همکاری جوامع محلی برای حفاظت از هورالعظیم
رویداد۲۴ احمدرضا لاهیجانزاده، معاون محیط زیست دریایی و تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست در سرمقاله روزنامه شرق نوشت: یکسوم مساحت تالاب هورالعظیم یعنی حدودا ۱۲۷ هزار هکتار از آن در خاک جمهوری اسلامی ایران و دوسوم آن در کشور عراق قرار دارد.
این تالاب در زمان جنگ تحمیلی خصوصا بعد از آن از سوی دولت صدام در بخش عراقی بسیار تخریب شد.
آب آن به صورت عامدانه تخلیه شد و عمده بخش عراقی آن خشک شد. دهه ۸۰ در بخش ایرانی نیز به دلیل برداشت از میادین نفت مشترک، اجازه آبگیری در ۶۰ هزار هکتار تالاب داده نشد و بخش زیادی از تالاب عملا خشک شد.
خشکی تالاب آسیبهای زیادی مانند گردوغبار، ازبینرفتن منبع ارتزاق مردم و محرومشدن آنها از صیادی را در منطقه به همراه داشت و مردم استان خوزستان و حتی استانهای همجوار را تحت تأثیر قرار داد.
در پنج، شش سال گذشته همکاری همهجانبه دولت با تمام دستگاهها و مردم برای احیای این تالاب صورت گرفت و تمام عوامل خشکی تالاب از جمله مسدودکردن ورودی آب به داخل تالاب و لایروبینشدن آبراههای ورودی به آن مشخص شد.
به منظور رفع اشکالات، حدود ۲۴۰ کالورت در زیر جادههای جداکننده حوضچهها ایجاد شد و برای ایجاد این ۳۹ کالورت حدود ۳۰ میلیارد تومان هزینه شد.
سازمان آب و برق موظف شد تا راهسازی آب از طریق سد کرخه را به گونهای صورت دهد که آب به تالاب برسد.
حدود ۱.۶ تا ۱.۹ میلیارد مترمکعب آب بهعنوان حقابه تالاب مشخص و تمام سیلابهای منطقه هم به سمت آن هدایت شد.
مهمترین منبع تأمینکننده حقابه هورالعظیم در بخش ایران رودخانه کرخه و در بخش عراق رودخانه دجله است و با وجود اینکه ما از مجموع هورالعظیم، سهم کمتری برای تأمین آب داریم؛ ولی درحالحاضر سهم بیشتری را قبول کردهایم.
خوشبختانه تالاب به شرایط تقریبا طبیعی برگشته و درحالحاضر ۱۲۰ هزار هکتار آن زیر آب است.
در سال ۹۵ یک صیاد هم در منطقه نداشتیم، از سال ۹۶ تا سال ۹۹ تعداد آنها به حداکثر رسید و تا به حال بیش از ۳۵۰ پروانه صید برای مردم محلی صادر کردهایم.
دامداریها و گاوداری رونق گرفت و نیزارها دوباره در منطقه رشد کرد و باعث رونق دوباره حصیربافی و سایر محصولات مرتبط با نی شد.
درحالحاضر روزانه حدودا ۴۰ تا ۵۰ تُن صید ماهی در آنجا صورت میگیرد و در نتیجه معیشت پایداری را برای مردم محلی رقم خواهد زد.
سال ۸۸ اوج خشکی تالاب بود و در سال ۸۹ بیش از ۸۰ روز با پدیده شدید گردوغبار در منطقه روبهرو بودیم؛ ولی در سه سال گذشته تعداد روزهای درگیر با آن به انگشتان دست رسید.
خوشبختانه مردم و جوامع محلی برای حفظ این تالاب به میدان آمدند و سازمانهای مردمنهاد با تمام وجود این موضوع را پیگیری کردند تا در نهایت همه دستگاهها متقاعد به کمک برای حفظ آن شدند.