سوریه، ده سال پس از جنگ/ سرنوشت دمشق در دست چه کسانی است؟

رویداد۲۴ ده سال از جنگ سوریه می گذرد. ده سال پیش در چنین روزی آتش جنگی در این کشور شعله ور شد که منجر به کشته شدن هزاران نفر و آواره شدن میلیون ها نفر دیگر شد. ناظران می گویند سوریه اکنون ده سال پس از جنگ همچنان در اختیار قدرت های خارجی است و سرنوشت آن را کسی جز این کشورها تعیین نمی کند.

روزنامه القدس العربی در این باره نوشت: امروز مصادف است با دهمین سالگرد آغاز جنگ سوریه، جنگی که منجر به آواره شدن بیش از نیمی از جمعیت این کشور و تخریب سوریه و نابودی اقتصادی این کشور شد. به گفته نماینده حقوق بشر در امور سوریه حداقل ۳۸۸ هزار نفر از آغاز جنگ سوریه در جریان اعتراضات و جنگ داخلی در آن کشته شدند. همچنین طی ده سال گذشته نزدیک به ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر از مردم سوریه مجبور شدند این کشور را ترک کنند. اغلب پناهجویان سوری به کشور‌های همسایه این کشور مانند ترکیه، لبنان و اردن نقل مکان کردند. یک سوم از این جمعیت را کودکانی تشکیل می‌دهند که زیر ۱۱ سال بودند. همچنین آمار‌ها نشان می‌دهد که ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار کودک سوری در اثر جنگ داخلی این کشور از تحصیل بازماندند. همچنین ۶۰ درصد از کودکان سوری از گرسنگی رنج می‌برند و ۱۳ میلیون نفر از مردم این کشور نیز نیازمند کمک‌های انسانی هستند.

آمار‌های منتظر شده از سوی سازمان ملل همچنین نشان می‌دهد که یک سوم از مدارس سوری در جریان جنگ داخلی ده سال گذشته تخریب شدند و بیش از پنجاه درصد از ساختمان‌های مربوط به بیمارستان‌ها و یا مراکز بهداشت و درمان نابود شدند.

جنگ سوریه، بحران قرن

روزنامه لیزیکو فرانسه در گزارشی تحت عنوان ده سال پس از جنگ سوریه، بحران قرن در این باره نوشت: سوریه به همراه مردمانش بر روی زمین رها شده‌اند و هیچ نشانه‌ای از توافق میان اطراف درگیری دیده نمی‌شود. گزارش سازمان ملل نشان می‌دهد که زندگی در استان حلب که قلب فعالیت‌های اقتصادی و صنعتی در سوریه بود به طور کامل نابود شده است.

لوسیل بابون عضو نهاد غیردولتی بین المللی هندیکاب در این باره می‌گوید: ما در مقابل بدترین بحران بر روی این سیاره از سال ۱۹۴۵ از نظر میزان پناهجویان قرار داریم. دهه‌ها طول می‌کشد تا مناطق مختلف سوریه از مواد منفجره و تجهیزات جنگی پاک شود.

بیشتر بخوانید:اقتصاد ایران و رفع تحریم‌های تسلیحاتی/ جایگاه ایران در بازار تجارت اسلحه کجاست؟

لیزیکو در ادامه می‌نویسد که هیچ نشانه‌ای از توافق سیاسی میان طرف‌های درگیری در سوریه دیده نمی‌شود. نظام سوریه حاضر به عقب نشینی نشد و همه قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای مانند ایران، ترکیه، عربستان سعودی، آمریکا، روسیه، فرانسه، آمریکا و اسرائیل به جز چین به طور مستقیم و غیر مستقیم در جنگ سوریه حضور داشتند و سوریه به عرصه جنگ نیابتی این کشور‌ها تبدیل شد و وضعیتی بی‌مانندی در تاریخ معاصر را در این کشور رقم زد.

روزنامه تایمز نیز در گزارشی به مناسبت ده سالگی بحران جنگ داخلی سوریه نوشت: سرنوشت سوریه ده سال پس از جنگ، امروز در اختیار دیگران است.

تایمز نوشت: در چنین روزی در مارس سال ۲۰۱۱ جنگ سوریه آغاز شد و پس از سال‌ها تخریب و نابودی آمار گزارش شده از وضعیت این کشور تاسف برانگیز است. بر اساس آمار‌های جمع آوری شده از سوی هلال احمر جهانی، نیمی از جوانان سوری در این جنگ کشته و یا زخمی شدند. ۳۰۵ هزار خانه در سوریه تخریب و یا به طور کامل نابود شدند. روسیه و ایران به عنوان متحدان نظام سوریه می‌گویند که اکنون زمان آن رسیده که جامعه بین المللی به پیروزی نظام بشار اسد اذعان کند و تحریم‌ها علیه دمشق را کاهش دهند چرا که این تنها راه بازسازی کشور است.

در این بین برخی از کشور‌های منطقه و غرب نیز از راهکار پیشنهادی ایران و روسیه دفاع کردند. شیخ عبدالله بن زاید وزیر خارجه امارات خاستار بازگشت کرسی سوریه به اتحادیه عرب شد. وی گفت که اکنون زمان آن رسیده که کشور به شرایط طبیعی خود بازگردد.

نابودی اقتصاد سوریه پس از جنگ ویرانگر

طی ده سال گذشته ارزش لیر سوریه به شدت کاهش پیدا کرد. هم اکنون هر دلار برابر با ۳ هزار لیر است در صورتی که پیش از جنگ هر دلار برابر با ۴۷ لیر سوری بود. شاهر خطیب ۴۲ ساله از شهر درعا در سوریه می‌گوید: سوریه کشور خیر و برکت به کشور گرسنگی تبدیل شده است.

همه اطراف سوریه بر یک موضوع اتفاق نظر دارند و آن این است که آینده سوریه در دست نیرو‌های خارجی قرار گرفته است، نیرو‌های خارجی شامل ترکیه و ایران و روسیه که همگی نیرو‌های خود در خاک سوریه را حفظ کردند.