رویداد۲۴ بررسی کرد؛
دانش‌آموزان مناطق محروم قربانی بی‌عدالتی آموزشی/ در مدارس حاشیه‌ای چه می‌گذرد؟
در روزگاری که اپیدمی ویروس کرونا جامعه و اقتصاد کشور را با چالش‌های جدی مواجه کرده، مساله آموزش و پرورش دانش‌آموزان نیز به پیچیدگی‌های زندگی در شرایط کرونایی افزوده است. این وضعیت باعث شد که تبعیض‌های آموزشی بیش از هر زمان دیگری دانش‌آموزان تنگدست را تحت فشار قراردهد. رویداد۲۴ در گزارش پیش رو به بررسی این موضوع پرداخته است که دانش‌اموزان مناطق محروم در پایان سال تحصیلی تا چه میزان توانسته‌اند از موهبت آموزش بهره‌مند شده و برای ارزشیابی آخر سال آمادگی کسب کنند.
رویداد۲۴ شادی مکی: امتحانات یا ارزشیابی پایان سال تحصیلی تا چند روز دیگر آغاز می‌شود؛ آنهم در شرایطی که اپیدمی ویروس کرونا در کشور اجازه نداد سال تحصیلی مطابق روند معمول خود پیش رفته و دانش‌آموزان به شیوه هرسال در جلسه امتحان حاضر شوند.
اما انتشار کرونا و مشکلات آموزشی ناشی از آن ابعاد دیگری را نیز به دنبال داشت از یک سو ایرادات نرم‌افزاری برنامه شاد نشان داد که متخصصان ما در تولید یک نرم‌افزار نه چندان پیچیده نیز توفیق چندانی نداشته‌اند و آموزش و پرورش و آموزش عالی باید فکری به حال پروش متخصصان کشور کند و از سوی دیگر فقدان امکانات در مناطق محروم برای برخورداری از آموزش‌های آنلاین، بُعد دیگری از محرومیت و فقر امکانات را در این مناطق نشان داد.
به گزارش رویداد۲۴ این تفاوت دانش‌آموزان در شهر‌های مختلف کشور و حتی مناطق مختلف یک شهر نشان از تبعیض ناروایی در قبال دانش آموزان خانواده‌های تنگدست است که می‌تواند آینده این گروه از کودکان و نوجوانان را به چالش کشیده و فقر را در زندگی آن‌ها بازتولید کند این درحالیست که مهم‌ترین هدف آموزش و پرورش دادن فرصت برابر برای رشد و شکوفایی افراد است. با شیوع ویروس کرونا و از کار افتادن بازوی اجرایی آموزش و پرورش یعنی مدارس وضرورت به اجرا گذاشتن شیوه‌های جدید آموزش به ویژه آموزش‌های آنلاین و از راه دور مشخص شد مساله فرصت‌های برابر آموزشی در کشور ما چندان هم به منصه ظهور نرسیده است.
۳ عنصر عدم امکان حضور دانش‌آموزان در مدارس، ناکارآمدی برنامه شاد و عدم برخورداری دانش‌آموزان مناطق محروم، مرزی و دانش‌آموزان متعلق به خانواده‌های تنگدست باعث شدند که روند آموزشی کشور به شدت با خلا مواجه شده و حتی برگزاری امتحانات پایان ترم نیز تغییری چشمگیر داشته باشد. عدم انتقال درست و کامل مطالب آموزشی به دانش‌آموزان در روزگار کرونا بیم از چگونگی ورود دانش‌آموزان را به مقاطع بالاتر افزایش داده و از سوی دیگر مساله فقر آموزشی در مناطق محروم را نیز بیش از پیش به رخ کشیده است.
بیشتر بخوانید: شاد؛ برنامه استرس‌زای آموزشی/ اینترنت در مدارس قدعن بوده، حالا می‌گویند آنلاین درس بدهید!
آسیب آموزشی دانش‌آموزان محروم در شرایط کرونایی
افسانه قربانی مدیرعامل انجمن حامی (حمایت از توسعه فضا‌های آموزشی و فرهنگی حامی) که در زمینه توسعه آموزش و فضا‌های آموزشی در نقاط محروم کشور به‌ویژه سیستان بلوچستان فعالیت می‌کند، به رویداد۲۴ می‌گوید: اپلیکیش شاد به دلیل نبود زیرساخت‌های لازم برای استفاده از این برنامه مانند اینترنت و دسترسی دانش‌آموزان به گوشی هوشمند در سیستان و بلوچستان موفق نبوده و در این استان با شکست مواجه شده است.
