پیش‌بینی قیمت دلار/ سقوط نرخ ارز چقدر جدی است؟
رویداد۲۴ در سومین روز هفته، قیمت دلار تا نزدیک ساعت ۴ بعدازظهر ۱۵۰ تومان افت را تجربه کرد و روی عدد ۲۴ هزار و ۵۵۰ تومان قرار گرفت. با توجه به آخرین اخبار اقتصادی به نظر می‌رسد این روند امروز هم ادامه داشته باشد.
اما این افت قیمت تا کجا ادامه دارد؟
ژاپن و کره‌جنوبی برای آزادسازی داراییهای بلوکه‌شده چراغ سبز نشان داده‌اند و همین باعث شده برخی معامه‌گران نسبت به ارزانی دلار نگرانی‌هایی داشته باشند.
در همین مورد دنیای اقتصاد نوشته است: یخ داراییهای ارزی بلوکه‌شده در حال ذوب شدن است. روز گذشته، رئیس‌کل بانک‌مرکزی در دیدار با سفرای ژاپن و کره‌جنوبی خبر داد توافقات اولیه بهمنظور استفاده از این دارایی‌ها بهمنظور خرید کالاهای اساسی، دارو و واکسن صورت گرفته است. به گفته همتی، در دیدار با سفیر کره‌جنوبی، مذاکراتی درخصوص «میزان منابع مورد انتقال»، «نحوه استفاده بخشی از دارایی‌ها» و «بانک‌های مقصد» صورت گرفت.
سفیر ژاپن نیز پیشنهاد استفاده از منابع برای خرید واکسن را مطرح کرد. منابع ایران در کره‌جنوبی ۷میلیارد دلار و ژاپن ۵/ ۱میلیارد دلار است. به‌نظر می‌رسد که در دوره پساترامپ شرایط برای انتقال ارز و خرید کالاهای مورد نیاز، تسهیل شده است؛ این موضوع می‌تواند فشار تامین منابع ارزی را در بازار داخل کاهش دهد.
روز گذشته، علامت‌های گشایش اقتصادی در روابط با دو کشور خاور دور، معامله‌گران بازار ارز و سکه را فروشنده کرد.
ارزانی دلار چقدر جدی است؟
به‌دلیل اعمال تحریم‌های بانکی توسط ایالات‌متحده آمریکا، بسیاری از منابع ارزی ایران در کشورهای دیگر بلوکه شده است. به‌عنوان مثال، گفته می‌شود که حدود هفت میلیارد دلار از درآمدهای نفتی ایران به‌دلیل تحریم‌های آمریکا در بانک‌های کره‌ای وجود دارد و امکان استفاده از آن برای ایران وجود نداشته است. برخی از تحلیلگران بازار ارز اعتقاد دارند، دلیل افزایش قیمت دلار در سال ۹۹ بیشتر ناشی از ضعف در قسمت عرضه ارز بود. این گروه معتقدند هر چقدر دسترسی ایران به منابع بلوکه شده اش بیشتر شود، سمت عرضه ارز تقویت خواهد شد و به تبع آن، قیمت دلار در مسیر کاهشی قرار خواهد گرفت.
برای اینکه میزان بزرگی منابع بلوکه شده مشخص شود، باید گفت که اندازه واردات ایران در دی ماه ۹۹ حدود ۴ میلیارد دلار بود که هم چنان بسیار کمتر از منابع بلوکه شده ایران در کره‌جنوبی است. در واقع ایران با آزادسازی منابع ارزی‌اش می‌تواند به راحتی تقاضای واقعی را پاسخ دهد و حتی مقداری را برای پاسخگویی به تقاضاهای سفته بازانه کنار بگذارد.
جدا از این، دسترسی به درآمدهای ارزی به معنای آن است که گشایش‌هایی در زمینه ارتباطات بانکی صورت گرفته و حداقل سختگیری‌های آمریکایی‌ها در حال کاهش است.
اثر آزادسازی منابع در اقتصاد
دنیای اقتصاد در گزارشی دیگر نوشته است: براساس تخمین‌هایی که در گذشته زده شده کل منابع مسدود شده ایران در کره‌جنوبی بیش از ۷ میلیارد دلار است. این رقم را اگر بر حسب دلار ۲۵ هزار تومانی به تومان تبدیل کنیم به عدد ۱۷۵ هزار میلیارد تومان می‌رسیم که حدود ۱۹ درصد بودجه عمومی سال آینده را تشکیل می‌دهد. این در حالی است که منابع مسدود شده بانک‌مرکزی در ژاپن ۵/ ۱ میلیارد دلار تخمین زده شده است. اگر در حالت خوش‌بینانه، در نظر بگیریم این منابع آزاد شده می‌تواند کسری بودجه سال آینده دولت را جبران کند و در نتیجه دولت برای تامین کسری بودجه خود مجبور به استقراض از بانک‌مرکزی در سال آینده نخواهد شد.
درحال‌حاضر، بخشی از منابع بودجه‌ای در سال آینده صرف تامین کالاهای اساسی یا هزینه‌های بهداشتی خواهد شد، حال با آزادسازی منابع مسدود شده ایران در کره‌جنوبی می‌توان امیدوار بود که کسری بودجه دولت در سال آینده اندکی تعدیل شود. از سوی دیگر، با کاهش فشار بر منابع ارزی داخلی، قیمت بازار دلار نیز در بلندمدت کم‌نوسان‌تر از قبل خواهد شد.
با این وجود هنوز مشخص نیست که منابع آزادشده در کره‌جنوبی به چه صورتی روانه ایران می‌شود. به‌نظر می‌رسد منابع آزادشده احتمالی به‌صورت نقدی در اختیار ایران قرار نگیرد و دولت ایران احتمالا از منابع آزادشده برای خرید کالاهای اساسی نظیر نهاده‌های دامی، خرید داروها یا سفارش بقیه کالاهای موردنیاز استفاده خواهد کرد. در این بین، خرید دو دز از واکسن‌های موجود، برای تزریق به بیش از ۸۴ میلیون نفر(تخمین جمعیت در سال ۱۴۰۰) حداکثر یک میلیارد دلار هزینه خواهد داشت.
یکی از گزینه‌های احتمالی دولت برای استفاده از منابع آزادشده متوجه تامین واکسن کرونا در کشور است که سفیر ژاپن در ایران نیز اظهار تمایل کرده بود که در این زمینه همکاری‌های لازم را با طرف ایرانی داشته باشد. همین امر می‌تواند بخش مهمی از هزینه بهداشتی دولت در سال آینده را کاهش دهد. با توجه به اینکه این منابع آزاد شده به‌صورت نقدی در اختیار ایران قرار نمی‌گیرند مهم است که دولت چه تصمیمی در مورد کالاهای مورد نیاز داشته باشد.
