دیپلماسی ماسک/ کدام کشور از بحران ویروس کرونا سود کرد؟
بیماری همه‌گیر ویروس کرونا، که تاکنون بیش از ۱.۶ میلیون نفر را در سرتاسر جهان آلوده کرده، باعث تغییر در ارزش منابع اصلی پزشکی شده است.
رویداد۲۴ نیکول جائو در فارین پالیسی نوشت: بیماری همه‌گیر ویروس کرونا که تاکنون بیش از ۱.۶ میلیون نفر را در سرتاسر جهان آلوده کرده، باعث تغییر در ارزش منابع اصلی پزشکی شده است. در بسیاری از کشورها، وسایل ضروری مانند ماسک صورت، لباس پزشکی و دستکش به شدت کاهش یافته است. این روز‌ها کشورها ممنوعیت صادرات بر روی یکسری تجهیزات محافظ شخصی (PPE) وضع کرده‌اند. زنجیره‌های تامین بین‌المللی تجهیزات پزشکی هرگز به این اندازه کارایی نداشته و کشور‌هایی که آنها را تولید می‌کنند هرگز تا به امروز چنین قدرتمند نبوده‌اند.
تایوان یکی از بزرگترین تأمین کنندگان ماسک‌های درجه یک پزشکی در جهان و یکی از معدود کشور‌هایی است که با موفقیت با کووید-۱۹ مقابله کرده است. اکنون تایوان فرصتی نادر جهت بهره‌برداری از این فرصت در مقابل رقیب دیرینه خود چین دارد. با این حال، تایپه باید با دقت از کارت‌هایش به خصوص در مقابل واشنگتن استفاده کند.
بیشتر بخوانید: حمل‌ونقل عمومی علت ۳۰ درصد ابتلا به ویروس کرونا در کشور است
تایوان با جمعیتی در حدود ۲۳ میلیون نفر، اکنون دومین تولید کننده جهانی ماسک صورت پس از چین است. به گفته شن جونگ چین، وزیر امور اقتصادی تایوان، این کشور هر روز ۱۵ میلیون ماسک تولید می‌کند. از آنجا که کارخانه‌های بیشتری وارد چرخه تولید شده‌اند، دولت انتظار دارد تا پایان ماه تولید را به ۱۷ میلیون ماسک در روز برساند. در ماه مارس، تایپه ممنوعیت صادرات ماسک‌ها که در ۲۴ ژانویه وضع کرده بود را تعلیق کرد.
این اتفاق برای آمریکا که اکنون بیشترین موارد ابتلا به بیماری ویروس کرونا در جهان را دارد، سودمند است. ماه گذشته، جوزف وو، وزیر امور خارجه تایوان متعهد شد که هر هفته ۱۰۰ هزار ماسک صورت جراحی به آمریکا اهدا کند. در عوض، آمریکا موافقت خواهد کرد که ۳۰۰ هزار لباس ویژه مقابله با آلودگی‌ها به تایوان بفرستد.
در اول آوریل، تایوان اعلام کرد که ۱۰ میلیون ماسک به کشور‌های جهان اهدا خواهد کرد، این محموله شامل ۲ میلیون ماسک اضافی به آمریکا برای افزایش سطح همکاری‌ها نیز می‌شد. وزارت امور خارجه این هفته ۴۰۰ هزار ماسک را برای ماه آوریل به آمریکا تحویل داد.
در هفته‌های اخیر، تایوان ماسک برای متحدان خود و همچنین کشور‌های درگیر با کرونا مانند ایتالیا، اسپانیا، فرانسه، هلند و انگلستان ارسال کرده است.
در حال حاضر تایپه و واشنگتن زمینه‌های همکاری، از جمله تحقیق و توسعه آزمایش‌ها، کار بر روی واکسن‌ها و دارو‌ها را برای خود ترسیم کرده‌اند. براساس بیانیه مشترک مؤسسه آمریکایی در تایوان و وزارت امور خارجه، آنها همچنین انتظار دارند که تبادل تخصص، همکاری در زمینه تجهیزات پزشکی، کار روی روش‌ها و فنآوری‌های ارتباط با ردیابی تماس و اقدامات محافظتی و پیشگیری به شکل موثری صورت بگیرد.
سطح همکاری دو کشور بر خلاف آمریکا و چین است که برخی از کمک‌ها بین خود را گروکشی کرده و اصولا پیشرفت کمی در زمینه همکاری‌های علمی اساسی بین خود داشتند.
در جنگ تجاری که توسط دولت ترامپ در ژوئیه ۲۰۱۸ آغاز شد، حدود ۵ میلیارد دلار کالای پزشکی گرفتار این درگیری شدند، میزانی که در آن زمان بیش از یک چهارم واردات آمریکا از آن اقلام را تشکیل می‌داد. پس از افزایش تعرفه‌های واشنگتن، واردات چنین محصولاتی بین سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۹ نزدیک به ۱۶ درصد معادل ۲۰۰ میلیون دلار کاهش یافت. در این مدت واردات آمریکا از این محصولات از سایر نقاط جهان ۲۳ درصد افزایش یافت. به گفته چاد بی بون، عضو ارشد رجینال جونز در موسسه اقتصاد بین المللی پترسون، کاهش واردات، به نوبه خود، مانع از توانایی آمریکا در مهار شیوع ویروس کرونا شده است. تعرفه پایین به طور کلی دسترسی به امکانات پزشکی را امکان پذیر می‌کند و بیماران با بالاترین کیفیت و پایین‌ترین قیمت به تجهیزات پزشکی دسترسی دارند.
