مجلس کلیات طرح شفافیت آراء نمایندگان را هم رد کرد
رویداد۲۴ بررسی کلیات گزارش کمیسیون آیین نامه داخلی مجلس در مورد طرح اصلاح موادی از قانون آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی با عنوان "شفافیت آرای نمایندگان" امروز-چهارشنبه- در نشست علنی مجلس شورای اسلامی مورد بررسی قرار گرفت و با ۱۵۳ رای موافق و ۶۳ رای مخالف و ۱۲ رای ممتنع از ۲۲۸ رای ماخوذه تصویب نشد. بدین ترتیب مجلس یازدهم هم مانند مجلس دهم با شفافیت آرا مخالفت کرد.
الیاس نادران در جریان بررسی این طرح و در مخالفت با آن گفت: مشکل امروز مجلس رفتار دوگانه‌ای است که نمایش شفافیت می‌دهیم و پنهان کاری می‌کنیم دیروز جمع کثیری از همکاران ما تقاضای رای علنی و با ورقه راجع به کلیات گزارش کمیسیون تلفیق بودجه کردند، اما دبیر محترم هیئت رئیسه گفتند که رئیس محترم مجلس به مصلحت نمی‌داند چه شد که دیروز شفافیت آرا بد بود و امروز شفافیت آرا خوب شده است؟
نماینده مردم تهران گفت: اینگونه نمیشود شفافیت داشت شفافیت این است که آنچه گردش مالی ما است و مردم باید بدانند را بگوییم. در همین جلسه غیرعلنی امروز برای جلب آراء همکاران اعلام کردند که این طرح دو فوری خواهد شد. چرا دو فوری؟ برای اینکه پخته شود طرحی که ۹ ما در مجلس مانده است و پخته نشده کی باید پخته شود؟
وی افزود: به مردم نمایش شفافیت می‌دهیم و آن را در بایگانی قرار می‌دهیم و اواخر کار مجلس دوباره آن را از بایگانی خارج و درباره آن حرف می‌زنیم. اگر صداقت داریم الان که شفافیت آرا رای آورد بلافاصله وارد جزئیات شویم و به مردم بگوییم که می‌خواهیم چه کار کنیم.
رییس کمیسیون تلفیق بودجه اظهار کرد: این رفتار‌ها نمایشی است و نه اصل رای به شفافیت. من می‌پرسم آقای رئیس؛ مجلس دیروز شما به کلیات گزارش کمیسیون تلفیق مجلس رای مثبت داد یا منفی؟ اعلام کنید به مردم. این شفافیت است اینگونه نمیشود شفاف‌سازی کرد. نمیشود دیروز مصلحت اندیشی کرد و امروز چیز دیگری بگوییم.
نادران گفت: من با شفافیت آرا به شدت موافقم، اما شما ملاحظه نماینده شهرستان را بکنید که فردا در رای استیضاح یک وزیر از وزیر گرفته تا استاندار تا فرماندار او را تحت فشار قرار می‌دهند. شفافیت این است این نوع رفتار را دوگانه نکنید و در یک شرایط پوپولیستی نمایندگان مردم را قرار ندهید.
وی تصریح کرد: تهران، همه ایران نیست. نماینده تهران نماینده کل کشور نیستند ملاحظات نمایندگان شهرستان که بیش از ۱۸۳ تک نماینده هستند در این مصوبه مورد توجه قرار دهید دو فوریت چه معنایی دارد؟
عبدالحسین روح الامینی هم در مخالفت با این طرح با اشاره به رد کلیات بودجه در جلسه علنی دیروز از رفتار نمایندگان انتقاد کرد و گفت: تحت فشار قرار دادن افراد برای اینکه رای شان مطابق یک سلیقه یا جریان باشد با شفافیت تطابق ندارد.
نماینده تهران گفت: چرا خود ما قائل به شفافیت نیستیم چرا باید در جلسه غیر علنی صبح امروز نگران این طرح باشیم. گفتیم بسیاری خارج از کشور می‌خواهند به وسیله نرم افزاری بر تصمیم گیری‌های ما تاثیر بگذارند و خطای محاسبه به ما بدهند.
وی افزود:در رای به اعتبارنامه و کمیسیون‌ها شفاف بودیم؟ ما ویترینی عمل کردیم ما قیافه شفافیت می‌گیریم و کارهایمان کاریکاتوری است در حالی که در عصر الکترونیک هیچ چیز نمی‌تواند پنهان باشد.
