رونمایی از یارانِ کمکی جهانگیری در مقابل لشکر مخالفان سرسخت

رویداد۲۴ اصلاح‌طلبان با نیرو‌هایی کمتر از آنچه فکر می‌شد وارد کارزار انتخابات ریاست جمهوری شده‌اند. محمدرضا عارف که ثبت‌نام نکرد؛ جواد ظریف هم پس از حاشیه‌سازی‌هایی که بر سر فایل صوتی سرقتی شد، ترجیح داد وارد میدان نشود. سیدحسن خمینی هم که شاید با برچسب اصلاحات قصد ورود به انتخابات را داشت، پس از مشورت با مقام معظم رهبری، اعلام کرد که وارد میدان انتخابات نخواهد شد.

جهانگیری به کمک اصلاح طلبان آمد

اما در ان بین افراد دیگری از اصلاح‌طلبان آمدند تا لااقل جور نیامدن ظریف را بکشند؛ شاخص‌ترین آنها، اما اسحاق جهانگیری معاون اول دولت روحانی بود. از چندی پیش جهانگیری در سفر‌ها و سخنرانی‌هایی که داشت آتش توپخانه‌اش را بر اردوگاه اصولگرایان می‌ریخت. انتقادات تند و تیز چند وقت قبلش که طعنه به قالیباف تلقی شد و سخنانش پس از ثبت‌نام در انتخابات که کنایه به رییسی خوانده شد.

او از اصلاح‌طلبان قدیمی است و استخوان خرد کرده‌ی این جریان. از نزدیکان سیدمحمد خاتمی و از اصلاح‌طلبان حاضر در ۸ سال دولت حسن روحانی. جهانگیری در انتخابات ۹۶ آمد و در موضوعاتی که مربوط به خودش می‌شد در مناظره‌ها خوش درخشید و در آخر در حمایت از روحانی انصراف داد. او حالا نامزد اصلی انتخابات است و گمان می‌رود یکی از دو سر انتخابات باشد و طرف مقابلش ابراهیم رییسی.

جهانگیری این بار آمده تا هم از اصلاح‌طلبان اعاده حیثیت کند هم از کارنامه خود در این ۸ سال دفاع کند. او در سخنانش در وزارت کشور گفت که برای دفاع از حق رای تاثیرگذار مردم آمده و از یک سو پس از اعلام ظریف مبنی بر عدم نامزدی و از سوی دیگر با عدم امکان ثبت‌نام برخی چهره‌ها برای انتخابات، او به توصیه رهبران اصلاحات و فعالان سیاسی و مدنی وارد کارزار انتخابات شده است.

اما در شرایطی که لشکری از اصولگرایان به وزارت کشور آمدند و برای نامزد شدن صف بستند قاعدتا او شاید بتواند در نبرد تک به تک بر آن‌ها فائق شود، ولی وقتی در بین آن‌ها تک بیفتد و از هر سو به او حمله شود قاعدتا توانش تحلیل می‌رود و تاب‌آوری‌اش پایین می‌آید. از همین رو گمان می‌رود برخی نامزد‌هایی که به عنوان نامزد‌های اصلاح‌طلب وارد انتخابات شده‌اند در صورتی که بتوانند از سد شورای نگهبان عبور کنند، برای او نقش بازیکن کمکی را ایفا کنند. اما مساله و چالش در این بین کم بودن نامزد‌های اصلاح‌طلبی است که امکان عبور از سد شورای نگهبان را دارند.

چهره‌هایی بالقوه‌ای که می‌توانند کمک کنند

مصطفی تاج زاده یکی از چهره‌های اصلاح‌طلب است که گمان می‌رود شانس چندانی برای عبور از فیلتر شورای نگهبان ندارد؛ هرچند که هنگام ثبت‌نام او در وزارت کشور، هوادارنش استقبال نسبتا خوبی از او داشتند. چهره دیگر که نمی‌توان به او اصلاح‌طلب گفت، ولی نزدیک به اصلاح‌طلبان است البته در مواضع سیاسی و نه فرهنگی؛ علی مطهری نایب رییس سه سال از عمر مجلس دهم.

او برای انتخابات مجلس یازدهم ثبت نام کرده بود که با نظر مخالف شورای نگهبان و رد صلاحیتش نتوانست نامزد آن انتخابات شود. مطهری پس از آن نسبت به رد صلاحیت خود به شدت معترض بود که روایت‌های جنجالی از چرایی و چگونگی ردصلاحیت خود منتشر کرد. او حمایت طیفی از اصلاح طلبان را همراه با خود دارد و بعید به نظر نمی‌رسد که در ادامه مسیر در چارچوب حرکتی اصلاح طلبان قرار گیرد.