او با اشاره به اینکه وزارت آموزش و پرورش به کل دانش‌آموزان کشور نگاه کرده و آن‌ها را رصد می‌کند، ادامه می‌دهد: آموزش و پرورش با توجه به شرایط آموزشی به این نتیجه رسیده است که برای دانش‌آموزان مقطع ابتدایی این استان از شیوه دیگری استفاده کند، لذا بسته‌ای آموزشی به بچه‌ها داده شده با عنوان «همیار شاد» که به تناسب دانش‌آموزان کلاس‌های اول تا ششم صفحات متفاوتی دارد. مثلا تعداد صفحات این بسته برای بچه‌های کلاس اول ۷۰، کلاس پنجم ۱۰۰، کلاس ششم ۱۳۰ و برای بچه‌های کلاس دوم و سوم و چهارم بین ۸۰ تا ۹۰ صفحه است.
مدیرعامل انجمن حامی خاطر نشان می‌کند: این بسته مانند پیک شادی قدیم است که مربوط به ایام نوروز دانش‌آموزان بود با این تفاوت که آن پیک‌ها رنگی بوده و در آن داستان و سرگرمی هم بود. اما این بسته‌ها تنها آموزشی بوده و در طول دوران کرونا که بچه‌ها در خانه هستند این بسته‌ها را مطالعه می‌کنند. حال اگر برای دانش‌آموزان در ارتباط با مطالب سوالی پیش بیاید و از طرفی معمولا معلم‌ها در روستا‌ها در دسترس هستند می‌توانند مشکل خود را با معلم مطرح کنند. البته توزیع این جزوات در بین دانش‌آموزان هنوز تمام نشده است.
وی با اشاره به اینکه قرار نیست از این مطالب در پایان سال، امتحانی از دانش‌آموزان مقطع ابتدایی گرفته شود، عنوان می‌کند: بچه‌ها تنها برای افزایش سواد خود این بسته‌ها را مطالعه می‌کنند. تدوین جزوات در واقع جبرانی بوده از سوی آموزش پرورش برای پر کردن فاصله‌ای که بین دوره آموزشی و امتحاناتی که قرار بود برقرار شود. برای ارزشیابی آخر سال تحصیلی نیز قرار است معلمان عملکرد طی سال دانش‌آموز یعنی درواقع تا اسفند ماه را ملاک این ارزشیابی قرار دهد.
این فعال آموزشی با بیان اینکه ارزشیابی دانش‌اموزان این منطقه تنها می‌تواند ۴ ماه سال تحصیلی را تحت پوشش قرار دهد، توضیح می‌دهد: مهر ماه معمولا به لحاظ آموزشی ماه فعالی نیست، زیرا یا معلم هنوز به روستا نرسیده یا اینکه محتویات آموزشی هنوز معلوم نشده است، و با توجه به سیلی که دوبار طی سال در این منطقه آمد و مدارس تعطیل شد و نیز آغاز تعطیلات کرونایی از اسفند ماه قطعا سطح تحصیلی دانش‌آموزان بسیار پایین خواهد بود.
قربانی می‌گوید: محتوای تدوین شده در این بسته‌ها با توجه به تعجیلی که برای تهیه بسته انجام شد نمی‌دانم تا چه حد کارشناسی شده بوده و با توجه به عدم پاسخگویی برنامه شاد به نیاز‌های این دانش‌آموزان در فرصتی کوتاه این بسته‌های همیار شاد تدوین شده است و سوالاتی هم وجود دارد که چه فردی با چه تخصصی این جزوات را تهیه کرده است، اما اینکه دانش‌آموزان این بسته‌ها را به عنوان محتوای آموزشی مطالعه کرده و قرار هم نیست که امتحانی انجام شود تنها دو حالت وجود دارد یا دانش‌آموز محتوا را نمی‌خواند یا اینکه کمی به دانش او اضافه می‌شود.
وی با بیان اینکه منطقه دشتیاری به لحاظ آموزش محروم‌ترین منطقه استان سیستان و بلوچستان و کل کشور است، اظهار می‌کند: این منطقه جدا از اینکه طبیعت در حق اهالی آن ظلم کرده است، سطح آموزش نیز در این منطقه بسیار پایین است در حالیکه تنها ۱۲ هزار دانش‌آموز ابتدایی در این منطقه حضور دارند که باید از این طرح استفاده کنند
قربانی راهکار حل مشکل آموزشی دانش‌آموزان را جبران از سوی معلم در سال تحصیلی آینده و یا تنظیم کتب درسی سال آینده به نحوی که مطالب سال جاری را در آن بگنجانند دانسته و اضافه می‌کند: امسال سال تحصیلی کاملی نبود و برنامه شاد حتی درشهر‌های بزرگ نیز موفق نبوده و در روستا‌ها با اطمینان می‌توان گفت که نتوانسته رفع نیاز کند.
