مدارس استعداد دانش آموزان را می‌کشند/ دانش‌آموزان ناچار به کنار آمدن با نظام آموزشی تحکمی
رویداد۲۴ دکتر عمر اطمیشی عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور در کرسی ترویجی مدارس تیزهوشان در ترازوی عدالت تربیتی با اشاره به اینکه تمام کودکانی که به کلاس اول دبستان می‌روند نه فقط باهوش بلکه تیزهوش هستند، اظهار کرد: هزاران دانش‌آموز تیزهوش در غیر از مدارس سمپاد تحصیل می‌کنند. چگونه می‌شود در جامعه‌ای که به توسعه رسیده است از میان 15 میلیون دانش‌آموز 15 هزار نفر را جدا کرده و در مدارس تیزهوشان آموزش داد و چند برابر آن را در مدارس نمونه دولتی، غیر انتفاعی و سایر مدارس خاص.
وی افزود: دانش‌آموزان را نباید در مدارس خاص قرار داد، بچه‌ها در کپسول زندگی نخواهند کرد و در آینده در جامعه حضور می‌یابند بنابراین باید با هم روند اجتماعی شدن را طی کنند.
عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور گفت: تأسف می‌خورم که یکی از روسای سازمان سمپاد گفته، تیزهوشی یک مورد نادر و اتفاقی است تا جایی که بنده به منابع دینی و منابع علمی مراجعه کردم، تیزهوشی یک اتفاق نادر نیست و در خلقت به انسان‌ها کرامت ذاتی عطا شده است. چطور می‌شود ادعا کرد که تیزهوشی یک اتفاق نادر است، چطور می‌شود تیزهوش متولد شد و نابغه به کلاس اول رفت و ناتیزهوشانه تربیت شد و بعدها هم بتوان خوب و شاد زندگی کرد.
دانش‌آموزان سایر مدارس هم تیزهوش هستند چون...
اطمیشی ادامه داد: براساس کدام مستندات علمی جداسازی دانش‌آموزان از یکدیگر صورت می‌گیرد؟ آیا دانش‌آموزان مدارس تیزهوشان واقعاً تیزهوش هستند؟ بله قطعاً اینگونه است اما دانش‌آموزان سایر مدارس هم تیزهوش هستند اما در مدارس سمپاد حضور ندارند و از همان دوره ابتدایی کل امکانات برایشان فراهم نشده است تا درس‌خوان شوند، معدل خوب کسب کرده، عزت و اعتماد به نفسشان بالا برود و در آزمون ورودی مدارس تیزهوشان که فقط برای 15 هزار نفر ظرفیت وجود دارد، موفق شوند و چون پول، معلم خوب و امکانات دستیابی به این موفقیت را نداشتند باید به سایر مدارس بروند.
وی با اشاره به اینکه در بسیاری از کشورها مدارس سمپاد وجود ندارند، بیان کرد: ژاپن از 15 سال قبل این مدارس را حذف کرد در چین و کره جنوبی مدارس سمپاد و جداسازی وجود ندارد. وقتی تعداد اندکی را در مدارس سمپاد قرار می‌دهید به میلیون‌ها دانش‌آموز دیگر می‌گویید شما استعداد ویژه ندارید. چطور ممکن است خداوند میلیون‌ها دانش‌آموز را فاقد استعداد درخشان خلق کرده باشد؟ با ابزار تست هوش، استعداد سنجیده می‌شود و در آغاز قرن 20 وقتی نخستین تست هوش را اجرا کردند گفتند این کار انجام می‌شود تا آنهایی را که ضعیف هستند بالا بکشانیم.
بیشتر بخوانید: دانش آموزان مناطق محروم قربانیان کم کاری دولتی‌ها
تست هوش استعدادکُش است
عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور معتقد است، تست هوش دروغ و باطل و استعدادکُش است و عددی که به ما می‌دهد نشانگر مقدار معلومات و محفوظاتی است که آن ساعت، آن روز، در آن سالن یک دانش‌آموز به کمک هوش و حافظه و کلی از عوامل پیدا و پنهان دیگر آموخته و آن را روی ورقه کاغذ پیاده کرده است، این نشان دهنده هوش نیست و مقداری نشان دهنده هوش و مقداری حافظه است و بخش زیادی نشان دهنده عوامل خانوادگی و مدرسه‌ایاست.
وی بیان کرد: وقتی دانش‌آموز کلاس اول دبستان روز اول به مدرسه می‌رود تا چند هفته بعد چه بر سر استعداد، علاقه، انگیزه و شخصیت او در مدرسه می‌آید؟!
