واکنش هوک به خروج احتمالی ایران از برجام
رویداد۲۴ «برایان هوک» در گفتوگوی اختصاصی با «صدای آمریکا» مواضع ضد ایرانی خود را تکرار و از اقدامات اخیر مقامات این کشور دفاع کرد.
وی درباره اعزام ناوگروه به ایران و اینکه آیا این اقدام بخشی از فشار حداکثری علیه فعالیتهای هستهای ایران است، گفت: «کاخسفید با انتشار بیانیهای توضیح داد که به دلیل هشدارها و نشانههایی که دریافت کردهایم. ایالات متحده هر اقدامی را که لازم باشد انجام خواهد داد و هر حمله به منافع و یا هم پیمانان آمریکا با واکنشی سریع و قاطع مواجه خواهد شد. ما انتظار این را داشتیم و میدانستیم که رویه معمول جمهوری اسلامی ایران این است که وقتی خودشان را از لحاظ دیپلماتیک و اقتصادی دچار انزوای بیشتر ببینند، سعی میکنند جهان را به وحشت بیاندازند. اساسا نوع نگاه رژیم ایران چنین است.... به باور ما همین موضوع در بسیاری از موارد کشورهای زیادی را به وحشت انداخته است. به دنبال شکست داعش، پامپئو گفته است که امروز ایران چشمگیرترین تهدید برای ثبات خاورمیانه است و ما فکر میکنیم که برای مقابله با این تهدید، سیاست خارجی درستی را در پیش گرفتهایم. این شامل فشار شدید اقتصادی، انزوای سیاسی و آمادگی برای انجام هرگونه اقدامات لازم جهت محافظت از منافع آمریکاست.»
خبرنگار صدای آمریکا از هوک پرسید که در تازهترین محدودیتهای هستهای ایران، معافیتهایی برای راکتورهای اراک، بوشهر، فردو و تهران منظور شده است. دلیل صدور اجازه کار این راکتورها چیست؟ هوک پاسخ داد: «ما چند روز پیش به یکی دو فعالیت مرتبط با منع گسترش، به دلیل ارتباطشان با غنیسازی ایران پایان دادیم. نخستین الزام از الزامات دوازدهگانهای که پامپئو یک سال پیش در چارچوب سیاست جدید ما در قبال ایران اعلام کرد این بود که ایران باید همه ابعاد نظامی گذشته برنامه هستهای اش را آشکار کند. ما همچنین میخواستیم معیاری را که در چندین قطعنامه شورای امنیت مبنی بر منع کامل غنیسازی لحاظ شده بود، دوباره برقرار کنیم بنابر این ما به معافیتهایی که اجازه آنگونه فعالیتها را میدادند، خاتمه دادیم. اما معافیتهایی که حفظ شدهاند، در واقع بخشی از برجام هستند و برنامه هستهای ایران را محدود میکنند. ما همواره گفتهایم که آن توافق بسیار بدی است و منافع منع گسترش آن اندک و موقتی هستند. زیرا این توافق تاریخ انقضا دارد و پایبندی به آن اصلا دشوار نیست اما برخی موارد آن منافع امنیت ملی آمریکا را به پیش میبرند و در راستای فشار حداکثری هستند.»
نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران همچنین درباره اینکه معافیتها از ۱۸۰ روز به ۹۰ روز کاهش یافتهاند و پس از آن چه خواهد شد هم گفت: «برقراری یک معافیت به این خاطر است که اجازه داده شوند که فعالیتهای محدودکننده برنامه هستهای ایران ادامه یابد. ما دوره آنها را کوتاه کردهایم. آنها در دوره قبل ۱۸۰ روزه بودند. این بار من فکر میکنم گزارشهایی درباره تهدید ایران مبنی بر خروج از برجام و خروج از پیمان منع گسترش منتشر شده است. بنابراین ما در واکنش به این تهدیدهای تازه ایران، مدت این معافیتها را کوتاهتر کردهایم. البته رئیسجمهور گفته است که هرگونه تصمیم ایران برای خروج از برجام پیامدهای بسیار بزرگی خواهد داشت. بنابراین ما شاهد ادامه آن محدودیتها در بازه زمانی کوتاهتر خواهیم بود.»
