در جستجوی اعتماد از دست رفته!/ اعتراض‌های مدنی در سال ۹۸ ادامه خواهد یافت؟
رویداد۲۴ سال ۹۷ سال ناامید کننده‌ای بود! شاید این واژه کوتاه‌ترین واژه‌ای باشد که با آن بتوان خلاصه‌ای از اتفاقات سال ۹۷ را توصیف کرد. سالی که مجلس از ثبات، برجام از ترامپ، دولت از برجام، مردم از دولت و بالاخره اپوزیسیون خارج نشین هم از مردم نا امید شدند!
ابتدای سال ۹۷، انتخاب ترامپ در آمریکا و اعتراضات دی ماه ۹۶، برخی تحلیلگران را به این جمع بندی رسانده بود که به زودی اعتراضاتی فراگیر و گسترده در سراسر ایران رخ خواهد داد و خیلی زود سر ارثیه احتمالی در دولت بعدی، اختلاف نظر هم شکل گرفت. پهلوی به دنبال سهم‌الارث و فرقه رجوی به دنبال انتقام!
با این حال سال ۹۷ سال آرامی بود. لااقل اعتراضی در حد و اندازه‌های سال ۹۶ رخ نداد. دانشگاه‌ها هم فضای آرام‌تری را نسبت به سال‌های قبل تجربه کردند. اما این سال، سال بدون اعتراضی هم نبود، اعتراضات کارگران در چند شهر مختلف که گاه به خشونت هم کشیده شد، تجمع دانشجویان دانشگاه علوم تحقیقات بعد از تصادف اتوبوس دانشجویان، اعتصاب فروشندگان تلفن همراه بعد از نوسان شدید بازار ارز در ابتدای تابستان امسال که در مقاطعی توسط صرافی‌ها فروشندگان ارز نیز انجام شد، اعتراضات معلمان که از قضا در همین روز‌ها بار دیگر شدت پیدا کرده است و اعتراضات منطقه‌ای که در اصفهان بیشتر به خاطر خشکسالی رخ داده بود و در بعضی شهر‌های دیگر نیز به خاطر مسائل محلی رخ داده بود، گرچه در بعضی رسانه‌های غربی با آب و تاب فراوان بازتاب داده شد، اما هیچکدام اثرگذاری ملی نداشتند.
مهمترین اعتراضات، اعتصاب کامیونداران بود. برخی از رانندگان با نصب پلاکارد‌های بزرگ در جلو کامیون خود به «گران شدن عوارض و لوازم یدکی» در عین «ثابت ماندن کرایه بار» اعتراض کرده‌اند.
روز ۲۱ مهر ۱۳۹۷سرانجام پس از کش و قوس‌های فراوان، دولت با یکی از مهمترین درخواست‌های کامیونداران موافقت کرد و در دویست‌ونهمین نشست شورای‌عالی هماهنگی ترابری کشور، محاسبه کرایه بر پایه تن-کیلومتر تصویب شد.
به گزارش رویداد۲۴ سال ۹۸ البته موقعیتی متفاوت پیش روی ایران قرار داده است. از یک طرف ترامپ، آخرین ترکش‌های خود را به سوی ایران نشانه خواهد رفت. مقاومت ایران برای از سرگیری مذاکره با آمریکا ممکن است روی موقعیت سیاسی رئیس جمهور آمریکا اثرگذار باشد. از طرفی انتخابات مجلس نزدیک است و به مرور، طبق سنت جمهوری اسلامی، هر چه به انتخابات نزدیک‌تر شویم، فضای سیاسی کشور بازتر خواهد شد.
در این میان برخی نمایندگان و تعداد قابل توجهی از نامزد‌های انتخابات، بدشان نمی‌آید روی موج مطالبات قومی و صنفی سوار شوند. اعتراضات سال گذشته کازرون، ریشه در همین اختلاف نظر‌های قومیتی داشت و نقش نماینده شهر هم در این اعتراضات پررنگ بود. همه این‌ها در حالی رخ می‌دهد که فشار اقتصادی نیز سال آینده فشار مضاعفی را به اقشار فرودست جامعه وارد کرده است. فراموش نکنیم مهمترین اعتراض خیابانی دهه هفتاد در ایران، اعتراضات کوی طلاب مشهد بود که ریشه در مشکلات اقتصادی در اواخر دولت سازندگی بود و از قضا در شهری رخ داده بود که در ظاهر، بیشترین دلبستگی را به مناسبات سیاسی جمهوری اسلامی دارد.
