واقعیت‌ها درباره یک واکسن/ واکسن کرونا به سرنوشت واکسن ایدز دچار می‌شود؟

رویداد۲۴ دست کم ۲ واکسن کرونا طی هفته‌های گذشته وارد مرحله نهایی آزمایش انسانی شده‌اند (اگر واکسن تولیدی روسیه را که قرار است آخر مرداد ماه در کشور توزیع شود را در نظر نگیریم!). این رکورد در سرعت عمل باعث شده مقامات عالی بهداشتی و علمی در جهان عباراتی نظیر اقدامی «تاریخی» و «حیرت‌آور» را برای توصیف آن بیان کنند.اما تولید واکسن کرونا و اثرگذاری آن و در نهایت بازگشت جهان به دوران پیش از کرونا چقدر واقعیت دارد؟

 

مدیران شرکت‌های داروسازی در ماه جولای پیش‌بینی کرده بودند که واکسن این بیماری تا ماه اکتبر و قبل از پایان سال میلادی روانه بازار خواهد شد. با این پیشرفت‌ها انتظار می‌رود به زودی همه ماسک‌هایشان را دور بیاندازند، اما در بهترین سناریو‌ها این بیماری همه گیر به این زودی از بین نخواهد رفت و حتی کارشناسانی که از صمیم قلب به واکسن اعتقاد دارند هم راهی طولانی را پیش‌بینی کرده‌اند.

«یاناتان کارد» استادیار دانشگاه پزشکی هاروارد در این باره به واشنگتن پست می‌گوید: «به عقیده من بعید است که واکسن کلید پندمی کرونا را بزند و خاموشش کند.»

به گزارش واشنگتن پست دست کم چندین ماه یا حتی سال طول می‌کشد که واکسن به همه جهان برسد و جهان را ایمن کند از سوی دیگر کسانی که واکسن را دریافت می‌کنند هم به سرعت ایمنی نخواهند داشت و چند هفته طول میکشد تا ایمنی در بدن آن‌ها ایجاد شود. در این صورت شاید به دومین واکسن برای افزایش دستگاه ایمنی بدنشان در هفته‌های بعدی نیاز داشته باشند.

 

 

 

 

بر اساس گزارش رسانه‌های مختلف و به تایید سی دی سی آمریکا، ایمنی ناشی از وجود آنتی بادی‌های کرونا کوتاه مدت است. در نتیجه حفظ فاصله‌گذاری و زدن ماسک تا قبل از دریافت واکسن‌های دوم و سوم همچنان ضروری است.

به گزارش واشنگتن پست، ناکارآمدی اولیه واکسن بدون اجرای قاصله‌گذاری و ماسک، مردم را ناامید خواهد کرد و اعتماد لازم به سیستم‌های پزشکی برای مهار ویروس را خدشه‌دار می‌کند.

از سوی دیگر رسیدن به واکسن کرونا به یک مسابقه بین کشور‌ها و شرکت‌ها تبدیل شده است. به نظر می‌رسد آنچه اهمیت دارد این است که کدام یک زودتر به خط پابان می‌رسد. اما لزوما کسی که زودتر به خط پایان برسد بهترین نیست و این رقابت سال‌ها ادامه خواهد داشت.

«مایکل کینچ» کارشناس توسعه و تحقیقات دارویی داتشگاه واشنگتن به پست گفته: سناریوی واقع بینانه مشابه همان چیزی است که در مورد ایدز دیدیم. مردم باید خودشان را برای این سناریو آماده کنند که ما هرگز به یک واکسن خوب دست پیدا نکنیم. حدس من این است که نسل اول واکسن‌ها احتمالا کارآمدی متوسطی خواهند داشت.

 

 

«آنتونی فاوچی» رییس انستیتوی مالی آلرژی و بیماری‌های عفونی در آمریکا روز جمعه در یک جلسه استماع در کنگره اعلام کرد که «خوشبینی محافظه کارانه‌ای» نسبت به واکسن دارد و اینکه در فاز سه آزمایش این واکسن ۳۰ هزار نفر واکسن را دریافت کرده‌اند و این فاز موفقیت‌آمیز بوده است.

در این جلسه در مورد احتمال شکست که امری اجتناب ناپذیر در علم است حرفی زده نشده است.

«آنجلا راسموسن» استاد ویروس شناسی دانشگاه کلمبیا در این باره به واشنگتن پست می‌گوید: باید پرسید اگر فاز سه هم شکست بخورد آیا باید تسلیم شد؟ این وضعیت مانند ورود به برزخ دانته نیست؟ من بسیار نگران مردمی هستم که به این امید دل بسته‌اند و فکر می‌کنند با تولید واکسن همه چیز به روال قبل برمی‌گردد.

