چه اتفاقی در سایت هسته‌ای اسرائیل در صحرای نقب می‌افتد؟/ معنی کنایه ظریف چه‌بود؟
رویداد۲۴ با افشای عملیات ساخت و ساز رژیم صهیونیستی در اطراف دیمونا که در رسانه‌ای ایتالیا نیز مورد توجه قرار گرفت، موضوع ظرفیت هسته‌ای این رژیم برای اولین بار طی سال‌های اخیر کمی‌برجسته شد. لوسیانا بورساتی روزنامه نگار و نویسنده کوریره دلاسرا در تحلیل با عنوان چیزی بین ایران و ایالات متحده در حال حرکت است. اما چه اتفاقی برای دیمونا می‌افتد؟ به بررسی مسئله هسته‌ای ایران و مقایسه آن با توان رژیم صهیونیستی پرداخته و تلویحا امریکا و غرب را در خصوص تمرکز بر ایران و غفلت از این رژیم علیرغم شفافیت و گام‌های مثبت ایران سرزنش نموده است.
چیزی بین ایران و ایالات متحده در حال حرکت است. اما چه اتفاقی می‌افتد؟
به نظر می‌رسد که رقص باله دوباره شروع شده است. یک قدم به جلو، یک قدم عقب، یک قدم به طرف. ما در مورد ایران صحبت می‌کنیم و مذاکره بعدی که انجام می‌شود، چه کسی می‌داند. در روز‌های اخیر برخی نشانه‌ها از طرف ایالات متحده مبنی بر اینکه آن‌ها مایل به قبول دعوت اتحادیه اروپا برای بازگشت به نشستن دور میز با تهران و دیگر شرکای توافق هسته‌ای هستند که توسط ترامپ رها شده است، تا به مصالحه‌ای رسیده و اختیارات بازرسی آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای در ایران حفظ شود.
بازرسانی که حتی در صورت کاهش نظارت‌ها تا سه ماه در تهران باقی می‌مانند، منتظر تصمیم واشنگتن - از تهران خواهند ماند که تحریم‌های اعمال شده توسط ایالات متحده را هنگامی‌که ایران توافق نامه را تا آخرین مرحله رعایت کرد، لغو کنند.
در همین حال، چه اتفاقی در دیمونا، سایت هسته‌ای اسرائیل در صحرای نقب می‌افتد؟
جروزالم پست نیز این روز‌ها تعجب کرده است و اخباری را ارائه داده است، همانطور که گاردین انگلیس چند روز قبل از آن خبر داده بود که تصاویر جدید ماهواره‌ای را نشان می‌دهد که نشان می‌دهد کار‌های گسترده‌ای در اطراف سازه این سایت درحال انجام است، جایی که در گذشته اسرائیل مواد شکافت پذیر را در آن ساخته بود زرادخانه هسته‌ای که هرگز اعلام نشده است، اما وجود آن در بین متخصصان در حوزه هسته‌ای پذیرفته شده است. هیئت بین المللی مواد شکاف پذیر (Ipfm)، که گاردین به عنوان گروهی از متخصصان مستقل تعریف می‌کند، اعلام نمودند فعالیت‌های در حال انجام نشان می‌دهد که طی دو سال گذشته تغییرات زیادی در این منطقه ایجادشده و بنظر می‌رسد ادامه خواهد داشت. جروزالم پست نیز IPFM را متهم نمود که از هدف ساخت و ساز این منطقه مطلع نیست. دفتر نخست وزیر نیز به سوالات روزنامه نگاران در این مورد پاسخ نداده است.
بیشتر بخوانید: بایدن و این همه تعلل برای بازگشت به برجام؛ چرا؟!
این تصاویر، تغییراتی را به ابعاد حدود ۱۴۰*۵۰ متر در جنوب غربی گنبد "نمادین" ساختمانی راکتور هسته‌ای را نشان می‌دهد. یک کارشناس روزنامه اسرائیلی در این خصوص اظهار داشت این امر می‌تواند یک مخزن جدید پسماند رادیواکتیو باشد. اما احتمال دیگری نیز وجود دارد که به دلایل دفاعی مرتبط است. حزب الله، ایران و حماس در زمان‌های مختلف به طور صریح یا ضمنی اعلام کرده اند که در صورت درگیری گسترده‌تر، آن‌ها می‌توانند دیمونا را هدف قرار دهند.
طبق اعلام منابع خارجی مواد لازم برای ۸۰ تا ۲۰۰ سلاح هسته‌ای در اختیار اسرائیل است که در دیمونا تولید شده است و اگر راکتور هسته‌ای بعلت قدمت، دیگر عملیاتی نباشد، این کشور دیگر نمی‌تواند برای سلاح‌های جدید پلوتونیوم جدید تولید کند در واقع، راکتور دیمونا که اکنون از قدمت زیادی برخوردار است، برای ۴۰ سال طراحی شده بود که بایستی تا ۲۰۰۳، بسته می‌شد، اما به لطف فن آوری‌های جدید موجود توان آن تا سال ۲۰۲۳ افزایش یافت. بین سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸، دولت یهود تأیید کرد که به دنبال راهی برای تدوام آن تا سال ۲۰۴۳ است.
