پوتین در حال کاهش نیروهایش در سوریه؛ ایرانی‌ها دارند خلا را پر می‌کنند
رویداد۲۴ هاآرتص نوشت: رای اسرائیل همراه با ایالات متحده به تعلیق روسیه از شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد و اتهامات یائیر لاپید، وزیر امور خارجه اسرائیل در مورد جنایات جنگی روسیه، هفته گذشته، دو واکنش خشمگین را به همراه داشت. وزارت خارجه مسکو با انتشار بیانیه‌ای تند اظهارات لاپید را «تلاش پنهان و ضعیف برای سوء استفاده از اوضاع اوکراین برای منحرف کردن توجه جامعه بین‌المللی از یکی از قدیمی‌ترین منازعات حل‌نشده» یعنی منازعه فلسطینی-اسرائیلی خواند.
آناتولی ویکتوروف، سفیر روسیه در اسرائیل، در مصاحبه‌ای در کانال ۱۱ اسرائیل، اظهارات لاپید را بی اساس خواند و گفت که "موضع متوزان تری" از تل آویو انتظار می‌رفت، اگرچه اسرائیل و روسیه هنوز با هم دوست هستند.
"هنوز" کلمه‌ای است که اسرائیل را در یک دوراهی پیچیده در مورد مسئله اوکراین قرار داده است. اتلاف وقت اسرائیل پیش از پیوستن به رای مجمع عمومی در محکومیت حمله روسیه به اوکراین، مردم را در اسرائیل و ایالات متحده غافلگیر و خشمگین کرد. بازی‌های میانجی‌گری نفتالی بنت نخست‌وزیر و خودداری اسرائیل از پیوستن به تحریم‌های روسیه برای حفظ «دوستی» اسرائیل و روسیه طراحی شده‌اند، اقدامی که آزادی عمل اسرائیل در سوریه را تضمین کرده است. اما به نظر می‌رسد روسیه دیگر دارد صبرش لبریز می‌شود.
پس از حمله هوایی اسرائیل به سوریه در روز پنجشنبه، دریاسالار اولگ ژوراولف، یکی از فرماندهان ارشد روسیه در این کشور گفت که یک موشک ضد هوایی سوریه یک موشک اسرائیلی را رهگیری کرده است. موشک سوری ساخت روسیه است و به عنوان بخشی از قرارداد تسلیحاتی در سال ۲۰۰۷ به سوریه فروخته شده است.
اعلام این رهگیری توسط یک مقام ارشد روسیه فقط یک اشاره‌ی ساده نیست. این اظهارات بدین معناست مسکو ممکن است سیاست "آسمان باز" را که به اسرائیل اعطا کرده مورد تجدید نظر قرار دهد. این بیانیه در کنار اظهارات روز ۲۴ مارس الکساندر افیموف سفیر روسیه در سوریه بیشتر معنا پیدا می‌کند. او گفت اسرائیل در حال «تحریک» روسیه است که ممکن است به حملات اسرائیل که در جهت «افزایش تنش‌ها و اجازه به غرب برای انجام فعالیت‌های نظامی در سوریه طراحی شده» پاسخ دهد.
یک مقام نظامی اسرائیل به هاآرتص گفت: «اسرائیل سعی می‌کند محتاطانه رفتار کند مانند راه رفتن روی یک طناب نازک، اما از این پس دیگر فقط بحث احتیاط به خرج دادن نیست که به اهداف حساس برای روسیه، مانند پایگاه‌های ارتش سوریه، حمله نکنیم، بلکه بحث ملاحظات دیپلماتیک است.»
وی افزود: «هماهنگی هوایی با روسیه هنوز مختل نشده است. در عین حال، ما متوجه هستیم که دوره‌ی زمانی [که اسرائیل می‌تواند آزادانه در آسمان سوریه عمل کند]در حال کاهش است و ممکن است مجبور شویم سرعت حملات را افزایش دهیم.
یکی دیگر از دلایل فوری برای نگرانی اسرائیل در روز‌های اخیر ظاهر شده است. بر اساس گزارش‌های رسانه‌های اجتماعی در سوریه و رسانه‌های عربی، روسیه در حال کاهش نیرو‌های خود در سوریه، از جمله صد‌ها نفر از گروه واگنر، برای تقویت حضور خود در اوکراین است. ایرانی‌ها و شبه نظامیان طرفدار ایران جایگزین سربازان روسی در حال ترک سوریه می‌شوند.
به این ترتیب تیپ ۴۷ زرهی سوریه در بخش جنوبی منطقه حماه تحت فرماندهی ایران قرار گرفت. در پایگاه تیپ، که یک مرکز آموزشی نیز دارد، هفته گذشته حدود ۴۰ خودروی نظامی و همچنین حدود ۱۷ وانت بار مجهز به مسلسل وارد شدند که برخی از آن‌ها توسط رزمندگان حزب الله رانده می‌شد.
در نتیجه، عنصر جدیدی به نام جنگ در اوکراین می‌تواند حضور نظامی ایران را به عامل بزرگ‌تری در تصمیم‌گیری در سوریه تبدیل کند.
استقرار جدید نیرو‌های ایران به درخواست بشار اسد رئیس جمهوری سوریه و با رضایت روسیه صورت گرفته است. این نشان‌دهنده اتکای دولت سوریه به ایرانی‌ها برای پر کردن خلأ نیرو‌های روسی است. همزمان، در اوکراین، روسیه از شبه‌نظامیان سوری استفاده می‌کند که پیشتر به نیرو‌های روسی در اداره شهر‌ها و شهر‌های سوریه کمک می‌کردند که آتش‌بس از طریق مداخله مسکو حاصل شده است.
اعتقاد بر این است که هر چه جنگ در اوکراین بیشتر طول بکشد، روسیه به «داوطلبان» بیشتری از کشور‌های همسایه نیاز پیدا خواهد کرد، همانطور که نیرو‌های چچنی، بلاروسی و دیگر نیرو‌ها وارد این کشور شده‌اند. بنابراین، روسیه ممکن است مجبور شود بیشتر از این، حضور خود در سوریه را کاهش دهد.
هماهنگی نظامی تل آویو و مسکو بر منافع مشترک برای جلوگیری از تعمیق جای پای ایران در سوریه که همسایه شمالی اسرائیل است، متکی است. در ایران، این «تفاهمات» اکنون مورد انتقاد قرار گرفته است. قانونگذاران و رسانه‌های ایرانی روسیه، از جمله جنگ این کشور در اوکراین را محکوم کرده اند.
این خشم تنها به خاطر اجازه روسیه به اسرائیل برای حمله به اهداف و کاروان‌های تسلیحاتی ایران در مسیر حزب الله نیست، بلکه به دلیل حاشیه راندن ایران در سوریه در حوزه اقتصادی و تسلط مسکو بر میادین نفتی سوریه نیز است. روسیه همچنین از آمریکا خواسته است که در صورت احیای برجام، این کشور را از تحریم‌های معاملات با سوریه معاف کند، اتفاقی که موجب نارضایتی ایران شده است، زیرا می‌گوید این درخواست به هزینه‌ی ایران طرح شده است.
تنش بین ایران و روسیه می‌تواند تفاهمات بین روسیه و اسرائیل را گسترش دهد. علاوه بر این، ایران هیچ پاسخ هوایی به حملات اسرائیل ندارد. اما در پی کاهش نیرو‌های روسیه، هر چه اتکای سوریه به نیرو‌های ایرانی بیشتر باشد، اسرائیل به احتمال زیاد با قوانین جدید بازی روبرو خواهد شد.