مهدی باقری نماینده مردم زنجان هم در مخالفت با این طرح گفت: این طرح پوپولیستی و عوام‌فریبی است این طرح حاوی تبصره‌هایی است که طرح را از شفافیت خارج می‌کند و عقلانیت را از مجلس خواهد گرفت با تصویب این طرح منافع ملی را زیر سوال خواهیم برد.
نماینده زنجان گفت: ما مدافع شفافیت هستیم، اما با بستر‌های مناسب تا زمانی که احزاب قوی نباشند نمایندگان منافع منطقه‌ای را بر منافع ملی ترجیح می‌دهند. گروه‌های فشار در شهرستان‌ها، فشار می‌آورند که این طرح تصویب شود.
وی افزود:همه حاکمیت باید شفاف باشد و بحث آرا نیست اگر می‌خواهیم شفافیت داشته باشیم همه حاکمیت و نهاد‌ها بایدشفاف سازی کنند شفافیت مجلس از همه نهاد‌های حاکمیت بیشتر است یک طرح جامع برای حاکمیت بیاورید و اگر این طرح همه حاکمیت را شفاف کند من مدافع آن هستم.
بیشتر بخوانید: سرنوشت نامعلوم بودجه ۱۴۰۰/ مجلسی‌ها اختیار بودجه‌نویسی را از دولت می‌گیرند؟
موافقان پنهان ماندن رای نمایندگان سبب پیشرفت کشور نمیشود
«محمد وحیدی» نایب رییس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در موافقت با این طرح گفت: در مجلس گذشته خروجی مناسبی برای این طرح وجود نداشت و در شروع مجلس یازدهم بسیاری از مجموعه‌ها و نمایندگانی که در ورود به مجلس تبلیغات انتخابی داشتند به این موضوع تاکید کرده بودند.
نماینده مردم بجنورد با بیان اینکه پنهان ماندن رای نمایندگان سبب پیشرفت کشور نمیشود، گفت: مطابق اصل ۶۹ قانون اساسی مردم باید در طرح‌ها و لوایح از آراء نمایندگان با خبر باشند. همچنین پیشنهاد می‌دهم برای بررسی جزئیات طرح موضوع تخصصی را لحاظ کنید. حتی در مواردی که کمیسیون‌ها تشکیل جلسه می‌دهند و نمایندگان دولت هم حاضر میشود باید شافیت وجود داشته باشد.
وی افزود: دراین راه نباید راه شفافیت کج شده و اخبار آن در کمپین‌های معاند خارج از کشور مطرح شود. بلکه هدف این است که این شفافیت هم برای نمایندگان مردم و هم تمام مسوولان کشور که تصمیم‌های علاوه بر مجلس لحاظ شود تا آن‌هایی که تصمیم آنها درکشور اثر گذار هستند لحاظ شود.
«محسن پیرهادی» دیگر نماینده موافق این طرح گفت: پیش از این مجلس با قیام و قعود رای می‌دادند و با پیشرفت تکنولوژی این مورد الکترونیکی انجام شود. البته باید استقلال نمایندگان، موارد منطقه ای، موارد دو شوری در کمیسیون بیشتر لحاظ شده و ابعاد آن توسعه یابد. زیرا شفافیت مانند عدالت است و باید در همه مسائل لحاظ شود.
نماینده مردم تهران افزود: امروز شفافیت حق شهروندی و مطالبه عمومی است و نمایندگان نباید نگران باشند و قرار نیست تلکیفی را به نمایندگان تحمیل کنیم و امیدواریم همه نمایندگان به وعده پیش از انتخابات مجلس عمل کرده و رای بالایی به این طرح بدهند.
«حسین علی حاجی دلیگانی» عضو هیات رییسه مجلس در موافقت با این طرح گفت: مجلس یازدهم با مجلس دهم متفاوت است و خوشحال هستم که هم مردم و هم شما نمایندگان به دنبال شفافیت هستید. زیرا تصویب این طرح به عنوان سند افتخار برای مجلس یازدهم خواهند ماند که برای نخستین بار در مجلس انقلابی این طرح تصویب میشود.
نماینده مردم شاهین شهر افزود: اصل ۶۹ قانون اساسی می‌گوید که همه مذاکرات صحن علنی باید از رادیو پخش شود، زیرا شفافیت حق مردم است. ظاهر و باطن این طرح یکی است. به عبارتی شفافیت یعنی صداقت یعنی اعتمادسازی است و برخی سرمایه‌های اجتماعی که از دست رفته است به دلیل عدم شفافیت است.