وی درباره این موضوع که معلم محتوای این بسته‌ها را آموزش نمی‌دهد و احتمال دارد بچه هم مطالب را نخوانده و استفاده نکند، می‌گوید: درباره این موضوع فشاری روی دانش‌آموز وجود ندارد و ارزشیابی هم انجام نمی‌شود بنابراین تنها خانواده می‌تواند فرزند خود را به خواندن مطالب وادارد.
این فعال آموزشی با بیان اینکه در روستا‌های ایلام و کوهستان‌های استان لرستان اینترنتی وجود ندارد که بچه‌ها بتوانند از آموزش‌های آنلاین استفاده کنند، اضافه می‌کند: امسال را نمی‌توانیم به عنوان سال تحصیلی کامل در نظر بگیریم و آموزش و پرورش هم تا حدودی می‌تواند این خسران را جبران کند و ممکن است این کاستی‌ها امسال جبران نشود؛ و سال دیگر اگر معلمی خوب و مسئول باشد می‌تواند به سوالات سال قبل دانش‌آموزان پاسخ دهد.
وی با بیان اینکه دروس فیزیک، شیمی و ریاضی در مقطع دبیرستان ادامه مباحث سال قبل هستند، می‌گوید: در این رابطه امکان آسیب دیدن بچه‌ها به ویژه در مناطقی مانند سیستان و بلوچستان وجود دارد. اما اگر معلمی مسئول نصیب‌شان شود می‌تواند این کاستی‌ها را جبران کند. اما در مناطق کوچک و روستا‌ها مقاطع ابتدایی در یک کلاس درس می‌خوانند و معلم که آموزش همه مقاطع را بر عهده دارد شاید بتواند کاستی‌ها را جبران کند.
مدیرعامل انجمن حامی با بیان اینکه برنامه شاد حضور نابه‌هنگامی در آموزش ما داشت و زیرساخت‌های آن وجود نداشته و بجه‌ها هم به آن عادت ندارند، ادامه می‌دهد: در حال حاضر دانش‌آموزان مقطع دوم متوسطه باید امتحان داده و در مدارس حضور یابند و باید منتظر نتیجه امتحانات باشیم و ببینیم در سطوح دبیرستان چه رخ خواهد داد. ما با رصد کردن نتایج کنکور که بچه‌های دوازدهم درگیر آن هستند می‌توانیم پی ببریم که بچه‌ها آسیب آموزشی بیشتری دیده‌اند.
وی تصریح می‌کند: تنها حسن اپلیکیشن شاد آن است که افراد را با شیوه‌ای از آموزش آشنا کرده است که بچه‌ها دریابند بدون معلم هم می‌شود درس خواند و در شرایط خاص مانند سیل می‌توان از آموزش آنلاین استفاده کرد. اگر آموزش و پرورش، آموزش از راه دور را به صورت سیستماتیک بتواند توسعه داده و وارد فرایند آموزش کند به نفع بچه‌ها به‌ویژه در شرایط بحرانی و حوادث است.
اوضاع دانش‌آموزان مناطق محروم خوب نیست
احمد شبانی دبیر علوم اجتماعی مقطع متوسطه اول که در ۲ روستا از توابع شهر مرزی بانه تدریس می‌کند به رویداد۲۴ می‌گوید: این روستا‌ها با مشکل آنتن‌دهی و خط دهی اینترنت و موبایل مواجهند؛ لذا برقراری ارتباط از طریق شبکه‌های اجتماعی فضای مجازی مانند تلگرام و واتساب با دانش‌آموزان بسیار سخت بود. چند بار هم خواستم از آن‌ها آزمون بگیرم از حدود ۸۰ دانش‌آموز تنها ۳۰ درصد توانستند دسترسی پیدا کنند؛ آنهم به سختی و در شرایط قطع و وصل مکرر اینترنت.
