بایدن و بازگشت آمریکا به برجام / نخستین روز ریاست جمهوری جو بایدن چگونه می‌گذرد؟
رویداد۲۴ جو بایدن به عنوان چهل و ششمین رئیس‌جمهور آمریکا شب گذشته ۲۰ ژانویه سوگند یاد کرد و وارد کاخ سفید شد تا پس از چهارسال ماجراجویی دونالد ترامپ، آمریکا را به گفته خود دوباره یک دست کند و شکاف‌ها را از بین ببرد. بایدن پیشتر گفته بود که خسارت‌های عمیقی که ترامپ به آمریکا وارد کرده را جبران خواهد کرد.
بایدن در مراسم تحلیف ریاست جمهوری خود در سخنانی گفت که کار‌های زیادی برای انجام دادن وجود دارد؛ مثل بحران کرونا، میلیون‌های شغلی که از دست رفته است، برابری نژادی، کره زمین ما برای بقای خود فریاد می‌زند، اختلافات نژادی و قومی زیاد است، باید با دشمنانی که در مقابلمان هستند مبارزه کنیم، مثل بیماری، نفرت و ... که این امر با وحدت ممکن است.
وی افزود: پیروزی برای ما تضمین شده نیست، اما هر زمان که دور هم جمع شدیم توانستیم بر مشکلات فائق آییم. بدون وحدت صلح و پیشرفتی در کار نیست. وحدت راه پیش روی ماست. ما باید مانند ایالات متحده آمریکا رفتار کنیم. بیایید از نو همه چیز را شروع کنیم. سیاست‌ورزی نباید یک آتش شعله‌ور باشد که همه چیز را بسوزاند.
بایدن در بخشی از سخنان خود گفت: ما با دنیا تعامل خواهیم کرد تا نه تنها بر چالش‌های گذشته بلکه چالش‌های امروز و فردا فایق شویم. ما یک شریک خوب برای صلح در جهان خواهیم بود.
اقدامات بایدن در نخستین روز ریاست جمهوری
نیویورک تایمز در گزارشی همه اقدامات جو بایدن در روز اول را برشمرده و گفته بایدن ساعاتی پس از سوگند به عنوان رییس جمهور قرار است برای سیاست‌های مهاجرتی و اقلیمی ترامپ دنده معکوس بکشد. بر اساس گزارش این رسانه آمریکایی بایدن قرار است ۱۷ فرمان اجرایی، تفاهم نامه و اعلامیه را در اقدامی فوری که در هیچ یک از روسای جمهوری معاصر آمریکا دیده نشده بود روز چهارشنبه در دفتر بیضی شکل خود امضا کند.
بیشتر بخوانید:بازگشت آمریکا به برجام به امضای توافق موقت منجر می‌شود؟
مشاوران بایدن گفته‌اند که این اقدام او برای جبران سنگین‌ترین خساراتی است که توسط ترامپ به کشور وارد شده است.
بایدن سه شنبه شب در توییتر خود نوشت: ما نباید حتی یک ثانیه را برای مقابله با بحران‌هایی که کشور با آن رو به روست از دست بدهیم. به همین دلیل که به محض سوگند خوردن روز چهارشنبه دست به کار خواهم شد.
اقدامات اولیه بایدن در چهار فصل قابل دسته بندی است: همه گیری کرونا، مشکلات اقتصادی، مسائل مربوط به مهاجرت و تغییرات زیست محیطی و اقلیمی.
در برخی از این موارد بایدن قصد دارد به طور یکجانبه و فوری سیاست‌های ترامپ را ملغی کند. در برخی دیگر به دلیل محدودیت‌های ریاست جمهوری قرار است فرآیند تغییرات آغاز شود.
یکی از اولین فرمان‌های اجرای بایدن در روز اول امضای حکم جف زینتز به عنوان مقام هماهنگ کننده دولت در حوزه کرونا خواهد بود. در این فرمان همچنین ریاست امنیت جهانی بهداشت و دفاع زیستی شورای امنیت ملی که توسط ترامپ ملغی شده بود نیز احیا خواهد شد.
