معضل نگران کننده کشور‌ها برای مهار کرونا؛ همان احساس قدیمی ضد واکسن / ریشه گریزان بودن درصد زیادی از مردم از واکسن چیست؟

رویداد۲۴ عامل اصلی برای جذب واکسن در هر ایالت آمریکا وابستگی سیاسی نیست، بلکه سهم جمعیتی‌ای است که اعتقاد دارد، نژاد بشر همیشه وجود داشته است. چنین یافته‌هایی نشان دهنده تلاش جهانی برای افزایش نرخ واکسیناسیون نیست.

واکسیناسیون بهترین محافظت در برابر کووید-۱۹ است و شواهد برای اثبات این ادعا نیز بسیار زیاد است. در حالی که واکسیناسیون محافظت صد در صدی به افراد در زمینه‌ی عدم ابتلا به ویژه با وجود نوع دلتا نمی‌دهد، اما به طور قابل توجهی خطر بیماری شدید، بستری شدن و مرگ بر اثر کرونا را کاهش می‌دهد؛ بنابراین واکسیناسیون گسترده کلیدی است که به دولت‌ها اجازه می‌دهد تا محدودیت‌های بهداشت عمومی را کاهش و در نتیجه به بهبود اقتصادی ادامه دهند. اما به نظر می‌رسد این امر به طور فزاینده‌ای دور از دسترس است.

محققان تخمین می‌زنند که برای پایان دادن به همه گیری باید ۷۰ تا ۸۵ درصد از جمعیت کشور واکسینه شوند. با این حال، حتی در اسرائیل که در آغاز سال ۲۰۲۱ در زمینه‌ی واکسیناسیون در جهان پیشرو بود، سهم جمعیت واکسینه شده در نرخ کمی بیش از ۶۰ درصد متوقف شده است. در ایالات متحده، تنها حدود نیمی از جمعیت تحت حفاظت واکسن هستند و میزان واکسیناسیون از ۳.۲ میلیون دوز در روز در آوریل به کمتر از ۷۰۰ هزار دوز در روز از اوایل آگوست کاهش یافته است.

مورد ایالات متحده به ویژه جالب توجه است، زیرا میانگین واکسیناسیون در کل کشور تفاوت‌های زیادی را بین گروه‌های اقتصادی-اجتماعی و ایالت‌ها مشخص می‌کند و بر پیچیدگی مسائل می‌افزاید. در حالی که بیش از ۶۳ درصد از مردم ماساچوست و مین کاملاً واکسینه شده اند، تنها ۳۴ درصد از مردم می‌سی سی پی و آلاباما واکسن دریافت کرده اند. بین شهر‌ها و شهرستان‌ها حتی اختلافات بیشتر است.

این مشکل بیشتر از اینکه به دسترسی ربط داشته باشد به پذیرش مربوط است. به طور گسترده‌ای مشاهده شده است که حداقل در ایالات متحده، تمایل به واکسیناسیون با وابستگی سیاسی در ارتباط است. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که تنها حدود ۵۴ درصد از بزرگسالان جمهوری خواه واکسینه شده اند، در حالی که ۸۶ درصد از دموکرات‌ها واکسن دریافت کرده اند. در شهرستان‌هایی که در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ به دونالد ترامپ جمهوری خواه رای دادند، نرخ واکسیناسیون بیش از ده درصد کمتر از شهرستان‌هایی است که به جو بایدن دموکرات رای دادند.

اما در حالی که پیوند آماری بین وابستگی سیاسی و تردید به واکسن قوی است، اما این تمام ماجرا نیست. علاوه بر این، احساس ضد واکسن چیز جدیدی محسوب نمی‌شود. جنبش نه به واکسیناسیون مدت‌ها قبل از همه گیری کووید-۱۹ وجود داشت. بنابراین، این سوال مطرح می‌شود که آیا مردم واکسن کووید-۱۹ را صرفاً به دلیل اعتقادات سیاسی خود رد می‌کنند یا اینکه این باور‌های سیاسی و موضع گیری آن‌ها در مورد واکسن عوامل دیگر عمیق تری را منعکس می‌کند.