مراکز تربیت معلم، معلمان توانمند تربیت نمی‌کنند
اطمیشی ادامه داد: بنده با روش تدریس معلمان شریف مشکل دارم، آنها عاشق بچه‌ها هستند اما این کافی نیست. مراکز تربیت معلم، معلمان را در کلاس‌داری و شاگردداری توانمند تربیت نمی‌کنند این نوع درس پرسیدن که در مدارس ما رایج است مانند دادگاه است.دانش‌ها و روش‌های تربیت معلم ما خطرناک و ویرانگر نبوغ، علاقه و انگیزه دانش‌آموزان است. منزلت معلم را باید در جامعه بالا برد و سپس معلم را به خوبی تربیت کرد به این ترتیب او وقتی وارد کلاس شود عاشق معلمی می‌شود. مدارس روز اول نابغه تحولی می‌گیرند و بعد از 12 سال عقب‌افتاده در کسب دانش زندگی تحویل می‌دهند.
کنار آمدن با نظام آموزشی تحکمی
عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور مطرح کرد: همه دانش‌آموزان نابغه هستند به شرط اینکه از شرایط فرهنگی و اجتماعی، امکانات مدرسه و نحوه تدریس مناسب بهره‌مند باشند همچنین شاهد پاک‌کردن شیوه‌های تشویق رشوه‌ای و مخرب، تمام انواع تنبیه‌ها حتی تحقیر و سرزنش و مطالب درسی بدین شکل باشیم. بچه‌ها می‌دانند "مدرسه زندان" جای آنها نیست و 12 سال دوام می‌آورند و به این رویکرد می‌رسند که باید با نظام آموزش تحکمی کنار بیایند.
اطمیشی گفت: وقتی همه دانش‌آموزان برابر در یک نوع مدرسه با یک تابلو قرار گرفتند در جاهایی که لازم بود با آنها نابرابر رفتار می‌کنیم یعنی به فردی که به کمک درسی بیشتری نیاز دارید کمک درسی بیشتری می‌کنیم.
دکتر بهبود یاری قلی عضو هیئت علمی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان در این نشست با اشاره به اینکه تناقضاتی را در اسناد مختلف که باید همسویی لازم را داشته باشند در ارتباط با مبحث استعدادهای درخشان و مدارس تیزهوشان شاهد هستیم، بیان کرد: با یک خلأ نظری در اسناد و جامعه دانشگاهی در باب مفهوم عدالت تربیتی و تفاوت آن با عدالت آموزشی مواجه هستیم. در جوامعی که بحث عدالت به خوبی مورد توجه قرار گرفته و به آن حساس هستند درباره نحوه توزیع خیر عمومی آموزش و پرورش حساسیت‌ها به قدری فراوان است که کوچکترین مصوبه درباره این نهاد مورد بررسی صاحبنظران قرار می‌گیرد.
وی افزود: عدالت آموزشی متأثر از عدالت اجتماعی است و از یک طرف می‌تواند زمینه‌ساز تحقق عدالت باشد مباحث مختلفی به عنوان تهدید‌کننده عدالت تربیتی وجود دارد که فقط مدارس تیزهوشان نیست و از جمله آن مدارس غیر انتفاعی هستند.
یاری قلی گفت: برابری مقدمه واجب برای استحقاق است اگر امری به نام برابری اتفاق می‌افتد و در بهترین حالت اتفاق بیفتد می‌توانیم به سمت استحقاق برویم آیا اولویت‌بندی ابعاد عدالت که عدالت توزیعی و سپس بحث جبرانی است در نظام آموزشی ما محقق می‌شود؟ و ماهیتاً امکان تحقق وجود دارد یا خیر؟ آیا امکان شناسایی تمام تیزهوشان وجود دارد؟ ما تیزهوشان زیادی را خارج از این وضعیت داریم که شناسایی نمی‌شوند و استعداد آنها به هدر می‌رود.
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان ادامه داد: آیا بعد از اینکه مطمئن شدیم برابری اتفاق افتاده است باید در دوره متوسطه دوم وارد بحث تیزهوشان شویم آن هم نه از جنس جداسازی بلکه از جنس غنی سازی؟ آیا در این شرایط به دنبال این نیستیم که کانالیزه شدن این دانش‌آموزان را داشته باشیم.
وی بیان کرد: مدارس تیزهوشان در وضعیت فعلی حتی اگر از دوره متوسطه دوم فعال باشند شاهد شکل گیری بازاری مشابه کلاس‌های کنکور در کنار آنها هستیم. شرایط نظام آموزش و پرورش مطلوب نیست و برابری به نحو کیفی و مطلوب اتفاق نمی‌افتد و در سال‌های اخیر این شکاف زیاد شده است.