بایدن همچنین قرار است در یک فرمان اجرایی ماسک زدن و فاصله گذاری اجتماعی را در همه ادارات فدرال و کارکنان دولت اجباری کند. اقدامی که ترامپ قاطعانه با صدور آن مخالفت کرده بود. او همچنین قرار است خروج آمریکا از سازمان بهداشت جهانی را لغو کند.
به گفته مشاوران بایدن بیشتر فرمان‌های اجرایی او در روز چهارشنبه معطوف به سیاست‌های مهاجرتی ترامپ خواهد بود.
او قرار است طی یک فرمان اجرایی طرح دولت ترامپ برای حذف غیر شهروندان از سرشماری‌های ملی را لغو کند و در فرمان دیگری برنامه ورود کودکان به آمریکا تحت طرح «رویاپردازان» را تقویت کرده و مانع از اخراج آن‌ها شود.
بایدن دو اعلامیه مربوط به دوران ترامپ در مورد ممنوعیت سفر به آمریکا از کشورهای مسلمان و آفریقایی را نیز لغو خواهد کرد و وزارت خارجه آمریکا به سرعت به دنبال راهی برای جبران آسیب‌هایی که به افرادی که به دلیل این قانون از ورود به آمریکا منع شده بودند خواهد بود.
یکی دیگر از فرمان‌های اجرایی ترامپ که قرار است از سوی ترامپ لغو شود، تشدید مجازات مهاجرانی است که درون آمریکا زندگی می‌کنند و تخلفاتی داشته‌اند. در یک فرمان اجرایی دیگر بایدن مانع از اخراج لیبریایی‌هایی خواهد شد که در آمریکا ساکن هستند. در یک فرمان دیگر او ساخت دیوار مرزی که با هدف بیرون نگه داشتن مهاجران از سرزمین آمریکا توسط ترامپ کلید خورده بود را متوقف می‌کند.
جیک سولیوان مشاور امنیت ملی بایدن گفته ما بر این باوریم که می‌توانیم با برداشتن گام‌هایی سیاست‌های غیر انسانی و غلط ترامپ را متوقف کنیم. به گفته سوزان رایس بایدن قرار است برای رفع قوانین تبعیض آمیز فدرال نیز فرامین اجرایی را به ایالت‌ها ابلاغ کند. او گفته بایدن به ما قول داده نژادپرستی سیستمی را که در نهاد‌های ما وجود دارد ریشه کن کند. فرمان اجرایی او در این راستا نیز ابتکار عملی تاریخی خوهد بود.
بر اساس این فرمان اجرایی رویکردی جامع برای ایجاد عدالت در همع جنبه‌های سیاست گذاری و تصمیم گیری اتخاذ خواهد شد. دیگر فرمان اجرایی بایدن همه دولت‌های فدرال را ملزم می‌کند برای هیچ گرایش جنسی و هویت جنسی تبعیض قائل نشوند.
بایدن قرار است در یک فرمان اجرایی دیگر اقدام ترامپ که درواقع دست نهاد‌های فدرال در به کارگیری آموزش فراگیر و متنوع را بسته بود متوقف کند. بایدن همچنین کمیسیون ۱۷۷۸ ترامپ را نیز لغو خواهد کرد.
یکی از اولین اقدامات بایدن به عنوان رییس جمهور تصحیح سیاست‌های ترامپ برای به تعویق انداختن مقابله با تغییرات اقلیمی خواهد بود.
بایدن روز چهارشنبه قرار است نامه‌ای را امضا کند که طی آن آمریکا بار دیگر به پیمان تغییرات اقلیمی پاریس خواهد پیوست. پیمانی که ترامپ از آن خارج شده بود.
بایدن به دنبال بازگرداندن آمریکا به جایگاه اصلی خود
جینا مک کارتی مشاور امور اقلیمی بایدن در این باره گفته: در فرامین اجرایی اقلیمی روز اول ترامپ قرار است آمریکا جایگاه صحیح خود را پس بگیرد. این چیزی است که ملت ما از ما انتظار دارد. پس گرفتن جایگاه رهبری جهان.
بایدن همچنین به وعده خود برای کمک به مردم برای مقابله با مشکلات مالی نیز عمل خواهد کرد. او قرار است برخی سیاست‌های مالی سلف خود را در روز اول ریاست جمهوری خود ملغی کند.