عباس آخوندی دیگر چهره‌ای است که ثبت‌نام کرده؛ او هم از چهره‌های نزدیک به اصلاح‌طلبان است. آخوندی که وزیر راه دولت اول روحانی بود، به خاطر انتقاداتش از طرح مسکن مهر که معترضان بسیاری هم داشت، مغضوب بخشی از مراکز تاثیرگذار و نهاد‌ها مانند مجلس یازدهم است و آن‌ها هرچند وقت یک بار خبرسازی علیه او انجام می‌دهند که نمونه آن شکایت از آخوندی به کمیسیون اصل ۹۰ مجلس یازدهم است، بابت آنچه «ترک فعل» در زمان وزارتش خوانده می‌شود. آن‌ها با رسانه‌های زنجیره‌ای که دارند سعی می‌کنند تا افزایش قیمت مسکن را به سیاست‌های آخوندی در زمان وزارتش نسبت دهند.

 بیشتر بخوانید: امیدواریم سرمایه اجتماعی اصلاح‌طلبان در انتخابات ۱۴۰۰ پای صندوق بیایند / نگرانم که شورای نگهبان افراد به ظاهر اصلاح‌طلب را تاییدصلاحیت کند

دفاع از کارنامه دفاعی و برجام با کمک سردار

اما حسین دهقان وزیر دفاع دولت اول روحانی از جمله چهره‌هایی است که گرچه در دسته‌ی اصلاح‌طلبان نمی‌گنجد، ولی با توجه به سابقه حضور در کابینه و دفاع همیشگی‌اش از عملکرد دولت در حوزه دفاعی و برجام انتظار می‌رود اگر تایید صلاحیت شود که دور از ذهن نیست، بتواند در کارزار انتخاباتی کمک حال جهانگیری باشد. او از جمله کسانی است که در به ثمر رساندن برجام و رفع اتهامات مربوط به پرونده PMD در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نقش ویژه‌ای داشت که در مراسم تقدیر از دست‌اندرکاران برجام، از سوی روحانی تقدیر شد. او همچنین در طول دوران وزارتش اقدامات کم‌نظیری در ارتقای حوزه دفاعی داشت و عملکرد هر دو دوره وزارت دفاع در دو دولت روحانی همواره از نقاط قوت دولت او محسوب می‌شود. گرچه دهقان اعلام کرده به صورت مستقل وارد میدان شده، اما این فرمانده سابق سپاه می‌تواند در حوزه برجام و دفاعی که یکی از سیبل‌های حملات مخالفان جهانگیری خواهد بود، به یاری معاون اول برود.

وزیر کمکی در کنار جهانگیری

محمد شریعتمداری وزیر کار در دولت دوم روحانی و پیش از آن وزیر صمت دولتش بوده است؛ او یکی از چهره‌هایی است که نامش در لیست جبهه اصلاح‌طلبان دیده می‌شود. شریعتمداری از جمله افراد بانفوذ در حاکمیت است؛ او را می‌توان از معتمدین رهبری دانست؛ او سال ۶۹ با حکم رهبری مامور تأسیس و تشکیل معاونت نظارت و حسابرسی دفتررهبری شد و تا سال ۷۶ که به دولت خاتمی بپیوندند در این سمت فعال بود. او همچنین از سال ۷۳ تا ۷۶ با حکم رهبری و حفظ سمت، ریاست ستاد اجرایی فرمان امام را هم برعهده داشت. هرچند قرابت زیادی به اصلاح‌طلبان دارد، اما بیشتر در زمره‌ی افراد میانه‌رو محسوب می‌شود؛ با این حال احتمال دارد او هم در مراحل سخت کارزار انتخاباتی به کمک جهانگیری بیاید؛ با دفاع از عملکرد خود و دولت در زمینه صنعت و همچنین اقدامات صورت گرفته در طول وزارت کار.

پزشکِ سخنور

اما یکی از محتمل‌ترین یاران کمکی جهانگیری می‌تواند مسعود پزشکیان باشد؛ نماینده ادوار و فعلی مجلس که ۴ سال نایب رییس مجلس دهم بود. او سابقه وزارت بهداشت را هم در کارنامه خود دارد. پزشکیان به رک بودنش معروف است و انتقاداتش را بدون درنظر گرفتن ملاحظات (البته نه همه‌ی ملاحظات!) بیان می‌کند. در خطابه گفتن و سخنوری قهار است و می‌تواند در لحظه با فرازی از نهج‌البلاغه که آن را حفظ است، پاسخ طرف مقابل را بدهد. او به سبب نایب رییسی در مجلس دهم از بسیاری از اتفاقات پشت پرده آگاه است و می‌تواند هنگام نفس گرفتن جهانگیری، او به زبان بیاید و حریفان را مقهور سخنوری‌اش کند.