برخی تحلیل کرده‌اند شرایط اقتصادی کشور به گونه‌ای است که بعید نیست اعتراضات در سال آینده نیز شکل بگیرد. برخی اصولگرایان از الان به استقبال اعتراضات سال ۹۸ رفته‌اند و از آن به نام فتنه ۹۸ یاد می‌کنند.
به گزارش رویداد۲۴ یکی از تحیلگران اصولگرا در این باره می‌نویسد «البته فتنه گران در سال ۹۸ تغییر تاکتیک خواهند داد. به عنوان نمونه آن‌ها به این تحلیل رسیده‌اند کسانی که توانستیم در سال ۸۸ به خیابان بکشانیم، از متن جامعه نبودند و شادخواران یا جوانان و نوجوانان بودند. این افراد در برابر سختی‌ها مقاوم نبودند و به همین دلیل بعد از چند ماه به خانه‌ها بازگشتند. به همین دلیل فتنه گران برای سال ۹۸، به دنبال این هستند که نیرو‌هایی را به خیابان بیاورند که مقاوم‌تر باشند. مانند کسانی که جنگ را تجربه کرده، جهاد را تجربه کرده یا در روستا‌ها و مناطق دور افتاده به دنبال کار جهادی هستند.»
از سویی دیگر بعضی جامعه شناسان معتقدند نارضایتی عمومی می‌تواند منجر به اعتراض به صورت دومینویی شود. یعنی یک جرقه کوچک نظیر همان که سال ۹۶ توسط جریانی اصولگرا در مشهد روشن شد و خیلی زود دامنه آن سراسر ایران را فرا گرفت.
این شرایط به خصوص امنیتی شدن فضا در آستانه انتخابات جمهوری اسلامی، برای هر دو جناح اصلاح طلب و اصولگرا، مطلوب نیست. اصلاح طلبان می‌دانند در شرایط بحرانی، احتمالا گرفتن تایید صلاحیت نامزد‌های انتخابات مجلس بسیار دشوارتر خواهد شد. اصولگرایان نیز نگرانند در صورت اعتراضات، حاکمیت ناچار به تجدید نظر در بعضی خطوط قرمز خود (مثل رابطه با آمریکا) شود.
در این میان سناریوی خطرناکی هم وجود دارد. به خشونت کشیده شدن اعتراضات می‌تواند تبعات بسیار خطرناکی برای کشور داشته باشد. در اعتراضات سال ۹۶، طبق آمار‌های غیر رسمی، تقریبا ۷۰ تا ۱۰۰ شهر ایران شاهد بی نظمی‌ها و تجمعاتی بود، اما تعداد شهر‌هایی که اعتراضات به خشونت کشیده شد از ده شهر هم کمتر بود.
به گزارش رویداد۲۴ حالت دیگری هم امکان تحقق دارد. اگر آنچه رسانه‌های دولتی نوشته بودند درست باشد و امسال بیشتر از هر سال دیگری مردم در راهپیمایی ۲۲ بهمن شرکت کرده باشند و با همدلی بتوانند از بحران‌های سیاسی و اقتصادی سال ۹۷ عبور کنند.
اما این مورد آخر، هم نیاز به درایت دارد و هم اقبال، در واقع از طرفی نیاز است تا دستگاه‌های حاکمیتی ارتباطی جدی با اتحادیه‌های کارگری، معلمی، دانشجویی و سایر صنوف برگزار کنند و پیش از این که اعتراضات منجر به اعتصاب شود، برای حل مشکلات ایجاد شده تلاش کنند و اعتماد نهاد‌های مدنی را به دست بیاورند.
مذاکره‌با امریکا ی ضد بشر این همه شهید دادیم که بریم به امریکا بکیم نوکرتیم ظلت هرگز 
