واکنش احتمالی ایران به انفجار‌های اخیر / کارشناسان امنیتی اسرائیل چه می‌گویند؟

رویداد۲۴ روزنامه الاخبار، چاپ بیروت نوشت: پس از ترور سردار قاسم سلیمانی، نماد ایران برای پرونده نفوذ منطقه ای، این کشور در معرض اتفاقات جدیدی در نماد‌های دیگر پرونده‌های جدال برانگیزش، بویژه برنامه‌های هسته‌ای و موشکی قرار گرفته است. موجی که به نظر می‌رسد هنوز تمام نشده است، به این دلیل که اطلاعات رسیده از تهران حاکی از آن است که در نیمه شب جمعه، صدای انفجاری در منطقه نزدیک به کرج شنیده شده و به دنبال آن جریان برق این مناطق قطع شده است.

 ایالات متحده می‌خواهد پشت اسرائیل پیام‌های جدیدی را متوجه تهران کرده و آن را وادار به عقب نشینی از پذیرش مذاکره در زمانی نزدیک کند. در زمان حاضر، «حزب جنگ» در دولت آمریکا تلاش می‌کند تا حد امکان در ماه‌های آینده مانع از تکمیل برنامه‌های هسته‌ای و موشکی ایران شده و فشار سختی به آن وارد کند. در تهران، همچنان شاهد «سرپوش گذاری سازنده» هستیم و نگاه‌ها متوجه آن است که گزارش‌های شورای عالی امنیت ملی ایران در این باره به کجا می‌انجامد. ایران حتی اگر مقابله مستقیمی را که به نفع «حزب جنگ» در آمریکاست انتخاب نکند، بعید نیست که به انجام واکنش‌هایی از نوع «پیچیده» روی بیاورد، یعنی ضرباتی حساس و نمادین بدون هیچ نشانی. در این میان، به دلیل خطر پاسخ ایران، اسرائیل وارد حالت آماده باش شده است.

---

بیشتر بخوانید: ایران موبایل وزیر جنگ اسرائیل را هک کرد

---

ارزیابی‌های اسرائیلی: پاسخ به تاخیر می‌افتد.. و، اما

دو موسسه سیاسی و امنیتی در اسرائیل، پس از هدف گرفتن یکی از مهمترین تاسیسات هسته‌ای ایران در نطنز، تلاش می‌کنند عکس العمل احتمالی ایران به این اتفاق را بررسی کنند.

چند سال پیش، دولت عبری در جلسه‌ای به بررسی میزان عقلانیت نظام ایرانی پرداخت، که در آن وزیر امنیت وقت اسرائیل، ایهود باراک، بنی گانتس و رئیس موساد، مئیر دغان، حضور داشتند و همگی بر عقلانیت نظام ایران شهادت دادند.

در آن زمان دغان تاکید کرد که نظام ایران یک نظام عقلانی است، اما مقصود از آن، عقلانیت و تفکر غربی نیست، بلکه عقلانیتی است که باید‌ها و قید‌هایی را مشخص کرده و بین باید‌ها و نباید‌ها توازن برقرار می‌کند. از دیدگاه مسئولان اسرائیلی، نظام ایران شرایط را به دقت بررسی می‌کند و در این مسیر، رهبری، شورای عالی امنیت ملی و شخصیت‌های بلند پایه دیگری، تصمیم گیری کرده و در اجرای تصمیمات خود به غایت جدی هستند.

این نظر مسئولان اسرائیلی در مورد نظام ایران است، که قطعا در ارزیابی احتمالات اقدام ایران در پاسخ به هدف گرفته شدن نطنز، مفید است. می‌توان گفت زیان‌های زیادی متوجه تاسیسات نطنز شده است، که البته منحصر به یک ساختمان واقع در روی زمین می‌شود و دیگر ساختمان‌هایی که در زیر زمین واقع هستند، آسیبی ندیده اند. در نتیجه، برنامه‌های هسته‌ای ایران همچنان ادامه دارد و این مساله‌ای است که تل آویو بر آن تاکید می‌کند.

در یک چارچوب کلی، آنچه اتفاق افتاد، ایستگاهی در یک مسیر طولانی از درگیری و امتداد سیاست‌های جبهه دشمن تهران، با هدف منحرف کردن آن از گزینه هسته‌ای اش بود، سیاست‌هایی که مبتنی بر تهدید و هراس افکنی، عملیات امنیتی، کارشکنی تکنولوژیک و سایبری و ترور دانشمندان هسته‌ای ایران است. با این وجود، ایران توانست بدون حمایت بین المللی، برنامه‌های هسته‌ای ملی خود را توسعه داده و از محدودیت‌هایی که غرب برایش تعیین کرده بود، گذر کند.

همچنین ایران توانست به غنی سازی ۲۰ درصدی اورانیوم دست یافته و چتری را برای حمایت از برنامه‌های هسته‌ای خود، از طریق تکیه بر سیاست بازدارندگی فراهم کند، که این سیاست، مانعی است برای جلوگیری از حمله نظامی مستقیم آمریکا و اسرائیل به این کشور. بر این اساس، ایران توانست این اصل را در بین موسسات سیاستگذاری بین المللی و منطقه‌ای تثبیت کند که هر گونه حمله نظامی به برنامه‌های هسته‌ای اش، به یک مقابله نظامی گسترده تبدیل می‌شود که تمام منطقه را درگیر می‌کند، آنچه که تا کنون مانع از تحرکات دشمنانش شده است. اما در عوض، جبهه مخالف و دشمن تهران، به گزینه‌ها و ضربات موضعی و مقطعی روی می‌آورند، هر چند که این گونه اقدامات آن‌ها نمی‌تواند برنامه‌های هسته‌ای ایران را متوقف کند و نهایت تاثیر آن، به تاخیر انداختن تحقق اهداف هسته‌ای این کشور است.

در رابطه با طبیعت پاسخ احتمالی ایران و در شرایطی که طرف‌های رسمی در این کشور مواضع صریح و مستقیمی در این باره ندارند، با توجه به پیش بینی‌های کارشناسان متخصص اسرائیلی می‌توان گفت ایشان در این باره اتفاق نظر دارند که اسرائیل مسئول حمله به نطنز است و در ادامه، احتمال می‌دهد تهران به خواسته‌های آژانس بین المللی انرژی اتمی توجه نکند، تا به این ترتیب، اسرائیل بتواند موضوع را به شورای عالی امنیت ملی بکشاند و تحریم‌های بین المللی علیه آن را تمدید کند.

به عقیده تحلیلگران اسرائیلی، در سایه کاهش محبوبیت رئیس جمهور آمریکا طبق آخرین نظرسنجی ها، هر گونه پاسخ دراماتیک ایران، خدمت بزرگی به ترامپ خواهد بود، که باعث می‌شود نگاه‌ها از شکست وی در سیاست‌های داخلی و خارجی اش منحرف شده و متوجه ایران شود؛ از این رو، به نظر می‌رسد تا زمان انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، ایران آتش بس را انتخاب می‌کند و پاسخ دادن در زمان فعلی را به مصلحت خود نمی‌داند.

در مقابل، مسئول سابق بخش پژوهش‌های موساد، تعدادی سناریو برای پاسخ ایران به حمله به نطنز مطرح می‌کند، که بین افزایش سطح غنی سازی ایران تا ۲۰ درصد و واکنش سایبری و سرّی این کشور، تا شلیک موشک یا حمله پهپادی علیه اسرائیل، عربستان یا تاسیسات آمریکا در منطقه خلیج فارس، در نوسان است.