پخشان عزیزی کیست؟ + زندگی نامه

رویداد۲۴| سیما پروانه گهر: پخشان عزیزی که توسط برخی منابع خبری پیش از بازداشت و در هنگام آن به عنوان «مددکار اجتماعی داوطلب» معرفی می‌شده است، ۱۴ ماه پیش بازداشت شد و روز سوم مرداد امیر رئیسیان از صدور حکم اعدام با اتهام «بغی» خبر داد. اخیراً نیز خواهر پخشان عزیزی از ابلاغ حکم اعدام وی به اجرای احکام خبر داده است.

سوم مرداد مازیار طاطایی و امیر رئیسیان، وکلای پخشان عزیزی با بیان خبر صدور حکم اعدام برای پخشان عزیزی، به «شبکه شرق» گفتند: «متاسفانه شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب اسلامی تهران برای خانم پخشان عزیزی حکم اعدام صادر کرده است و این حکم امروز به ما ابلاغ شده و البته حکم بدوی است و ما در حال تدارک لایحه فرجامخواهی و ثبت اعتراض به این حکم هستیم.»

رئیسیان در ادامه توضیحات خود با بیان این که «عزیزی به عنوان فردی که فعالیت مسلحانه در جهت اهداف گروه باغی انجام داده است محکوم به اعدام شده است»، تاکید کرده است که «خانم عزیزی نه تنها در هیچ عملیات مسلحانه‌ای مشارکت نداشته است بلکه اساساً به مدت هفت سال در عراق و سوریه بوده است و در اثر جنایت‌های داعش، از سال ۹۴ ناگزیر به اردوگاه‌های آوارگان جنگ در منطقه روژاوای سوریه رفته و با توجه به اینکه مددکار بوده است به آوارگان و آسیب دیدگان کمک میکرده است. حتی در خود حکم نیز هیچگونه اشاره‌ای به هیچ عملیات و یا درگیری نظامی خانم عزیزی با هیچ شخص حقیقی یا حقوقی دولتی یا غیردولتی ایرانی نشده است.»

بر اساس گفته‌های مازیار طاطایی، وکیل دیگر پخشان عزیزی، جمله‌ای که عینا در حکم به عنوان ادله اتهام بغی ذکر شده است است: «ایشان به صورت مسلحانه در کشور‌های عراق و سوریه تردد نموده است و در جنگ‌های داخلی سوریه مشارکت کرده است»

بیشتر بخوانید: کامران شیخه کیست و چرا اعدام شد؟

وکلای پرونده عزیزی در اینباره طرح سوال کرده اند که «مشخص نیست که خانم عزیزی که در خود حکم هم به عنوان مدرس حوزه زن‌شناسی معرفی شده است در چه اقدام مسلحانه‌ای مشارکت و دخالت داشته است؟! و بدتر اینکه فرض کنیم وجود یک عکس از متهم با سلاح در منطقه‌ای که مورد حمله داعش قرار گرفته است نشانه تردد وی در سوریه و عراق با سلاح باشد، سوال این است که بر فرض حمل سلاح در سوریه در زمان جنایات داعش و در منطقه‌ای که هیچ نیروی ایرانی نبوده است، چگونه مصداق تلاش نظامی و مسلحانه علیه نظام جمهوری اسلامی تلقی شده است؟»

اتهام بغی چه ریشه قانونی دارد؟

بَغْی به معنی تجاوز و تعدی به حقوق دیگران، خروج یا شورش علیه نظام و حاکم اسلامی است. کسی که مرتکب بغی می‌شود، باغی خوانده می‌شود. در قانون مجازات اسلامی این موضوع در ماده ۲۸۷ مورد توجه قرار گرفته و تاکید شده است که «مرتکبین این جرم، گروهی هستند که در برابر اساس و اصل جمهوری اسلامی ایران به صورت مسلحانه یعنی با اسلحه و تفنگ و … قیام کرده و در برابر نظام جمهوری اسلامی ایران می‌ایستند. با توجه به قانون مجازات اسلامی چنانچه کسانی که اقدام به قیام مسلحانه علیه اساس نظام جمهوری اسلامی ایران کرده‌اند از اسلحه خود استفاده کنند، به مجازات اعدام محکوم می‌شوند.

پخشان عزیزی دومین زنی است که در یک ماه اخیر توسط دادگاه‌ها انقلاب به «بغی» متهم و به اعدام محکوم می‌شود. نفر نخست وریشه مرادی است که او نیز با اتهام مشابهی در انتظار رأی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب است.

سابق فعالیت پخشان عزیزی

پخشان عزیزی، نخستین بار در سال ۱۳۸۸ در تمعی در دانشگاه تهران در اعتراض به اعدام احسان فتاحیان (زندانی در کردستان) بازداشت شد. در ان زمان او دانشجوی رشته علوم اجتماعی گرایش مددکاری دانشگاه علامه طباطبایی در تهران بود. او پس از چهار ماه بازداشت با قرار وثیقه آزاد و پس از مدتی از ایران خارج شد. بر اساس اطلاعات منتشر شده از فعالیت او عزیزی در گروه‌های مددکاری فعالیت داشته است که برای نخستین بار در ایران در موضوع «ختنه زنان» پژوهش و تحقیق کرده است.

او پس از پایان تحصیلات، به اقلیم کردستان عراق رفته و در تابستان ۱۴۰۲ برای دیدار با خانواده به ایران بازگشته است که در زمان بازداشت برخی اعضاء خانواده از جمله پدر و دو عضو دیگر خانواده نیز بازداشت شده اند که هر کدام به یک سال حبس و خود پخشان عزیزی نیز به اعدام محکوم شده است.

وکلای پخشان عزیزی در گفت و گویی او ابراز امیدواری کردند که این حکم، در دیوان عالی کشور تغییر کند. با این حال حکم اعدام وی مجددا تایید و به اجرای احکام ارجاع شد.