وی ادامه می‌دهد: در یک دبیرستان شبانه‌روزی هم که تدریس می‌کنم، دانش‌آموزان از مناطق مرزی و روستا‌های مختلف بودند که با تعطیلی مدارس همه به روستا‌های خود بازگشتند و این دانش‌آموزان هم همین مشکل را داشتند. از ۱۰۰ دانش‌آموز من تنها حدود ۲۰ درصد توانستند از آموزش آنلاین استفاده کنند. بعد از راه‌اندازی برنامه شاد نیز علاوه بر مشکلات فنی خود نرم‌افزار بسیاری از معلمان نگاهی مثبت به آن نداشتند که فکر می‌کنم تنها به دلیل الزام اداری ناچار به نصب این نرم‌افزار شدند.
این معلم خاطرنشان می‌کند: این برنامه برخلاف تبلیغات آموزش و پرورش نتوانسته است کارآیی خود را نشان داده و شرایطی ایجاد کند که معلم بتواند به روش‌های فعال به بچه‌ها آموزش دهد.
وی اظهار می‌کند: این منطقه به لحاظ اقتصادی محروم بوده و سطح درآمد‌ها پایین است این عامل باعث شده خانواده‌ها با پدیده کولبری سرو کار داشته باشند. زندگی خانواده‌ها در این مناطق بخور و نمیر است. براساس مشاهداتم متوجه شده‌ام که اگر خانواده‌ها قبلا گوشی‌هایی داشتند که نرم‌افزار‌های جدید را پوشش نمی‌داد اکنون با برنامه‌ای که آموزش و پرورش معرفی کرده تحت فشار قرار گرفته‌اند بنابراین اوضاع اصلا خوب نیست.
شبانی اضافه می‌کند: به عنوان یک معلم هنوز برنامه شاد را نصب نکرده‌ام. بیشتر محتویاتی که از طریق معلم به بچه‌ها ارسال می‌شود از طریق شبکه آموزش است یعنی آنچه که در این شبکه آموزش داده می‌شود را معلم دانلود کرده در اختیار دانش‌آموز قرار می‌دهد. اگر این شبکه تقویت شده و در مناطقی که این فرستنده‌ها پوشش نمی‌دهند نیز شبکه راه‌اندازی شود کارآیی آن بیشتر می‌شود. زیرا معلم کمتر می‌تواند تولید محتوا کرده و از روش‌های فعالانه استفاده کند.
وی می‌گوید: وقتی برای رفع اشکال بچه‌ها به مدرسه رفتم مشاهده کردم از یک کلاس ۲۶ نفره پایه نهم تنها ۳ نفر حاضر شدند. وقتی سراغ مابقی را گرفتم متوجه شدم که دانش‌آموزان دیگر یا در حال کشاورزی و چوپانی در روستا‌ها هستند یا اینکه در روستا‌های دورافتاده‌ای هستند که نمی‌توانند هر روز در مدرسه حاضر شوند. از سوی دیگر در مدارس برخوردار این منطقه دانش‌آموزان تبدیل به معلم شده و فایل‌های آموزشی تهیه کرده و برای سایر دانش‌آموزان می‌فرستند. اما صحبت از آموزش عمومی است و این آموزش در روستا‌های دورافتاده فاقد اینترنت و آنتن‌دهی مخابرات شرایط بدی را دارد. آموزش و پرورش پیش از کرونا مشکلات جدی داشت که حالا این ویروس هم به آن اضافه شده است.
این معلم تصریح می‌کند: آموزش و پرورش با ادامه این روند شرایطی را ایجاد می‌کند که بر خیل بی‌سوادانی که هر سال وارد پایه‌های بالاتر می‌کنیم اضافه شود و بچه‌ها هر سال بی‌سوادتر وارد مقاطع بالاتر شوند.
وی عنوان می‌کند: امتحانات برای مقطع هفتم و هشتم به صورت مجازی برگزار می‌شود از کسانی که بتوانند آنلاین شوند به علاوه فعالیت‌هایی که طی ماه‌های قبل داشتند و به احتمال زیاد بیشتر روی نمره نوبت اول مانور دهند و بخشی از نمره نوبت دوم را از روی این نمرات ارزشیابی کنند و بخشی هم از روی فعالیت‌های کلاسی. بیش از ۶۰ درصد بچه‌ها در این مناطق نتوانستند آنلاین شوند لذا آزمونی که از آن‌ها به عمل می‌آید از نظر من سمبل‌کاری است، اما امتحانات در پایه نهم استانی نیست و به صورت داخلی توسط مدارس برگزار می‌شود و امتحانات باید تا اواخر خرداد تمام شود.