وی با اشاره به وضعیت بورس گفت: دلیل شرایط بورس نیز به دلیل عدم شفافیت است و هدف این است که این طرح از مجلس آغاز شده و به سایر قوا تسری پیدا کند و امیدوارم با تصویب این طرح مبارزه با فساد و رانت از راه شفافیت حاصل میشود.
طرح اصلاح موادی از قانون آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی (شفافیت آرای نمایندگان) به شرح ذیل است:
ماده۱- درجزء (۱) ماده (۲۱) قانون آیین نامه داخلی، پس از عبارت «توزیع آنها» عبارت «وانتشار آن برای عموم ظرف مدت حداکثر یکماه از تاریخ جلسه به صورتی که قابل خوانش رایانهای باشد» اضافه میشود.
ماده۲- درجزء (۶) ماده (۲۲) قانون، پس از عبارت «هفتگی مجلس» عبارت «و انتشار آن حداقل سه روز قبل از تشکیل جلسه برای عموم» اضافه میشود.
ماده۳- ماده (۶۱) قانون به شرح زیر اصلاح و پنج تبصره به آن الحاق میشود:
ماده۶۱- مناط اعتبار رسمیت جلسات کمیسیون‌ها حضور حداقل دوسوم اعضای کمیسیون و نصاب مصوبات آن مطابق ماده (۱۱۷) این قانون است. جلسات کمیسیون‌ها به صورت علنی تشکیل میشود و دستور جلسات هفتگی حداکثر یک هفته قبل از تشکیل برای عموم منتشرمی شود.
اسامی حاضران و غائبین جلسه همراه با آرای نمایندگان به تفکیک اسامی نمایندگان مخالف، موافق و ممتنع و کسانی که در رأی گیری شرکت نکرده‌اند به ترتیب حروف الفبا تا پایان روز رأیگیری در پایگاه اطلاعرسانی رسمی مجلس به صورتی که قابل خوانش رایانهای باشد، برای عموم منتشر میشود و در مشروح مذاکرات کمیسیون نیز ثبت میشود.
تبصره۱- در صورت اضطرار که رعایت امنیت کشور ایجاب نماید، هرگاه وزیر ذیربط یا بالاترین مقام دستگاه مربوط یا حداقل یک چهارم از اعضای کمیسیون، درخواست نمایند تا برای موضوع مورد بحث، جلسه غیرعلنی تشکیل شود، باتصویب کمیسیون جلسه صرفاً برای رسیدگی به همان موضوع، غیرعلنی میشود.
تبصره۲- درمواردی که حداقل پنج عضو کمیسیون درخواست نمایند که آرای اعضای کمیسیون در مورد طرح یا لایحه یا بخشی از اجزای آن منتشر نشود، در صورت تصویب این درخواست، نتایج آراء بدون درج اسامی انتشار می‌یابد.
تبصره۳- درخصوص طرح‌ها و لوایحی که به موجب اصل هشتاد و پنجم (۸۵) قانون اساسی در کمیسیون مورد رسیدگی قرار می‌گیرد، الزاماً جلسات به صورت علنی تشکیل میشود و عدم انتشار آرای نمایندگان در اینگونه جلسات به منزله غیرعلنی شدن جلسه نیست.
تبصره۴- مشروح مذاکرات جلسات علنی کمیسیون‌ها حداکثر ظرف مدت یکماه به صورتی که قابل خوانش رایانهای باشد، در پایگاه اطلاع رسانی رسمی مجلس برای عموم انتشار می‌یابد.
تبصره۵- مذاکرات جلسات غیرعلنی کمیسیون‌ها و آن دسته از آرای نمایندگان که عدم انتشار آنها به تصویب کمیسیون رسیده بود، با پیشنهاد حداقل پنج نفر از اعضای کمیسیون، پس از گذشت حداقل یکسال با تصویب کمیسیون قابل انتشار است.
ماده۴- در ماده (۶۳) قانون، پس از عبارت «ضبط» عبارت «وانتشار مذاکرات در پایگاه اطلاعرسانی رسمی مجلس» اضافه میشود.
