به انداز چین دشواری در پیش ندارد. واکسیناسیون در این کشور کند است، حزب کمونیست چین هر مورد ابتلا به کرونا را غیر قابل قبول و گسترش بیماری در غرب را به عنوان نشانه انحطاط دموکراسی‌های غربی می‌داند.

سازگاری با کرونا با علم پزشکی آغاز می‌شود. کار‌ها برای ایجاد واکسن‌هایی که در برابر هر نوعی از ویروس کرونا ایمنی ایجاد کند آغاز شده است. شاید این کار باید با نظارت بیشتر بر نحوه موتاسیون ویروس‌هایی که درحال انتشارند انجام شود و روند تزریق واکسن نیز تسریع شود. در عین حال درمان‌ها باید به سمتی بروند که افراد بیشتری را از ابتلای شدید یا مرگ در اثر کرونا نجات دهند. بهترین نتیجه در اثر ترکیبی از ایمنی، تسریع تزریق واکسن و روان درمانی برای اطمینان دادن به مردم از کاهش تهدید کرونا به دست می‌آید، اما نتیجه این روند نیز تضمین شده نیست.

همان طور که در اکثر همه گیری‌های جهانی شاهدیم، دارو به تنهایی مانع شیوع کرونا نخواهد بود بلکه نوع برخورد با این ویروس تعیین کننده است. به جای بسته نگه داشتن مدارس و قرنطینه‌های عمومی که هزینه‌های گزافی دارند، بار مسئولیت باید بر گردن افراد باشد.

عاداتی نظیر ماسک زدن باید به یک عادت روزمره تبدیل شود. گذرنامه تایید واکسینه شدن افراد و محدودیت‌ها برای تجمع افراد در فضا‌های شلوغ باید اجباری باشد. افراد آسیب پذیر باید هوشیاری بالاتری داشته باشند.

حتی اگر قرار است ویروس کرونا به کل از بین نرود، وضعیت بهتر از چیزی خواهد بود که تصور می‌کردید و اعتبار این بهبود شرایط را باید به علم پزشکی داد.