آغاز عملیات بازار باز در اقتصاد ایران از امروز/ اهداف بانک مرکزی در بازار باز چیست؟

رویداد۲۴ طبق اعلام رئیس کل بانک مرکزی و البته بعد از دستور رئیس جمهور از امروز شنبه ۲۸ دی ماه، عملیات بازار باز با محوریت بانک مرکزی در اقتصاد ایران آغاز شده است.

همتی می‌گوید: عملیات بازار باز بنا به تعریف متداول آن، خرید و فروش اوراق قرضه یا بدهی دولت و بویژه اوراق بدهی کوتاه مدت از قبیل اسناد خزانه بین بانک‌ها و مؤسسات اعتباری است.

به گفته رئیس کل بانک مرکزی، این بانک، از این پس و به تدریج با خرید و فروش اوراق اسلامی منتشره از طرف خزانه دولت، این ابزار مهم سیاستگذاری پولی را بکار خواهد گرفت.

بانک مرکزی معتقد است که این کار به نظام بانکی کمک خواهد کرد تا سیاستگذار و نظام سیاستگذاری پولی کشور را دچار تغییر و تحول عمده نموده و نگرانی‌هایی که تا به حال در مورد اضافه برداشت و برداشت‌های بین بانکی و بازار بین بانکی داشته است را از بین ببرد.

در واقع، بانک مرکزی با عملیات بازار باز به سمتی خواهد رفت که آنچه که در دنیا در بانک‌های مرکزی مدرن دنیا برای اعمال سیاست‌های پولی عمل می‌شود، اجرایی گردد.

عملیات بازار باز بانکی در واقع به بانک مرکزی کشور‌ها این اجازه را می‌دهد تا با خرید و فروش اوراق قرضه دولتی در بازار آزاد، برای گسترش یا انقباض میزان پول در سیستم بانکی اقدام کنند، به طوری که خرید اوراق به سیستم بانکی پول تزریق می‌کند و رشد اقتصادی را افزایش می‌دهد، در حالی که فروش آن عکس این کار را انجام می‌دهد و در واقع با کاهش تزریق پول سبب کنترل نرخ تورم می‌شود.

عملیات بازار باز می‌تواند اهداف متفاوتی را دنبال کند. در بسیاری کشور‌ها مهم‌ترین وظیفه بانک مرکزی کنترل نرخ تورم است که این کنترل از طریق عملیات بازار باز صورت می‌گیرد و در کشور‌هایی که نرخ برابری ارز را کنترل می‌کنند، عملیات بازار باز با هدف کنترل نرخ ارز صورت می‌گیرد.

با توجه به تاثیرات مثبت عملیات بازار باز بانکی بر اقتصاد کشور‌ها و در شرایطی که اقتصاد ایران تحت تاثیر تحریم‌های آمریکا زیر فشار زیادی قرار دارد، اجرای این عملیات می‌تواند تا حدود وضعیت اقتصادی کشور را بهبود بخشد و این امر باید مورد توجه قرار گیرد. البته در صورتی این طرح جواب می‌دهد که با حساسیت و دقت فراوان انجام شود.

هرچند که این عملیات زمان‌بر است و در درازمدت پایه‌های اقتصاد ایران را تقویت می‌کند و نمی‌توان انتظار تحولات ناگهانی و کوتاه‌مدت از آن داشت، با این حال این مسیری است که دیر یا زود اقتصاد ایران باید آن را می‌پیمود.