ماده۵- ماده (۶۴) قانون به شرح زیر اصلاح و یک تبصره به آن الحاق میشود:
ماده۶۴- گزارش عملکرد هر کمیسیون از قبیل رسیدگی به طرح‌ها و لوایح، سوال، تحقیق و تفحص و عملکرد ناظرین در هیأتها، شورا‌ها و مجامع در پایان هر ماه به هیأت رئیسه مجلس ارائه میشود تا به نحو مقتضی برای نمایندگان و عموم اطلاع رسانی شود.
تبصره- سازمان صداوسیما با رعایت شرایط مندرج در ماده (۵) این قانون، مجاز است برای تهیه گزارش کامل و زنده صوتی و تصویری از جلسات علنی کمیسیون‌ها در کمیسیون حضور یابد و همچنین صوت این جلسات در پایگاه اطلاعرسانی مجلس به صورت زنده پخش میشود.
ماده۶- ماده (۸۱) قانون به شرح زیر اصلاح و یک تبصره به آن الحاق میشود:
ماده۸۱- مأموریت‌های رسمی فردی و جمعی نمایندگان، از قبیل شرکت درسمینارها، اجلاس، بازدید‌های فنی و تخصصی و نظارتی در داخل و خارج از کشور با تصویب کمیسیون ذیربط و تأیید هیأت رئیسه مجلس انجام میشود. مأموریت اعضای هیأت رئیسه مجلس، با تصویب هیأت رئیسه انجام میشود.
هیأت رئیسه هر کمیسیون مکلف است حداکثر تا یک هفته پس از انجام مأموریت، گزارش آن را به همراه اطلاعات مربوط از جمله: فهرست اعضاء، هزینه‌ها، اهداف و نتایج؛ به صورتیکه قابل خوانش رایانهای باشد، برای اطلاع عموم منتشر نماید. در مورد اعضای هیأت رئیسه مجلس این تکلیف به عهده هیأت رئیسه است. تبصره- در موارد خاص با تصویب کمیسیون برای اعضای کمیسیون و در مورد هیأت رئیسه مجلس با تصویب هیأت رئیسه، اطلاعات مربوط به مأموریت‌ها منتشر نمیشود.
ماده۷- در ماده (۸۹) قانون، پس از عبارت «ثبت خواهد شد» عبارت «هیأت رئیسه مکلف است ماهانه گزارش غیبت و تأخیر هر یک از نمایندگان در جلسات صحن و کمیسیون‌ها را در پایگاه اطلاعرسانی مجلس برای اطلاع عموم به صورتیکه قابل خوانش رایانهای باشد، منتشر کند.
ماده۸- در انتهای ماده (۹۵) قانون، عبارت «اسامی نمایندگانی که سه بار غیبت غیرموجه در یک ماه داشته باشند در روزنامه‌ها درج خواهد شد.» حذف میشود.
ماده۹- در ماده (۱۱۹) قانون، پس از عبارت «نتیجه آراء را» عبارت «همراه با نمایش اسامی مخالفان، موافقان، ممتنعین و نمایندگانی که در رأیگیری شرکت نکرده اند» اضافه میشود و یک تبصره به شرح زیر به آن الحاق میشود:
تبصره- در مورد هر یک از مواد یا اجزاء که به تشخیص هیأت رئیسه مجلس جنبه صنفی یا منطقه‌ای دارد، آراء اعلام نمیشود.
ماده۱۰- جزء (۳) ماده (۱۲۲) قانون، حذف و یک تبصره به عنوان تبصره (۲) به این ماده الحاق میشود:
تبصره۲- در مواردی که حداقل پانزده نفر از نمایندگان رأیگیری مخفی با ورقه را درخواست نمایند، بدون بحث در مورد درخواست رأی گیری میشود و در صورت تصویب، برای آن موضوع رأیگیری مخفی باورقه انجام میشود.
ماده۱۱- ماده (۱۲۶) قانون به شرح زیر اصلاح و یک تبصره به آن الحاق میشود:
ماده۱۲۶- درتمامی مواردی که رأیگیری درصحن به صورت الکترونیکی یا علنی با ورقه انجام میشود، اسامی نمایندگان موافق، مخالف و ممتنع و کسانی که در رأیگیری شرکت نکرده اند به ترتیب حروف الفبا در مشروح مذاکرات ثبت و حداکثر یک هفته پس از رأیگیری در پایگاه اطلاعرسانی رسمی مجلس به صورتی که قابل خوانش رایانهای باشد، برای عموم منتشر میشود.
تبصره- اسامی نمایندگان تقاضاکننده برای رأی گیری مخفی یا علنی باورقه، درصورت مشروح مذاکرات مجلس ثبت میشود.