با دور شدن از این سناریو‌های مبهم، بیایید به تهران برگردیم، جایی که در عوض، شفافیت فعالیت هسته‌ای آن موضوعی ۱۰ ساله است و در جایی که جواد ظریف، وزیر امور خارجه، فرصت برای جستجوی توییتر را از دست نداد، دقیقاً در مورد کار‌های صحرای نقب. بایدن رئیس جمهور آمریکا، سران دولت‌ها و دولت‌های انگلیس، آلمان و فرانسه و خود آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای را خطاب قرار داده و نوشت: "اسرائیل در حال توسعه دیمونا، تنها کارخانه تولید سلاح هسته‌ای در منطقه است. " بسیار نگران؟ نگران هستید؟ کمی؟ می‌خواهید نظر دهید؟
فراتر از کنایه، این واقعیتی است که درست در همان ساعاتی که نخست وزیر اسرائیل بنیامین نتانیاهو اعلام کرد بازگشت به تفاهم قدیمی"راه را برای دستیابی به زرادخانه هسته‌ای برای ایران هموار می‌کند"، دولت ایران درحال دستیابی به مصالحه با مدیرکل بود از آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای رافائل گروسی، که دقیقاً در مورد شفافیت فعالیت‌های هسته‌ای خود شخصاً به تهران آمد، بود.
همانطور که مشخص است، تا امروز ۲۳ فوریه مطابق با قانونی که در ابتدای دسامبر توسط پارلمان در دست محافظه کاران تصویب شد ایران باید بازرسی‌های آژانس انرژی هسته‌ای را کاهش می‌داد - به ویژه با توقف بازرسی‌های غافلگیرانه در سایت‌های خود که از سال ۲۰۱۵ تا امروز از طریق اعمال داوطلبانه پروتکل اضافی قدرت هسته‌ای پیمان گسترش سلاح‌های هسته‌ای تحت نظارت قرار گرفت، درحالیکه اسرائیل این چنین پایبند نیست.
بر توافق حاصل شده تداوم برخی بررسی‌ها و نظارت‌ها درهر صورت، البته بدون بازرسی‌های غافلگیرانه، طی سه ماه آینده انجام خواهد شد. به گفته گروسی "یک نتیجه خوب و معقول"است. آژانس اتمی ایران تصریح کرده که پروتکل الحاقی و دسترسی بازرسان آژانس که در توافقنامه ۲۰۱۵ پیش بینی شده است، یعنی نظارت‌هایی که "فراتر از پادمان‌های پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته ای" هستند، به حالت تعلیق درآمده است.
با این حال، ایران به ثبت اطلاعات برخی از فعالیت‌های هسته‌ای خود ادامه می‌دهد و دوربین‌های مداربسته را برای سه ماه فعال می‌گذارد. "اگر تحریم‌ها طی سه ماه به طور کامل برداشته شود، ایران این اطلاعات را به آژانس منتقل می‌کند. در غیر این صورت، اطلاعات برای همیشه حذف خواهد شد. به طور خلاصه، بازرسان در ایران باقی می‌مانند، اما قدرت کنترل آن‌ها کاهش یافته است. سازشی که به نظر می‌رسد محمد باقر قالیباف رئیس مجلس را عصبانی کرده و اعلام نمود دولت "باید به دلیل دور زدن قانون مجلس جدید عذرخواهی کند".
به طور خلاصه مهمانی بازی دوباره شروع می‌شود. اظهارات آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، که گفت اگر ایران به مفاد برجام پایبند باشد، ایالات متحده نیز همین کار را خواهد کرد و تاکید کرد همکاری با متحدان و شرکا را ادامه خواهد داد و افزود ما همچنین به دنبال گسترش و تقویت برجام و رسیدگی به سایر زمینه‌های نگران کننده از جمله رفتار بی ثبات کننده ایران در منطقه و توسعه و تکثیر موشک‌های بالستیک خواهیم بود. " بیانگر آن است.
اقدام مقدماتی خروج از بن بست دیده نشده، مگر بواسطه سایر سیگنال‌های مثبت که از جبهه‌های دیگر می‌آیند. مانند آزادسازی ۹ میلیارد دلار ذخائر ارزی ایران که توسط بانک‌های کره جنوبی در اثر تحریم‌های آمریکا ضبط شده است، یا این واقعیت که واشنگتن و تهران صحبت درباره آزادی احتمالی شهروندان آمریکایی بازداشت شده در ایران را آغاز کرده اند. گذشته می‌آموزد که دیپلماسی می‌تواند از آزادی گروگان‌ها عبور کند یا آغاز شود. به طور خلاصه، ظاهراً بله، چیزی در حال حرکت است.
منبع: هافینگتون پست/مترجم:تارا نوروزپور