بایدن قرار است مهلت قانونی فدرال در مورد اخراج کارکنان را تمدید کرده و از نهاد‌های دولتی از جمله وزارت خانه‌های کشاورزی، امور سربازان کهنه کار و مسکن و شهرسازی بخواهد که زمان پرداخت وام و رهن را طولانی‌تر کنند.
یکی دیگر از دستورات روز نخست بایدن در مورد پرداخت بهره وام دانشجویی است. او قرار است اقداماتی در بخشش بهره وام دانشجویی انجام دهد.
برخی گروه‌ها از جمله دموکرات‌های کنگره نظیر چاک شومر رهبر اکثریت از بایدن خواسته‌اند که از این هم فراتر برود و در روز اول ریاست جمهوری خود تا سقف ۵۰ هزار دلار بدهی دانشجویان را ببخشد، اما بایدن تصمیم گرفته این سقف را به ۱۰ هزار دلار کاهش دهد.
مانند اسلاف خود، بایدن نیز طی چند فرمان اجرایی قوانین اخلاقی افرادی که قرار است در دولت با او همکاری کنند را ابلاغ و امضا خواهد کرد؛ و این میثاق به امضای همه اعضای دولت در خواهد آمد.
بایدن همچنین همه مقررات جدیدی که توسط ترامپ به مرحله اجرا گذاشته شده را برای ارزیابی مجدد متوقف خواهد کرد.
بایدن چه زمانی به برجام باز خواهد گشت؟
یکی از مهمترین وعده های انتخاباتی جو بایدن بازگشت آمریکا به برجام است. وی تنها چندماه پیش از برگزاری انتخابات آمریکا گفته بود که در صورت پیروزی واشنگتن به توافق ایران باز خواهد گشت. پس از شکست ترامپ نیز جو بایدن بار دیگر اما با لحن متفاوتی بر این موضوع تاکید کرد و گفت که آمریکا به برجام بازخواهد گشت اما این کار دشوار خواهد بود. در حالی که کشورهای اروپایی مواضع جدیدی در این باره مطرح کرده و خواستار مذاکره بر سر برنامه موشکی و رفتار منطقه ای ایران شدند.
با وجود اینکه مواضع دولت آینده آمریکا در قبال برجام همچنان مبهم است و مشخص نیست چه سیاستی قرار است از سوی کاخ سفید اتخاذ شود، وزیر خارجه منتخب بایدن در دولت جدید آمریکا در تازه ترین اظهارنظر خود به موضوع برجام اشاره کرده و در این باره گفته که بایدن به دنبال توافق قوی تر با ایران است. بلینکن در این باره گفت که طبق گزارش‌های علنی، زمان گریز، یعنی مدتی که طول می‌کشد ایران مواد شکافت پذیر کافی برای یک سلاح تولید کند، از بیش از یک سال، چنان که تحت شرایط توافق هسته‌ای بود، به سه یا چهار ماه کاهش یافته است.
او گفت که دولت جدید آمریکا «مسئولیتی ضروری» دارد که هر کاری می‌تواند برای ممانعت از دست یابی ایران به سلاح هسته‌ای انجام دهد. وزیر امور خارجه دولت آتی آمریکا گفت که بایدن در صورت پایبندی ایران به تعهداتش به توافق هسته‌ای باز می‌گردد.
او افزود: اما ما آن را با متحدان و شرکایمان که باز هم طرف ما قرار خواهند گرفت، به عنوان سکویی برای رسیدن به توافقی مدت دار‌تر و قوی‌تر به کار خواهیم گرفت. به گفته بلینکن، توافق جدید، می‌تواند در بر گیرنده آن چه «فعالیت‌های بی ثبات کننده ایران» در منطقه و موشک هایش می‌خواند باشد.
این در حالی است که رسانه های صهیونیستی اعلام می کنند که بازگشت آمریکا به برجام به زودی انجام نخواهد شد. در همین حال برخی رسانه ها از مذاکرات پشت پرده تهران و نمایندگان دولت بایدن بر سر توافق هسته ای ایران خبر می دهند.