البته نباید از خود جهانگیری هم به سادگی عبور کرد؛ او ثابت کرده که در هنگام مناظره‌ها می‌تواند کوبنده ظاهر شود و حریف را گوشه رینگ می‌فرستند. در مناظره‌های ۹۶ وقتی جهانگیری و رییسی رودرروی یکدیگر قرار گرفتند جهانگیری سخت به او تاخت و گفت که «آقای رئیسی که امروز در صحنه حاضر شده‌اند ابتدا گفتند هنوز تصمیم نگرفته‌اند و می‌خواهند در خدمت امام رضا (ع) باشند و بعد هم وارد صحنه انتخابات شده‌اند و جزوه‌ای را در یکی از مناظره‌ها نشان دادند و گفتند این برنامه من است در حالی که ما هنوز چیزی به نام برنامه ندیده‌ایم…آقای رئیسی در طول دوران طولانی مرتبط با برخورد با مفاسد مسئولیت داشته است، بیاید و پاسخگوی فعالیت‌هایش در آن دوره باشد. ایشان در طول دوران بلندی، مسئولیت مبارزه با قاچاق کالا را داشته‌اند، امروز بیایند و بگویند که چه کرده‌اند». رییسی هم که آن زمان هنر سخنوری امروزش را نداشت در گوشه رینگ گیر افتاده بود و حتی کمک‌های قالیباف و میرسلیم هم نتوانست به دادش برسد.

مقتدر و جنگجو

جهانگیری یک بار در سه مناظره نشان داده که حریف مقتدری برای طرف مقابلش خواهد بود؛ حالا شاید این بار بخواهند با موضوع ارز تک‌نرخی که مخالفان دولت با واژه‌سازی آن را «دلار جهانگیری»‌جا انداختند بخواهند او را گوشه رینگ ببرند که شاید عبدالناصر همتی رییس کل بانک مرکزی که روز آخر ثبت‌نام کرد، بتواند در این زمینه یاری‌رسان او باشد؛ البته در صورت تایید صلاحیت. مخالفان همچنین احتمالا با تمسک به پرنده اتهامات مالی برادرش مهدی جهانگیری بخواهند او را زیر ضرب ببرند که البته همان‌هایی که چنین کار‌هایی را در رسانه‌هایشان تا الان انجام داده‌اند درباره فساد عیسی شریفی قائم مقام و دست راست قالیباف در شهرداری تهران سکوت می‌کنند و به نظرشان فساد شریفی ارتباطی با قالیباف ندارد؛ آن هم فساد در هلدینگی که مرتبط با شهرداری هم بوده!

حالا همان‌ها می‌خواهند فساد یک برادر را به برادر دیگر وصله و پینه کنند. اما جهانگیری برابر لشکریان ضربه‌گیر اصولگرا که برای حفاظت از رییسی آمده‌اند، کار سختی پیش رو دارد، اما او ثابت کرده که به وقتش تبدیل به یک جنگجو می‌شود و حریفان را از پا می‌اندازد.

بازگویی ناگفته‌های دی ۹۶؛ پاشنه آشیل طرف مقابل می‌شود؟

یکی از احتمالاتی که می‌رود این است که شمشیر نخست از سوی جهانگیری مربوط شود به سازمان‌دهندگان اعتراضات دی ۹۶. او در پایان سخنرانی‌اش پس از ثبت‌نام در وزارت کشور یکی از عوامل گرفتاری مردم را کسانی دانست که «در دی ۹۶ تظاهرات به پا کردند که بگویند در ایران دولت اعتبار ندارد و به اختلافات دامن زدند و من همان روز در یک سخنرانی گفتم دود این کار به چشم کسانی می‌روند که بانی این کار بودند».

این احتمال هست که او بخواهد پرونده این موضوع را باز کند که در این صورت آنچنان به نفع لشکریان اصولگرای حاضر در انتخابات نخواهد شد. از سوی دیگر او در یک گفت‌وگوی مجازی در کلاب‌هاوس، واژه‌سازی هوشمندانه‌ای الهام گرفته بازی «مافیا» انجام داد و دوگانه‌ی شهروند و مافیا را وارد ادبیات انتخاباتی ۱۴۰۰ کرد؛ باید تا زمان روشن شدن تکلیف نامزد‌ها و آغاز مناظره‌ها منتظر ماند که سرانجام مافیا و شهروندان خسته از کرونا و تحریم به کجا می‌رسد.