چرا کابوس‌های پریشان می‌بینیم؟

رویداد۲۴ سیما صابری: دیدن کابوس‌های پریشان می‌تواند به دلایل مختلفی باشد. یکی از دلایل احتمالی این است که کابوس‌ها نشان دهنده استرس و نگرانی‌های ذهنی و روانی ما باشند. وقتی که ما در طول روز با مشکلات و نگرانی‌های زیادی روبرو می‌شویم، این مسائل به صورت ناخودآگاه در ذهن ما جا می‌گیرند و ممکن است در شکل کابوس‌هایی که در خواب می‌بینیم، به تصویر کشیده شوند.

در برخی موارد، کابوس‌ها نشان دهنده ترس‌های نهفته و عمیق درونی ما هستند. این ترس‌ها ممکن است به دلیل تجربه‌های ناخوشایند گذشته یا حتی فراموش شده باشند و در خواب به صورت کابوس به تصویر کشیده شوند.

علاوه بر این، برخی افراد ممکن است به دلیل مصرف مواد مخدر یا دارو‌های خاص، کابوس‌های پریشان ببینند. این مواد بر روی سیستم عصبی تأثیر گذار هستند و باعث تولید کابوس‌های ترسناک و پریشان شوند.

در نهایت، برخی از عوامل فیزیولوژیکی نیز ممکن است به عنوان عامل ایجاد کابوس‌های پریشان در خواب افراد مطرح شود. به عنوان مثال، اختلالات خواب، بیماری‌های قلبی و عروقی، وضعیت‌های تغذیه‌ای نامناسب و نامناسب بودن محیط خواب ممکن است تأثیر گذار باشند و باعث بروز کابوس‌های پریشان شوند.

کیفیت خواب چیست؟

اصولاً REM یا Rapid Eye Movement به مرحله‌ای از خواب اطلاق می‌شود که در آن حرکت چشم‌ها به سرعت اتفاق می‌افتد. این مرحله از خواب به عنوان فاز خواب عمیق شناخته نمی‌شود، بلکه یک فاز خواب پر از رویا‌ها و فعالیت مغزی است. در این مرحله، فعالیت مغزی بسیار شبیه به هنگام بیداری است و بدن به حالتی از تحرک و پرخیالی وارد می‌شود.

بیشتر بخوانید: چرا از خواب می‌پریم؟

مرحله REM برای حافظه و یادگیری بسیار مهم است و تأثیر بسیار زیادی بر روی کارایی مغز دارد. عدم داشتن مراحل کافی از REM خواب ممکن است باعث اختلالات روانی و حافظه شود. به همین دلیل، اهمیت دارد که در طول یک شب، فاز‌های مختلف خواب، از جمله REM، به صورت منظم تکرار شود تا بدن و مغز به طور کامل استراحت کنند.

کیفیت خواب برای سلامتی و روانی و جسمی ما بسیار مهم است. یک خواب عمیق و با کیفیت می‌تواند به ما کمک کند تا انرژی لازم و بهترین عملکرد را داشته باشیم. خواب کافی و با کیفیت همچنین برای بهبود حافظه، تقویت سیستم ایمنی، کاهش استرس و افزایش تمرکز و توجه بسیار مؤثر است.

برای داشتن یک خواب با کیفیت، اهمیت دارد که محیط خواب مناسبی داشته باشیم. این محیط باید تاریک، ساکت و با درجه حرارت مناسب باشد. همچنین، فعالیت‌های ورزشی منظم و استفاده از تکنیک‌های آرامش بخش مانند یوگا و مدیتیشن نیز می‌تواند بهبود کیفیت خواب کمک کند.

عوامل غذایی نیز می‌توانند بر روی کیفیت خواب تأثیر گذار باشند. مصرف زیاد قهوه، الکل و غذا‌های سنگین قبل از خواب ممکن است باعث اختلال در خواب شود. به همین دلیل، تغذیه مناسب و مصرف غذا‌های سالم و سبک می‌تواند بهبود کیفیت خواب را تضمین کند.

علائم کابوس‌های شبانه

علائم کابوس‌های شبانه می‌تواند شامل تجربه حوادث ترسناک یا ناخوشایند، احساس بیش از حد تنش و استرس، بیدار شدن ناگهانی از خواب با احساس ترس یا نگرانی و یا داشتن خواب‌های تکراری و مزاحم با مضمون‌های ناخوشایند باشد. خواب این افراد ممکن است همراه با تعریق، سرفه، دست و پا زدن، فریاد زدن و حتی در برخی موارد بیدار شدن با حالت ترس یا نفس تنگی باشد.

