انتخابات غافلگیرکننده و تغییر شکل پارلمان عراق/ نخست وزیر جدید کیست؟

بی شک، چهارمین انتخابات پارلمانی عراق پس از سقوط حکومت بعث در این کشور و نخستین انتخابات پس از شکست گروه تروریستی داعش با غافلگیری‌هایی همراه بود، کمترین و بدترین مشارکت واجدان شرایط در این انتخابات از یک سو و در صدر قرار گرفتن ائتلاف منتسب به جریان صدر را می‌توان 2 شاخصه مهم این انتخابات خواند چرا که هردوی این وقایع منجر به تشکیل پارلمانی با چهره متفاوت در عراق خواهد، غافلگیری که به اینجا ختم نمی‌شود و احتمالا در روزهای آتی و در زمان تشکیل دولت و انتخاب نخست وزیر نیز باید منتظر تکرار آن بود، و سوالی که اکنون جوابی برای آن وجود ندارد، چه کسی نخست وزیر جدید عراق خواهد شد؟

صدرنشینی صدر در مشارکت بی‌رمق

«سائرون للاصلاح» یا پیشتازان به سوی اصلاحات، نام فهرستی است که ائتلاف منتسب به جریان مقتدی صدر برای خود انتخاب کرده است، اگرچه صدر خود در این انتخابات نامزد نشده بود اما متنفذترین شخصیت این جریان به شمار می‌رود و در روند تشکیل دولت عراق و انتخاب نخست وزیر ایفای نقش خواهد کرد.

مقتدی صدر توانست به لطف نارضایتی و مشارکت پایین در شهرهای جنوبی شیعه عراق و با در پیش گرفتن رویکرد متفاوت اعتراضی و تغییر مواضع سیاسی خود و نزدیکی به عربستان و همچنین ائتلاف با احزاب کمونیست از نارضایتی‌ها در این کشور استفاده کند و بالاترین تعداد کرسی های مجلس عراق را به اعضای فهرست مورد حمایت خود اختصاص دهد.

سائرون نه تنها در شهرهای جنوبی عراق بلکه در بغداد نیز در جایگاه دوم قرار گرفت. جایی که انتظار می‌رود فهرست‌های رقیب با اقبال بیشتری مواجه باشند. بر این اساس سائرون تا به این لحظه بیش از 50 کرسی از پارلمان جدید عراق را کسب کرده است و پیروز بلامنازع این انتخابات به شمار می‌رود.

مقتدی صدر در بیانیه‌ای در واکنش به نتایج انتخابات عراق اعلام کرد که تلاش می‌کند دولتی تکنوکرات و خالی از تحزب گرایی را تشکیل دهد.

حشدالشعبی، از مبارزه با داعش تا منطقه سبز بغداد

پس از انتشار اخبار ضد و نقیض از نتایج اولیه انتخابات عراق مشخص شد که ائتلاف الفتح به ریاست «هادی العامری» رئیس سازمان بدر عراق یکی از مهمترین گروه‌های نظامی عراق که در جنگ این کشور علیه گروه تروریستی داعش مشارکت داشتند توانستند در جایگاه دوم قرار بگیرند. سران این ائتلاف از اعضای سرشناس الحشد الشعبی هستند.

ائتلاف فتح نزدیک به ایران توانسته است نتیجه خوبی را در این انتخابات کسب کند و بیش از 45 کرسی پارلمان را در اختیار بگیرد و بالاتر از ائتلاف‌های دیگر شیعه قرار بگیرد.

عبادی، از نصر بر داعش تا رتبه سوم!

حیدرالعبادی نخست وزیر عراق نام ائتلاف خود را در این انتخابات نصر انتخاب کرده بود، نامی که شاید استعاره‌ای پیروزی بر داعش در دوران قدرت‌ورزی عبادی در عراق باشد، اما شاید آقای نخست وزیر که نمادی از حفظ وضع موجود در عراق است گمان نمی‌برد مردم عراق تمایلی به ادامه حضور وی در قدرت ندارد.

بر همین اساس، ائتلاف «النصر» متعلق به حیدرالعبادی با ۴۲ کرسی و ائتلاف «دولة القانون» به رهبری نوری المالکی نخست وزیر سابق و معاون رئیس جمهور کنونی عراق با ۲۵ کرسی، رتبه‌های بعدی انتخابات عراق را کسب کرده اند.

عبادی پس از اعلام نتایج اولیه انتخابات اعلام کرد که آماده همکاری با دیگر گروه های پارلمانی برای تشکیل قوی ترین دولت عراق که خالی از هرگونه فساد است، است.

بدترین مشارکت و گمانه تقلب!

انتخابات 2018 میلادی عراق، شاهد کمترین و شاید بهتر بگوییم بدترین میزان مشارکت مردمی از سال 2005 تاکنون بود، تاجایی که میزان مشارکت مردم حدود ۴۴ درصد اعلام شد. یعنی حدود ۹ میلیون از ۲۴.۵ میلیون نفر واجد شرایط رای دهی در عراق در این انتخابات شرکت کردند.

بیش از هزاران نفر از مردم عراق پس حمله گروه تروریستی داعش به این کشور و آغاز جنگ علیه این گروه تروریستی بی خانمان شدند و محل زندگی خود گریختند، از سوی دیگر بسیاری از مردم عراق نیز اوراق شناسایی خود را در جریان جنگ از دست داده بودند و همین موضوع موجب شد مشارکت در بسیاری از مناطق عراق بسیار کم باشد. ممنوعیت عبور و مرور خودروها و نارضایتی از وضعیت اقتصادی و اجتماعی نیز از دیگر علل اصلی پایین بودن مشارکت مردمی در عراق است.

شائبه بروز تقلب نیز یکی دیگر از حواشی این انتخابات بود و افرادی چون ایاد علاوی شخصیت بارز سنی‌ها و رئیس ائتلاف «القوی الوطنیه» نیز خواستار لغو نتایج این انتخابات به دلیل تقلب شد. با این وجود حیدرالعبادی با صدور بیانیه‌ای خواستار احترام همگان به نتایج و اعلام اعتراضات از طرق قانونی شد.

اکنون آنچه که اهمیت دارد این است که چه ائتلاف‌هایی در پارلمان جدید عراق شکل می‌گیرد و اعضای کدام ائتلاف‌ها در کنار یکدیگر به سمت تشکیل دولت حرکت می‌کنند، یکی از احتمالات پیش رو این است که ائتلاف السائرون در کنار الفتح ائتلاف‌های اول و سوم ائنتلاف بزرگتری را تشکیل دهند و عرصه سیاسی عراق را با تحولات جدیدی مواجه کنند و نخست وزیر جدیدی را برگزینند.