شبانی می‌گوید: دانش‌آموزان پایه نهم من به شدت ملتهب بوده و استرس داشتند، اما وقتی متوجه شدند سوالات را خودم طراحی می‌کنم و امتحان داخلی است کمی آرام شدند.
چهره پررنگ تبعیض آموزشی در شرایط کرونایی
آزاد نمکی که دبیر کامپیوتر یکی از هنرستان‌های کارو دانش در مناطق حاشیه نشین شهر سنندج است، به رویداد۲۴ می‌گوید: با توجه به اینکه در یکی از مناطق محروم شهر سنندج تدریس می‌کنم، قاطعانه می‌گویم که کمتر از ۱۰ درصد آنچه که قرار بود از طریق برنامه شاد به دانش‌آموزان تدریس شود انجام شده است. در مدرسه ما که این عدد نزدیک به صفر بوده است. تا کنون هم نتوانسته‌ام آموزش مناسبی از طریق این اپلیکیشن داشته باشم
وی یادآور می‌شود: من با اعلام آموزش و پرورش مبنی براینکه دانش‌اموزان برای رفع اشکال به مدرسه بیایند، در مدرسه حاضر شدم، از میان دانش‌آموزان من تنها ۳ نفر به مدرسه آمدند. وضعیت ناگوار بود یکی از دانش‌آموزان به من می‌گفت قرار است برادرش که در تهران کار می‌کند گوشی خود را بفرستد سنندج تا او و خواهرش بتوانند از برنامه شاد استفاده کنند. گوشی دانش‌آموز دیگری آنقدر قدیمی بود که امکان نصب برنامه روی آن وجود نداشت. این وضعیت بچه‌هایی بود که مراجعه کرده بودند.
این معلم درباره شرایط زندگی دانش‌آموزانش در منطقه حاشیه‌ای سنندج اظهار می‌کند: در این منطقه محروم خانواده اکثر دانش‌آموزان ضعیف بوده و با بحران درآمد مواجهند این دانش‌آموزان قبلا هم کار می‌کردند، اما در شرایط کرونا این مساله برایشان جدی‌تر شده است. اکثر این دانش‌آموزان دستفروشی می‌کنند یا شاگرد مغازه هستند برخی نیز کار کشاورزی در روستا‌ها می‌کنند. دغدغه اصلی این دانش‌آموزان کار و کسب درآمد است و درس در اولویت بعدی قرار دارد.
وی تصریح می‌کند: ارتباط ما با دانش‌آموزان‌مان قطع شده است. بسیاری از آن‌ها به روستا‌ها رفته و به دلیل نبود اینترنت یا نداشتن خط تلفن ارتباطی با آن‌ها نداریم لذا نوعا آموزش آنلاین در این مدارس اصلا موفق نبوده است.
این فعال آموزشی خاطرنشان می‌کند: در سنندج و مناطق محروم اطلاع دارم که آموزش در برخی مدارس در حد صفر بوده و بعضا در مدارسی که مسئولان مدرسه فشار به خانواده‌ها آورده‌اند یا خودشان تسهیلاتی در اختیار دانش‌آموزان قرار داده‌اند در حد بسیار جزیی برگزار شده است. دانش‌آموزان با توجه شرایط کرونایی تفاوت‌هایی در برخورداری از آموزش داشته‌اند و اگر بخواهند امتحان استانداری بین تمام مدارس برگزار کنند این تفاوت‌ها خود را نشان می‌دهد که فکر نمی‌کنم آموزش و پرورش خود را دچار چنین حالتی کند و به همین علت می‌خواهد امتحانات را معلم محور پیش ببرد.
نمکی با بیان اینکه در بسیاری از مدارس این برنامه ناموفق بوده و در برخی دیگر از مدارس نیز آموزش در حد متوسط از طریق آن صورت گرفته است، ادامه می‌دهد: باتوجه به وضعیت منطقه و ناحیه و شهر و شهرستان اثرگذاری این برنامه بسیار متفاوت است. در شرایط کرونایی بحران نابرابری که در اثر سیاست‌های اخیر ایجاد شده، خود را نشان می‌دهد
وی توضیح می‌دهد:در سالهای اخیر نظام آموزش و پرورش که اصولا فلسفه آن مبتنی بر فراگیر کردن آموزش بود فارغ از تنوع‌های قومی، مذهبی و اقتصادی به سمتی نابرابری برده شده است. سیاست پولی کردن آموزش و پرورش یعنی تبدیل آموزش و پرورش از یک حق به یک کالا. افرادی که پول بیشتری می‌پردازند جنس بیشتر و با کیفیت‌تری می‌خرند. افرادی هم که ندارند از این قطار باز می‌مانند. نتیجه چنین رویکردی مشخص است. ما دانش‌آموزانی داریم که اساسا نمی‌تواند با گوشی‌های هوشمند جدید نمی‌تواند کار کند در حالیکه آموزش و پرورش انتظار دارد که برای ادامه آموزش آنلاین شود؛ و خانواده‌هایی داریم که برایشان گوشی هوشمند و تبلت جزو مسائل عادی و روتینشان است.