به گزارش رویداد۲۴ به طور کلی، کابوس‌های شبانه ممکن است به علت استرس، اضطراب، اختلالات خواب یا مشکلات روانی ایجاد شود. این افراد ممکن است در طول روز احساس خستگی، خواب‌آلودگی، ناراحتی و اضطراب کنند. در صورتی که کابوس‌های شبانه به طور مداوم تکرار شود و به کیفیت خواب و زندگی روزمره تأثیر منفی بگذارد، بهتر است به روانپزشک مراجعه کرده و مشکل را مورد بررسی قرار داد.

علل کابوس‌های شبانه

علل کابوس‌های شبانه ممکن است متنوع باشد و شامل عوامل روانی، فیزیکی و محیطی باشد. برخی از علل شایع کابوس‌های شبانه عبارتند از:

استرس و اضطراب

استرس و اضطراب در طول روز می‌تواند باعث تشدید کابوس‌های شبانه شود. افرادی که در شرایط استرس‌زا قرار دارند، ممکن است به خواب‌های تکراری و ناخوشایند دچار شوند.

اختلالات خواب

اختلالات خواب مانند بیداری در طول شب، خواب ناقص یا خواب عمیق ناکافی می‌تواند باعث بروز کابوس‌های شبانه شود.

مصرف مواد مخدر

مصرف مواد مخدر یا الکل قبل از خواب ممکن است به بروز کابوس‌های شبانه منجر شود.

بیماری‌ها و دارو‌ها

برخی بیماری‌ها و دارو‌ها ممکن است به عنوان عامل اصلی یا همزمان با دیگر عوامل باعث بروز کابوس‌های شبانه شوند.

تجربه حوادث ترسناک

تجربه حوادث ترسناک یا ناخوشایند و تروما‌ها ممکن است به عنوان یک عامل محرک برای بروز کابوس‌های شبانه عمل کند.

محیط خواب نامناسب

محیط خواب نامناسب، نور زیاد، صدا‌های مزاحم یا دمای غیر مناسب ممکن است باعث بروز کابوس‌های شبانه شود.

درمان کابوس‌های شبانه چیست؟

درمان کابوس‌های شبانه ممکن است شامل روش‌های مختلفی باشد و به علت بروز کابوس‌ها بستگی دارد؛ بنابراین خیلی اهمیت دارد که بتوانید به کمک یک درمانگر مشکل دیدن کابوس شبانه را ریشه یابی کنید. یکی از ریشه‌های دیدن کابوس استرس و اضطراب داشتن در طول روز است. افزایش آگاهی از روش‌های مدیریت استرس و اضطراب می‌تواند به کاهش بروز کابوس‌های شبانه کمک کند. تکنیک‌های تنفسی، مدیتیشن و یوگا می‌توانند به این موضوع کمک کنند. ضمناً ایجاد روال خواب منظم، ایجاد محیط خواب آرام و ساکت و اجتناب از مصرف مواد مخدر یا الکل قبل از خواب می‌تواند به بهبود کابوس‌های شبانه کمک کند. گاهی اوقات برخی دارو‌ها خواب شما را مختل می‌کنند. می‌توانید این موضوع را نیز بررسی کنید. در صورت وجود بیماری‌ها یا مصرف دارو‌هایی که باعث بروز کابوس‌های شبانه می‌شوند، بهبود درمان بیماری یا تغییر دارو ممکن است به کاهش کابوس‌ها کمک کند. با اینحال یکی از مهم‌ترین راهکار‌ها روان درمانی است. چرا که خواب‌ها خبر از ناخودآگاه شما دارند؛ بنابراین می‌توانید از طریق بیان الگو‌های تکراری خواب‌هایتان با یک رواندرمانگر هر چه بیشتر به بهبود و سلامت روان خود کمک کنید. در برخی موارد، روان‌درمانی و مشاوره می‌تواند به بهبود کابوس‌های شبانه کمک کند به ویژه اگر علت آن‌ها به تجربه تروما‌ها و حوادث ترسناک یا ناخوشایند مرتبط باشد.

اگر شما مشکل خواب داشته باشید، در برخی موارد، پزشک ممکن است دارو‌های خاص را برای کنترل کابوس‌های شبانه تجویز کند، اما مهم است که استفاده از دارو‌های خواب آور باید تحت نظر پزشک باشد.

کابوس‌های شبانه در کودکان

کابوس‌های شبانه در کودکان نیز می‌توانند اتفاق بیفتند و معمولاً به دلایل مختلفی از جمله استرس، اضطراب، ترس‌های ناشناخته یا تجربه رویداد‌های ترسناک مرتبط است. در بعضی موارد، کابوس‌ها ممکن است به علت مشکلات خواب مانند بیدار شدن در طول شب یا اختلالات خواب باشند. برای کمک به کودکان در مواجهه با کابوس‌های شبانه، می‌توانید روش‌هایی مانند افزایش امنیت و آرامش قبل از خواب، ابراز حمایت به کودکان، و ارائه فضایی آرام و مناسب برای خوابرا امتحان کنید.