قطر حلقه ارتباط ایران برای کاهش تنش با عربستان و امارات و بحرین است
رویداد۲۴ زینب غبیشاوی: سفر ابراهیم رئیسی به قطر با امضای ۱۴ سند همکاری انجام شد. این سفر در راستای ششمین نشست مجمع کشورهای صادرکننده گاز است. این سفر همزمان با درگیری روسیه و اوکراین صورت گرفته است، ایران، روسیه و قطر، سه دارنده بزرگ ذخایر گاز در جهان هستند که به صورت مستقیم و غیرمستقیم در این موضوع (اوکراین) نقش دارند.
برخلاف سفر رئیسی به روسیه که مورد استقبال سرد پوتین قرار گرفت، در دوحه اما شیخ تمیم امیر قطر شخصا به استقبال او امد. البته قطر درسالهای اخیر فارغ از دولتها، رابطه بسیار خوبی با جمهوری اسلامی ایران دارد و تمایل دارد بتواند رابطه خود را با ایران حفظ و گسترش دهد. کارشناسان نظرات متفاوتی در باره این سفر دارند، هانی زاده کارشناس خاورمیانه معتقد است که این سفر آوردههای خوبی برای ایران و همچنین قطر به همراه داشته است.
بیشتربخوانید: سفر رئیسی به قطر، چگونه به «بحران اوکراین» ربط پیدا میکند؟
حسن هانی زاده کارشناس مسائل خاورمیانه به رویداد۲۴ میگوید: سفر ابراهیم رئیسی به قطر برای شرکت در ششمین نشست سران کشورهای صادر کننده گاز در جهان که در دوحه تشکیل شد، دستاوردهای مهمی در این سفر حاصل شده است که در حقیقت نشان میدهد روابط قطر و جمهوری اسلامی، روابط کاملا متعارف و رو به رشدی است. در این سفر ۱۴ سند همکاری متعارف ایران و قطر در حوزههای انرژی، گردشگری، تبادل فناوری در حوزه حفاری دریایی، انتقال تکنولوژی پزشکی و افزایش حجم مبادلات ایران و قطر، بخشی از این ۱۴ سند تلقی میشود.
وی ادامه داد: رئیسی در این سفر یک سخنرانی هم داشت که در آن پیشنهادهای خوبی را هم مطرح کرد که میتواند مورد توجه کشورهای صادر کننده گاز قرار بگیرد؛ پیشنهادهایی برای قیمت گاز و همکاری مشترک بین کشورها برای ثبات و همچنین مسئله سوآپ گازی میان کشورهای شمال و جنوب، از جمله پیشنهادها بود که میتواند موثر واقع شود. با توجه به اینکه حجم مبادلات تجاری ایران و قطر اکنون پایینتر از یک میلیون دلار در سال است، برنامهریزیهایی در این سفر صورت گرفته که حجم مبادلات تجاری در سالهای آتی به ده میلیارد دلار در سال برسد و قطر میتواند یکی از کشورهای مهم در همکاریهای اقتصادی میان کشورهای شمال و جنوب خلیج فارس باشد.
این کارشناس با بیان اینکه قطر به عنوان یکی از کشورهای عضو همکاری خلیج فارس، جایگاه مهمی دارد، تصریح کرد: قطر میتواند حلقه ارتباط ایران با کشورهای حوزه خلیج فارس باشد، به ویژه در رابطه با حل مشکلات و تنشهای میان تهران و ریاض ایفای نقش کند. از همین رو قطر هم در حوزه منطقهای و هم بینالمللی نقش تاثیرگذاری دارد. در گذشته نیز وساطت قطر میان ایران و کشورهای اروپایی و آمریکایی نتیجهبخش بوده است.
هانی زاده ادامه داد: قطر به دلیل رویکرد مصلحتجویانه و اینکه به صورت ریشهای اختلافاتی با عربستان دارد، همواره سعی کرده رابطه خود با تهران را حفظ کند. در سال ۲۰۱۷ که قطر مورد تحریم عربستان، بحرین، امارات و مصر قرار گرفت، ایران تنها کشوری بود که خدمات غذایی و لجستیکی به قطر ارائه میداد و آسمان ایران روی پروازهای خارجی قطر باز بود. اینها از جمله اقداماتی بود که ایران حسن نیت خود را به قطر ابراز کرد.
این کارشناس با تاکید بر اینکه روابط قطر با ایران میتواند تکمیلکننده روابط ایران با عمان باشد، گفت: طبیعی است که روابط ایران و عمان روابط کاملا تعریفشدهای است که به بیش از پنج دهه بالغ میشود و روابط قطر و ایران تکمیل کننده ایران و عمان است.
وی ادامه داد: قطر به ایران به چشم یکی از کشورهای تاثیرگذار نگاه میکند و از همین رو صرفنظر از تغییرات منطقهای، همواره تلاش داشته روابط خود با ایران را حفظ کند. به لحاظ سیاسی روابط دو کشور خوب است و در حوزه امنیتی نیز به هر صورت همکاریهایی وجود دارد، در رابطه با مسائل تجاری دو کشور ظرفیتهایی خوبی دارند و هدفگذاری سالانه ۱۰ میلیارد دلار هدفگذاری خوبی در این خصوص خواهد بود و میتوانند برنامهریزیهای مناسبی داشته باشند.
این کارشناس خاورمیانه یادآور شد: روابط ایران و قطر میتواند در روابط ایران و سایر کشورهای حوزه خلیج فارس تاثیرگذار باشد. قطر کشور مهمی در منطقه است و میتواند به کاهش تنشها میان ایران با عربستان و امارات و بحرین موثر باشد، خصوصا اینکه اخیرا روابط قطر با عربستان نیز بهبود پیدا کرده است.