صحبت‌هایی که تلویزیون آن را پخش نکرد/ از خجالت کشیدن هاشمی رفسنجانی تا بی‌اعتمادی به مردم
با توجه به مشکلاتی که برای پخش آخرین قسمت «هم‌قصه» از طریق شبکه یک سیما اتفاق افتاد، این برنامه توسط سایت آپارات منتشر شد.
ابن برنامه با اجرای روح‌الله رضوی، میزبان حجت‌الاسلام محمدرضا زائری کارشناس حوزه دین و رسانه و حسین دهباشی مستندساز و مدیر سایت تاریخ آنلاین بود. مهمانان برنامه در همان ابتدا با این پرسش روبرو شدند که آیا آن تصویری که می‌بایست از جهان بیرون از ایران برای مردم ترسیم بشود، شده است یا نه؟
خچالت کشیدن هاشمی از آماده‌باش نیروهای نظامی
تمام صحبت‌ها بعدی هر دو مهمان برنامه پاسخی به همین پرسش آغازین بود. پرسشی که در پیش‌فرض خود تصویر رسانه‌های ایرانی از غیر ایرانیان را مخدوش و غیردقیق فرض گرفته بود. هر دو مهمان برنامه نیز با این فرض همراه و هم‌نظر بودند.
حسین دهباشی در آغاز صحبت‌هایش از یک دیالوگ سینمایی بهره گرفت و گفت: «جمله زیبایی در فیلم الرساله هست که وقتی سپاه اسلام به مکه می‌آید، ابوسفیان به همسرش می‌گوید ما نمی‌توانیم جلوی این‌ها را بگیریم. چون این‌ها نه از در می‌آیند و نه از دیوار، بلکه از دل‌ها وارد می‌شوند. انقلاب اسلامی ما هم تا آن‌جایی پیش‌رفت که از دل‌ها وارد شد؛ ما در جایگاهی نبودیم که دیپلمات ما بخواهد ماشینش از دیپلمات سفارت سعودی شیک‌تر باشد، سفره‌ای که پهن می‌کند سفره شکیل‌تری باشد، پولی که به خبرنگارهای آن کشوری که هست می‌دهد، بیشتری باشد. ما اصلاً نباید وارد این فضای رقابت می‌شدیم.»
او با اشاره به عدم شناخت درست از مردم کشورمان ادامه داد: «در روزهای پس از رحلت امام به نیروهای نظامی آماده‌باش داده می‌شود که کشور به‌هم نریزد اما مردم در آن دریای جمعیت به شکلی مراسم را برگزار می‌کنند که آقای هاشمی به من می‌گفت که ما خودمون از آن فرمان آماده باشی که دادیم خجالت کشیدیم. ما هنوز فکر می‌کنیم برای نگه داشتن ایران نیاز به شواری تأمین استان هست. اگر مردم نخواهند، این نظام را به یک فوت بند است. همیشه همین‌طور بوده است. ما به مردم خودمان اعتماد نداریم، به خاطر همین سعی می‌کنیم چیزهایی رو به آن‌ها بگوییم که فکر کنند همه‌چیز در ایران از همه جای دنیا بهتر است.»
برگ برنده ما؟
زائری نیز با ادامه سیر صحبت‌های دهباشی تأکید کرد: «آن مسلمان آن ور دنیا نگاهش به این نبود که ما چندتا خط موبایل واگذار کردیم یا چقدر جاده ساختیم. برگ برنده ما به‌عنوان انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی بر آن طرف یک‌چیزهای دیگری بود. خیلی از مشکلات ارتباطی ما مشکلات زیر ساختی است؛ یعنی ما زبان بلد نیستیم، سفر زیاد نمی‌رویم و مسافر‌پذیر نیستیم. ما الان همسایه‌های خودمون رو نمی‌شناسیم، از چیزی که در مرز‌های ما می‌گذرد خبر نداریم. خبر‌های رسمی ما ترتیبش این است که فلان وزیر کجا را افتتاح کرد، بعد امام‌جمعه چی گفت و ردیف پنجم ششم اخبار بین‌الملل و یک اتفاقی مثل انتخاب میشل عون به ریاست جمهوری. وزن انتخاب میشل عون کجا، خبر افتتاح فلان داروخانه در فلان جا کجا. خبر بین‌المللی برای ما اولویت ندارد.»
در ادامه دهباشی با تأکید بر اهمیت حضور رسانه‌ها درصحنه وقایع گفت: «شما نمی‌توانی بگویی که من می‌خواهم درباره نیجریه صحبت بکنم و تنها تصاویری که دارم تصاویر رسانه‌های غربی است. شما نمی‌تونید تصاویری از پاریس و نیویورک استفاده کنید که فیلمبردارش با هدف این که بگوید این‌جا شهر مرجع و ایده‌آل زندگی است، آن تصاویر را گرفته. حالا شما چند تا اظهار نظر و صحبت رویش هم بگذار، اما همان تصویر تأثیرش را روی مخاطب می‌گذارد و به شما می‌گوید غرب خیلی جای خوبی هم هست.»
زائری هم از جنبه‌ای دیگر به موضوع صحبت دهباشی پرداخت و گفت: «وقتی تصور ما از کشورهای عربی یک عده دشداشه پوش تو بیابون و کنار شتر است، بعد وقتی رهبر انقلاب از بیداری اسلامی حرف می‌زنند و با نخبگان جهان عرب ملاقات دارند، با خودمان می‌گوییم چرا داریم وقت‌مان را تلف می‌کنیم. این نگاه اشتباه برای این است که شناختی از مغرب عربی و مراکش و سودان نداریم. حتی سودان را فقط با قحطی می‌شناسیم. از دانشگاه‌های برجسته‌اش، از چهره‌های علمی‌اش و از اندیشمندان بزرگش هیچ اطلاعی نداریم. از جریان فکری و میزان مطالعه کتابش هیچ اطلاعی نداریم. اگر بفهمیم میزان مطالعه کتاب در فلان کشور مغرب عربی از ایران بالاتر است، آن وقت باید خجالت بکشیم.»
