ماجرای عزل آیت الله منتظری به روایت رهبر انقلاب
سال گذشته کتابی با عنوان «روایت رهبری، مناسبات جمهوریت و اسلامیت» از سوی دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب منتشر شد که در آن برای نخستین بار خاطراتی از رهبر انقلاب مربوط به مقاطعی حساس از دهه ۱۳۶۰ قید شده بود.
رویداد۲۴ این کتاب رویدادهایی همچون تعیین حضرت امام خمینی (ره) به رهبری نظام اسلامی، تعیین آیتالله منتظری به رهبری آینده و سپس برکناری ایشان، و نهایتاً تعیین آیتاللهالعظمی خامنهای به رهبری را واکاوی کرده است. گزارش پیشرو به مرور بخشی از این خاطرات میپردازد.
«برای همه ما، یعنی سران و امام روشن بود که بنا است اگر حادثهای پیش بیاید، آقای منتظری را جایگزین کنیم. من احساس کردم که جمعی درصددند مساله رهبری بعد از امام را با غوغاسالاری تمام کنند. در این قضیه خیلی اصرار ورزیدم [که]ما باید این کار را با ضابطه تمام کنیم. ما خیلی بعدها – نه اینکه همانوقت هم بلافاصله – شنیدیم که امام مخالف قائممقامی بودهاند. قضیه آقای محمدیگیلانی و ملاقاتش با امام و پیغام به آقای هاشمی رفسنجانی را من سالها بعد شنیدم.
بیشتر بخوانید: چه عواملی منجر به عزل آیتالله منتظری شد؟
امام گفتند که آقای منتظری عدالت ندارد یا ایشان از عدالت ساقط است. یک تعبیر این جوری کردند: «از عدالت ساقط است.» این البته مربوط به چند ماه مانده به فوت ایشان است. قبل از سال ۶۸ است. آقای هاشمی شروع کرد به صحبت و گفت که آمدهایم که یک فکری بکنیم برای این کار.
تا این حرف از ایشان صادر شد، امام برگشتند گفتند: «چه فکری؟» یک تعبیر اینجوری؛ «آقای منتظری «..» و «..» و «فاجر» است.» این سه تعبیر را ایشان کردند. خب واقعا برق از چشم همه ما پرید. این تعبیر؟! بعد آقای هاشمی یک مقداری بیشتر اصرار کرد و تعبیرات دیگری گفت. امام دو بار به ایشان خطاب کردند. یک بار گفتند: «اگر تا صبح هم اینجا اصرار کنید فایده ندارد.» یک بار دیگر گفتند: «اگر خیلی اصرار کنید، میگویم همین امشب نامه را بخوانند.» یعنی تهدید کردند.
امام از نامه آقای منتظری اینجور فهمیده بودند که آقای منتظری دیگر به کلی کنار خواهد کشید و مشغول درس و بحث میشود و دیگر ضرر و خطر و ادعا و حرکتی ندارد. من در نوشته خودم نوشتهام که معلوم است امام از آینده نگرانند و فکر میکنند ملایی مثل آقای منتظری در آینده نظام و با رهبری آینده نظام آرام نخواهد نشست و مزاحمت ایجاد میکند. [بنابراین امام (قدّسسره)] خواستند جلوی این مزاحمت را بگیرند.
در یک جلسه باز ایشان [عدم صلاحیت آیتالله منتظری برای رهبری آینده] را مطرح کردند. من به امام گفتم: «آقا! ما در این مجموعه دوستان کس دیگری غیر از ایشان نداریم.» ایشان گفتند: «نه، اینجور نیست! شما رهبر بشوید.» همینجور؛ «شما رهبر بشوید.»
بیشتر بخوانید:آیت الله منتظری؛ پیشگام تشیع سیاسی
«برای همه ما، یعنی سران و امام روشن بود که بنا است اگر حادثهای پیش بیاید، آقای منتظری را جایگزین کنیم. من احساس کردم که جمعی درصددند مساله رهبری بعد از امام را با غوغاسالاری تمام کنند. در این قضیه خیلی اصرار ورزیدم [که]ما باید این کار را با ضابطه تمام کنیم. ما خیلی بعدها – نه اینکه همانوقت هم بلافاصله – شنیدیم که امام مخالف قائممقامی بودهاند. قضیه آقای محمدیگیلانی و ملاقاتش با امام و پیغام به آقای هاشمی رفسنجانی را من سالها بعد شنیدم.
بیشتر بخوانید: چه عواملی منجر به عزل آیتالله منتظری شد؟
امام گفتند که آقای منتظری عدالت ندارد یا ایشان از عدالت ساقط است. یک تعبیر این جوری کردند: «از عدالت ساقط است.» این البته مربوط به چند ماه مانده به فوت ایشان است. قبل از سال ۶۸ است. آقای هاشمی شروع کرد به صحبت و گفت که آمدهایم که یک فکری بکنیم برای این کار.
تا این حرف از ایشان صادر شد، امام برگشتند گفتند: «چه فکری؟» یک تعبیر اینجوری؛ «آقای منتظری «..» و «..» و «فاجر» است.» این سه تعبیر را ایشان کردند. خب واقعا برق از چشم همه ما پرید. این تعبیر؟! بعد آقای هاشمی یک مقداری بیشتر اصرار کرد و تعبیرات دیگری گفت. امام دو بار به ایشان خطاب کردند. یک بار گفتند: «اگر تا صبح هم اینجا اصرار کنید فایده ندارد.» یک بار دیگر گفتند: «اگر خیلی اصرار کنید، میگویم همین امشب نامه را بخوانند.» یعنی تهدید کردند.
امام از نامه آقای منتظری اینجور فهمیده بودند که آقای منتظری دیگر به کلی کنار خواهد کشید و مشغول درس و بحث میشود و دیگر ضرر و خطر و ادعا و حرکتی ندارد. من در نوشته خودم نوشتهام که معلوم است امام از آینده نگرانند و فکر میکنند ملایی مثل آقای منتظری در آینده نظام و با رهبری آینده نظام آرام نخواهد نشست و مزاحمت ایجاد میکند. [بنابراین امام (قدّسسره)] خواستند جلوی این مزاحمت را بگیرند.
در یک جلسه باز ایشان [عدم صلاحیت آیتالله منتظری برای رهبری آینده] را مطرح کردند. من به امام گفتم: «آقا! ما در این مجموعه دوستان کس دیگری غیر از ایشان نداریم.» ایشان گفتند: «نه، اینجور نیست! شما رهبر بشوید.» همینجور؛ «شما رهبر بشوید.»
بیشتر بخوانید:آیت الله منتظری؛ پیشگام تشیع سیاسی
خبر های مرتبط