این فعال آموزشی می‌افزاید: ما مدارسی در کشور و حتی در همین شهر سنندج داریم که قادرند در حد توسعه‌یافته‌ترین کشور‌ها آموزش خود را پیش ببرند و از اپلیکیشن‌های متنوع و جدید استفاده کرده و از جا‌های مختلف اکانت می‌خرند. برعکس دانش‌آموزان زیادی هستند که از چنین دسترسی‌هایی محرومند. این شرایط نشان‌دهنده تبعیض است و اینکه آموزش و پرورش را ضد خودش کرده‌ایم ما قرار بود با نظام آموزش و پرورش رایگان برابری ایجاد کنیم و به همه افراد فرصت رشد استعداد‌ها را بدهیم، اما در حال حاضر داریم برخی را حذف می‌کنیم. ویروس کرونا عمق بحران را به ما نشان می‌دهد. وقت آن رسیده همه با هم فکری کنیم.
وی اضافه می‌کند: فارغ از اینکه چقدر میزان آموزش‌ها در این مدت جلو رفته است و فارغ از دغدغه خانواده‌ها و دانش‌آموزان همین تبعیض‌ها و نابرابری‌هاست که امیدوارم بتواند زنگ هشدار را برای ما به صدا درآورد که این نابرابری قاعدتا درآینده نسلی را ایجاد می‌کند که نه تنها تفاوت‌های‌شان پایدار می‌ماند که عمیق‌تر شده و متعاقب آن نفرت‌هایی را ایجاد می‌کند. باید از خود بپرسیم با نسل آینده خود چه کرده‌ایم و این نسل با چه دغدغه‌ها و نفرت‌هایی رشد می‌کنند. امیدوارم این بیماری باعث شود که یک تجدید نظر اساسی در سیاست‌های آموزش و پرورش داشته باشیم.
این معلم تصریح می‌کند: اگر می‌خواهند عمق فاجعه را درک کنند بهتر است هم اکنون امتحانی استاندارد بگیرند که با توجه به تفاوت در مکان مدرسه و شهر پی به تفاوت‌ها ببرد.
وی خاطرنشان می‌کند: در حال حاضر خبر‌های ضد و نقیضی وجود دارد که معلم خود تصمیم بگیرد درباره نمره دهی و برگزار کردن یا نکردن حضوری امتحانات و اینکه چه میزان از مطالب را امتحان بگیرد. این تصمیم درواقع نوعی فرافکنی مسئولیت است. به نظر من باید سنگ محک جدی باشد و امتحانی سراسری به صورت آنلاین یا حضوری گرفته شود تا عمق بحران مشخص شده و همه متوجه شوند که مناطق محروم چه میزان از آموزش بهره‌مند شده‌اند و مناطق برخوردار چه میزان.
خبر های مرتبط
خبر های مرتبط
یکى بر حصیر و یکى بر سریر // یکى در پلاس و یکى در حریر ***
یکى بینوا و یکى مالدار // یکى نامراد و یکى کامکار ***
یکى در عنا و یکى در غنا // یکى در بقا و یکى در فنا***
یکى نیک کردار و نیک اعتقاد // یکى غرق در بحر فسق و فساد ***
یکى در گلستان راحت مقیم // یکى با غم و رنج و محنت ندیم ***
همین تصاویر رو اوایل انقلاب تو کتب درسی رسما چاپ میکردن میگفتن رژیم ستمگر و غاصب شاه ببینید چه ظلم هایی رو علیه عامه مردم روا میداشتند و دلایلی محکم برا وقوع انقلاب شمردن حالا این دستاورد خون دادن شهدا طی انقلاب و هشت سال جنگ تحمیلی هستش؟؟؟؟
از چه کسی باید علت این درجه از تبعیض و بی عدالتی رو پرسید؟؟؟
از حداد عادل که برا فرزندانش مدرسه خصوصی تاسیس کرده نمیتونیم بپرسیم پس بقول مرحوم نوذری "" از کی بپرسم؟؟؟؟؟ ""