ماه گذشته، دولت ترامپ بی سر و صدا تعرفه‌های تجهیزات پزشکی از چین را کاهش داد، هر چند که این اقدام خیلی دیر صورت گرفت.
چین که از زمان شیوع بحران پاسخگوی تأخیر خود در برابر اقدام اولیه و عدم شفافیت جامعه بین‌المللی است، سعی در بازنویسی روایت غالب این روز‌ها دارد. پکن به خصوص مشتاق شده که توانایی خود را برای نزدیک شدن به کشور‌های بحران زده اروپا افزایش دهد. به عنوان بخشی از این تلاش، چین در حال انتقال تجهیزات پزشکی، محافظتی و دارو‌های مختلف به سراسر اروپا است. در این بین شرکت‌های چینی نیز از برنامه‌های دولت خود حمایت می‌کنند. جک ما، میلیاردر چینی و بنیانگذار غول تجارت الکترونیک علی‌بابا، قول داد که ۱.۸ میلیون ماسک صورت و ۱۰۰ هزار کیت آزمایش به کشور‌های اروپایی ارسال کند. هوآوی به عنوان سازنده تجهیزات ارتباطات مخابراتی چین نیز بسته‌های امدادی مشابه‌ای به کشور‌های اروپایی بحران‌زده در نتیجه شیوع این ویروس، ارسال کرده است. حتی برخی از دولت‌های منطقه‌ای و مشاغل بزرگ در چین تجهیزات پزشکی به آمریکا را ارسال کرده‌اند، هرچند که البته تلاش‌های آنها در مقایسه با ارسال گسترده کمک‌ها به آفریقا و اروپایی ناچیز است.
جوشوا کورلانتزیک، عضو ارشد شورای روابط خارجی گفت: چین از پاسخ نسبتاً مؤثر خود به بحران برای تقویت قدرت نرم جهانی‌اش استفاده می‌کند، آن هم در شرایطی که دیگر خبری از رهبری جهانی آمریکا نیست.
در حالی که چین مشغول تبلیغاتی بشردوستانه در سراسر اروپا است، هنوز پشنهادی در این زمینه به امریکا ارائه نکرده است. در واقع، ممنوعیت‌های صادرات ماسک صورت در حال حاضر به عنوان اهرمی برای مجازات واشنگتن استفاده می‌شود. در یک مثال، سخنگوی دولتی چین روز گذشته مقاله‌ای را منتشر کرد که هشدار می‌داد اگر آمریکا فروش هوآوی را محدود کند، پکن ممکن است از ارائه ماسک‌های مورد نیاز به این کشور سر باز زند. در اوایل ماه مارس، خبرگزاری چینی شینهوا مقاله‌ای منتشر کرد با این مضمون که اگر واشنگتن تصمیم به انتقام بگیرد، چین می‌تواند علاوه بر ممنوعیت سفر، کنترل استراتژیک بر صادرات محصولات پزشکی به آمریکا را نیز اعمال کند. اگر پکن تصمیم به چنین اقدامی بگیرد، آمریکا در اقیانوس کروناویروس غرق خواهد شد.
اگر چین واقعاً عرضه ماسک خود را متوقف کند، آمریکا وضعیت خوبی نخواهد داشت. طبق گفته سایت گلوبال ترید آلرت، ۵۴ دولت از ۲۱ مارس در مورد صادرات تجهیزات پزشکی و دارو‌های مرتبط با کووید-۱۹ محدودیت‌هایی را اعمال کرده‌اند. تاکنون، تنها مکزیک به عنوان تأمین کننده اصلی آمریکا، ممنوعیتی برای صادرات نداشته است، هرچند که ممکن است همین هم در آینده تغییر کند چرا که وضعیت شیوع آنبیماری در حال بدتر شدن است.
تایپه مدتهاست که به دنبال تقویت روابط با آمریکا و ایجاد قدرت نرم برای خود است.
در این بین ممکن است شکاف زنجیره تامین تجهیزات پزشکی گسترده باشد. شکاف‌ها امروز در دیپلماسی ماسکی چین نمایان شده است. برخی کشورها کیفیت تجهیزات پزشکی ساخت چین را زیر سوال می‌برند. هلند ده‌ها هزار ماسک وارداتی از چین را مرجوع کرده، چرا که هنگام بازرسی مشخص شده این محصولات فاقد استاندارد‌های کیفیتی هستند. کشور‌های دیگر از جمله اسپانیا و ترکیه نیز از کیت تست سریع شرکت‌های چینی شکایت دارند.
اکنون با پشتوانه آمریکا، تایوان فرصتی بی نظیر برای تقویت جایگاه بین‌المللی خود به خصوص با توجه به محرومیت از حضور در سازمان بهداشت جهانی (WHO) دارد. امکان عضویت سازمان بهداشت جهانی فقط برای کشور‌هایی عضو سازمان ملل متحد وجود دارد و به همین خاطر تایوان امکان آن را نداشته است. در میان شیوع کووید-۱۹، کانادا، اتحادیه اروپا، ژاپن و آمریکا خواستار همکاری با تایوان توسط سازمان جهانی بهداشت شده اند که البته فایده‌ای نداشته است.
منبع: انتخاب
