چرا نظام از مذاکرات احیای برجام خارج نشد؟

رویداد۲۴ نامه نیوز نوشت: دولت سیزدهم در آستانه یکسالگی قرار دارد، اما منتقدانش طوری عملکرد این دولت را به نقد می‌کشند که گویی مقامات و مدیران اجرایی روز‌های پایانی دوره چهارساله مسئولیت را سپری می‌کنند.

عباس سلیمی نمین درباره عملکرد دولت سیزدهم گفت: علی رغم همه مشکلات، این دولت توفیقات خوبی را از آن خود ساخته است. البته این صحبت به آن معنا نیست که دولت سیزدهم هیچ ضعف جدی نداشته است، اما در مجموع معتقدم میزان توفیقات دولت نسبت به ضعف هایش بسیار بارزتر و چشمگیرتر بود.

وی با اشاره به آمار‌های داخلی و خارجی افزود: دولت سیزدهم کشور را از بحران خارج کرد و توانست شرایط را رو به بهبود ببرد. این دولت بخش قابل توجهی از ترک فعل‌های دولت گذشته را به خوبی توانست مدیریت کند. لازم به یادآوری است که هر کدام از این ترک فعل‌های دولت گذشته بخشی از مدیریت کشور را به سوی بحران پیش می‌برد.

این تحلیلگر مسائل سیاسی با اشاره به توفیقات دولت سیزدهم در حوزه سیاست خارجی اظهار کرد: گرچه برخی اطرافیان آقای رئیسی با موضوع مذاکره مخالفت می‌کردند، اعتقاد خودش را صادقانه درباره این موضوع بیان کرد و در آن مسیر هم گام برداشت، اما تفاوت مذاکرات این دولت با دولت گذشته در این بود که تلاش کرد دست خودش را در این رویارویی دیپلماتیک پر کند و معطل صرف مذاکرات نماند.

وی با اشاره به ابتکارات سیدابراهیم رئیسی برای برقراری روابط دوستانه بین ایران و تاجیکستان افزود: آقای رئیسی در این مدت کوتاه توانست موانع برخورداری ایران از موهبات همکاری اقتصادی با کشور‌های منطقه را بردارد، در حالیکه آقای روحانی اقدام چشمگیری برای پیوستن کشور به معاهداتی مثل شانگ‌های انجام نداد. پیوستن به معاهده شانگ‌های دست ایران بسیار پر کرد تا از موضع قوی تری در مذاکرات حاضر شود.

سلیمی نمین با اشاره به گسترش روابط تجاری ایران با کشور‌های همسایه بیان کرد: دولت سیزدهم در این حوزه نیز توفیقاتی را از آن خود ساخته است. برقراری ارتباطات نزدیک با روسیه با وجود جوسازی سنگین جریان غرب گرا و کشور‌های غربی توانست راه خودش را طی کند و دستاورد‌های خوبی را از آن ایران بسازد، تا جایی که غرب به شدت از این قضیه عصبانی است.

وی افزود: آقای رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران به صراحت ناراحتی خود را از برخی همکاری‌های ایران و روسیه اعلام کرد، با گفتن این جمله که «ایران بین ارتباط با روسیه و احیای برجام باید یکی را انتخاب کند». علت عصبانیت رابرت مالی کاملا روشن است، چون ایران با برخورداری از ارتباط با روسیه، چین و هند می‌تواند موقعیت خودش را در مذاکرات ارتقا ببخشد و دست خالی به مذاکره نرود.

بیشتر بخوانید: رازِ سکوت تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای/ ردپای روسیه در بن‌بست رسیدن مذاکرات احیای برجام؟

این تحلیلگر مسائل سیاسی تأکید کرد: برخی افراد با حرف‌های نازل سعی می‌کنند ارتباط با روسیه را «سلطه پذیری ایران» توصیف کنند، حال آنکه در عالم واقع خود آن‌ها نیز چنین اعتقادی به حرف‌های خود ندارند. وقتی ما می‌خواهیم هم از ارتباط با شرق و هم از ارتباط با غرب به صورت عادلانه برخوردار باشیم، طبیعی است که همین کاری را باید می‌کردیم که الان انجام می‌دهیم.