تمام واکسن‌های تایید شده باید ثابت کنند که موثر و بی‌خطرند، اما این بدان معنا نیست که قرار است مثل هم عمل کنند. برای مثال واکسن سرخک یکی از بهترین واکسن‌هاست چرا که تا ۹۸ درصد مانع از بیماری می‌شود. اما واکسن آنفولانزا تنها بین ۴۰ تا ۶۰ درصد موثر است. بعضی از واکسن‌ها در بین برخی گروه‌های جمعیتی بهتر عمل می‌کنند. مثلا بین کهنسالان یا کسانی که ایمنی پایین‌تری دارند، باید واکسن آنفولانزا با دوز بالاتر توزیع شود.

---

بیشتر بخوانید:نگاهی به «پدیده مهاجرت» در جریان پندمی کرونا/ مرزهای جهان به روی مهاجران گشوده می‌شود؟

---

به اذعان واشنگتن پست حتی همین واژه «موثر» هم باید با دقت بررسی شود. هدف این است که یک واکسن مانع از ابتلا به یک بیماری خاص شود، اما این تنها معنی یک واکسن موفق نیست. این واکسن می‌تواند علائم یک بیماری را کاهش دهد. به طور ایده‌آل یک واکسن هم جلوی ابتلا را می‌گیرد هم علائم را تخفیف می‌دهد.

 

 

فارین افرز نیز در گزارشی نسبت به کارآمدی واکسن ابراز تردید کرده و گفته: بیش از هرچیز باید نگران کمبود واکسن احتمالی در جهان باشیم. اگر به همین کمبود کیت‌های تشخیص کرونا و تجهیزات پزشکی مراقبتی نگاه کنید متوجه می‌شوید که چقدر این احتمال بالاست. جهان باید از کمبود مشابه در واکسن جلوگیری کند.

فارین افرز نوشته: در عین حال اطمینان از تولید واکسن در کوتاه مدت هم چالش مهمی است. بسیاری از کمپانی‌هایی که درحال تولید واکسن هستند اصلا قابلیت تولیدانبوه ندارند. برخی از این سازمان‌ها اصلا قادر به تولید چنین چیزی نیستند.

این رسانه در گزارش دیگری از «ناسیونالیسم واکسن» حرف زده و گفته به فرض تولید واکسن، همه کشور‌ها دچار این پدیده خواهند شد و فکر می‌کنند کشور آن‌ها باید پیش از سایرین به واکسن دسترسی پیدا کند و این پدیده تبعاتی به دنبال خواهد داشت.

فارین افرز نوشته: بدون یک مدیریت جهانی بر واکسن احتمالی، کشور‌ها وارد جنگ علیه یک دیگر برای دسترسی به واکسن می‌شوند. از سوی دیگر احتمالا واکسن در ابتدای تولید تنها به کشور‌های ثروتمند می‌رسد، اما در حال حاضر کشور‌هایی با درآمد متوسط و پایین بیشتر از این ویروس آسیب دیده‌اند.

از سوی دیگر این نشریه رسیدن به ایمنی جمعی حتی با واکسن را هم زیر سوال برده و نوشته شاید واکسن کرونا هم چیزی شبیه واکسن آنفولانزا باشد که خطر ابتلا را به صفر نمی‌رساند.

این رسانه در نهایت نوشته: پیش بینی‌ها نشان می‌دهد دست کم ۴۰ میلیون نفر در اثر ابتلا به کرونا در جهان جانشان را از دست می‌دهند در پایان سال ۲۰۲۱ درآمد اقتصادی جهان به ۱۲.۵ هزار میلیارد دلار کاهش پیدا خواهد کرد. هرچه این پندمی زودتر تمام شود به نفع همه است.

 

 

بیش از ۷۰ کشور از جمله اتحادیه اروپا قوانین برای صادرات اقلام ضروری مرتبط با کرونا از جمله ونتیلاتور و ماسک و دستکش وضع کرده‌اند، این گروه از کشور‌ها همان‌هایی خواهند بود که قرار است واکسن قبل از دیگران بین آن‌ها تقسیم شود و آن‌ها دست به احتکار خواهند زد.

چنین احتکاری چیز چدیدی نیست. واکسن آنفولانزا در سال ۲۰۰۹ تنها چند ماه بعد از شیوع آن تولید شد. ویروس معروف به H ۱ N ۱ نیز نوعی از آنفولانزاست که سالانه بیش از ۲۸۴ هزار نفر را در جهان از بین می‌برد، اما کشور‌های ثروتمندی که واکسن‌های این ویروس را احتکار کرده‌اند راضی به توزیع آن نمی‌شوند.

بعد از اعتراض‌های پی در پی سازمان جهانی بهداشت در نهایت استرالیا، کانادا و آمریکا راضی شدند که تنها ده درصد از ذخایر واکسن‌شان را بین کشور‌های ضعیف‌تر پخش کنند. این اتفاق در انتظار واکسن کرونا نیز هست.