صادرات نفتی ایران بخش دیگری بود که هوک درباره آن صحبت کرد: «ببینید ایران قبلا روزی ۲.۵ بشکه نفت صادر میکرد. ما در شش ماه نخست و پس از خروج ترامپ از برجام، روزانه یک میلیون بشکه از این مقدار را کاهش دادیم و طی شش ماه پس از آن هم، نیم میلیون بشکه دیگر را کم کردیم. حالا صادرات روزانه نفت ایران به حدود یک میلیون بشکه رسیده است ما به پنج کشور دیگری که همچنان از ایران نفت وارد میکنند اعلام کردهایم که هیچگونه معافیت دیگری اعطا نخواهد شد و به این ترتیب صادرات نفت ایران به صفر خواهد رسید البته ما میدانیم که ایران پیشینه طولانی در دور زدن تحریمهای آمریکا دارد. آنها حتی لاف زدند که مدرک دکترای دور زدن تحریمهای ایران را دارند یا پیشنهاد دادند که حاضرند در برابر مبلغی، شیوه دور زدن تحریمهای آمریکا را به دیگر کشورها آموزش دهند اما میبینیم که هیچ کشوری در جهان نمیخواهد همدست ایران باشد و به آنها در دور زدن تحریمها کمک کند بنابراین ما از لحاظ واردات رسمی شاهد رعایت شدن کامل این تحریمها خواهیم بود اما در رابطه با واردات غیر رسمی که شاید چند بشکه اینجا و آنجا فروخته شود، باید گفت که رژیم ایران در این عرصه ید طولایی دارد اما دولت ترامپ رویکردی را در پیش گرفته است که واقعا در تاریخ ما با ایران، بیسابقه است. ما تحریمهایمان را به نحوی اعمال کردهایم که در تاریخ هیچ نمونهای مانند آن وجود ندارد.
سایر کشورهای جهان نیز میبینند که ما امکانات، پرسنل و منابع مالی تازهای را اضافه کردهایم تا اطمینان یابیم که در حال نظارت بر تلاشهای مرتبط با تحریمگریزی و سپس مجازات هرگونه تلاش در این رابطه هستیم. در واقع از ماه نوامبر و از زمان اعمال تحریمهای ما تاکنون، ما تحریمهایی را بر یک سازمان روسی و سوریه ای که تلاش میکردند برای تامین مالی عملیات قدس به سوریه نفت قاچاق کنند، اعمال کردیم. ما به محض مشاهده این اقدام این کار را کردیم سپس کوشش کردیم تا جلوی آن را بگیریم و رخنههای موجود را ببندیم. این دولت تاکنون و طی دو سال گذشته ۲۵ دور تحریم اعمال کرده است و ما بیش از هزار فرد و سازمان را هدف قرار دادهایم و این علاوه بر همه کارهای دیگری است که انجام دادهایم. بنابراین من فکر میکنم که جهان، مردم ایران و رژیم ایران میدانند که ما درباره اعمال تحریمهای خود بسیار جدی هستیم.»
یک سال پیش، (۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷) دولت ایالات متحده به ریاست ترامپ به بهانههای واهی و ادعاهای بیاساس علیه برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران، از توافق بینالمللی برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به «برجام» خارج شد و تمام تحریمهای هستهای ذیل این توافق را در دو بازه ۹۰ و ۱۸۰ روزه مجددا اعمال کرد.
البته این تنها اقدام ضد ایرانیِ کاخ سفید طی یک سال گذشته نبود و دولت ترامپ هر هفته تحریمها یا محدودیتهای جدیدی را علیه اشخاص و نهادهای ایرانی یا غیر ایرانی مرتبط با تهران اعمال کرده است. لازم بهذکر است که آمریکا در پیشبرد این اهداف خصمانه خود تنها نبوده و اتحادیه اروپا نیز با اقدامات ضد ایرانی تقریبا مشابهی، واشنگتن را همراه کرده است.