وی ادامه داد: در دولت گذشته به دلیل وجود یکسری آدم‌های غربگرا، اهمیت نداشت که ارتباط ما با دنیا عادلانه باشد، چون آن‌ها معتقد بودند که ارتباطات ما باید محدود به ارتباطات با غرب شود، حال آنکه اگر غرب متوجه می‌شد ایران راه‌های گریز دیگری دارد و می‌تواند با به کارگیری آن‌ها تحریم‌ها را دور بزند، طور دیگری در مذاکرات با ما برخورد می‌کرد.

سلیمی نمین توضیح داد: آقای رئیسی وقتی می‌گوید «باید مذاکره کرد» نشان می‌دهد که نمی‌خواهد فقط با یک قطب قدرت ارتباط داشته باشد، بلکه می‌خواهد از همه مواهب امکانات ارتباط با جهان استفاده کند. اگر ما چنین اعتقادی نداشتیم بعد از آن برخورد ناصواب آمریکایی ها، ما نیز باید از برجام خارج می‌شدیم؛ اینکه از برجام خارج نشدیم یعنی نظام اعتقاد داشت «همچنان باید در‌های مختلف را به روی خودمان باز نگه داریم».

وی افزود: امروز هرچه زمان بگذرد ما از موضع بالاتری برخوردار خواهیم شد، به همین دلیل آقای رابرت مالی چنین حرف گزافه‌ای می‌زند و برای ما خط مشی تعیین می‌کند، حال آنکه دوران تسلط آمریکا بر ایران خیلی وقت است پایان یافته، اما آمریکایی‌ها هنوز در رویایی هستند که بتوانند دوباره برای ما تعیین تکلیف کنند.

این کارشناس مسائل سیاسی بیان کرد: سیاست خارجی که توسط دولت سیزدهم دنبال شده قطعا موجب عصبانیت آمریکا خواهد شد و هرچه زمان بگذرد این عصبانیت بیشتر می‌شود. جریان غربگرا نمی‌تواند سیاست نظام را تخطئه کند و بگوید «ما در‌ها را به روی غرب بستیم»، چون ما اعلام کردیم «حاضریم عادلانه و به صورت منطقی با غرب رابطه خودمان را داشته باشیم و از موهبات ارتباطات عادلانه بهره‌مند شویم».

وی افزود: دلیلی ندارد که ما با دست خودمان ارتباطاتمان را با شرق محدود کنیم، چون چنین کاری خلاف عقل و منطق سیاسی و مصالح ملی است. در واقع معنایش این خواهد بود که هر چه غرب به ما فشار بیاورد باز ما به طرف شرق نخواهیم رفت، نتیجه آن خواهد شد که غربی‌ها فشارشان را بر ما بیشتر کنند؛ اتفاقی که در دولت آقای روحانی افتاد.

سلیمی نمین با بیان اینکه جریان غربگرا استقلال کشور را به خطر انداخت، تأکید کرد: اگر ما دست خودمان را در انتخاب بستیم و گزینه‌ها را محدود کردیم طبیعتا طرفی که متاعی دارد و می‌خواهد آن را به ما فروشد شرایط را بر ما سخت خواهد کرد بنابراین رویکرد دولت آقای رئیسی در حوزه سیاست خارجی مطابق با منافع ملی است، چون مذاکره را دنبال می‌کند و حرف‌های منطقی خود را می‌زند، اما در عین حال مسیری را می‌رود که تنوع انتخاب داریم.

وی افزود: البته دولت آقای رئیسی ضعف‌هایی هم دارد، چون این دولت تلاش داشت راهبرد جوانگرایی را دنبال کند، طبیعتا در این مسیر برخی افراد توانایی‌های شان ناشناخته است، چون پیش از این در سطوح عالی مدیریتی مورد آزمون قرار نگرفتند. امروز مشخص شده برخی افراد که مورد آزمون قرار گرفتند سرجای خودشان نیستند باید دولت در این زمینه تصمیم گیری کند تا خودش را چالاک‌تر و چابک‌تر بسازد.

این کارشناس مسائل سیاسی گفت: برخی وزرا نشان دادند که نتوانستند در مدت یک سال در جایگاهی که قرار گرفتند مسلط شوند و تدابیر خوبی را اتخاذ کنند و عملیاتی بسازند بنابراین دولت بهتر است هر چه زودتر نواقص خودش را که ناشی از آفات جوانگرایی برطرف سازد.