نگاهی به نگرش‌های گسترده‌تر مردم نسبت به علم و اعتماد به نهاد‌های علمی و ... می‌تواند به ما در یافتن پاسخ کمک کند. یک شاخص مفید در اینجا پذیرش تکامل است. نظرسنجی‌ها مکررا نشان داده است که اقلیت قابل توجهی از آمریکایی‌ها اجماع علمی مبنی بر اینکه انسان محصول یک فرآیند طولانی انتخاب طبیعی است را رد می‌کنند.

اعتقاد به تکامل با پذیرش واکسیناسیون ارتباط قوی دارد. در واقع، بیشترین جذب واکسن در ایالت‌های آمریکا توسط سهم جمعیتی‌ای است که معتقدند نژاد بشر همیشه وجود داشته است.

جالب اینجاست که به نظر نمی‌رسد اعتقادات مذهبی در اینجا تعیین کننده باشد. ارتباط بین جذب واکسن و رواج این باور که مداخله الهی هدایت کننده تکامل است، ضعیف است. علاوه بر این، حزب گرایی سیاسی که با الگو‌های رای گیری در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ اندازه گیری می‌شود، قدرت پیش بینی خود را در مورد جذب واکسن پس از اینکه اعتقاد به تکامل مطرح می‌شود، از دست می‌دهد.

این بدان معناست که نگرش نسبت به واکسیناسیون به وفاداری حزبی افراد بستگی ندارد بلکه مربوط به بی اعتمادی به علم است. این ممکن است نحوه عملکرد گسترده‌تر دموکراسی را منعکس کند. همانطور که کریستوفر آچن و لری بارتلز در کتاب خود تحت عنوان "دموکراسی برای واقع گرایان: چرا انتخابات دولت پاسخگو ایجاد نمی‌کند" در سال ۲۰۱۷ استدلال می‌کنند، این طور نیست که احزاب سیاسی برنامه‌های خود را ارائه دهند و رای دهندگان به صورت منطقی دست به انتخاب بزنند. بلکه احزاب نماینده گروه‌های هویتی موجود هستند.

در ایالات متحده، حزب جمهوری خواه خود را در موقعیتی قرار داده است که بخشی از آمریکایی‌هایی را که علم را در صورتی که نتایج آن با جهان بینی آن‌ها مغایرت داشته باشد، نمی‌پذیرند، به تصرف خود در می‌آورد. این افراد که به طور متوسط تقریباً یک چهارم جمعیت آمریکا را شکل می‌دهند، به تکامل اعتقاد ندارند و تمایل دارند واکسن‌های کووید-۱۹ را رد کنند. اما جمهوری خواهان لزوماً مسئول این موضع گیری‌ها نیستند. بنابراین، بر خلاف اظهارات اخیر جفری فرانکل، احتمالاً نمی‌توان گفت جمهوری خواهان آمریکا رای دهندگان خود را می‌کشند.

بیشتر بخوانید: آیا کووید ۲۰۲۲ در راه است؟

به یک معنا، این خبر بدی است. اگر تصمیم مردم مبنی بر عدم واکسیناسیون بر اساس اعتقادات اساسی باشد، تغییر آن بسیار دشوارتر از آن است که براساس گرایش‌های سیاسی یا نگرانی‌های سلامتی این تصمیم را گرفته باشند. انتشار اطلاعات واقعی‌تر شامل مطالعات و آمار بیشتر هم کارساز نخواهد بود. زیرا تکامل در مدارس نسل به نسل آموزش داده شده است.

مشوق‌های مالی مانند قرعه کشی ممکن است برخی از تردیدکنندگان را تحت تأثیر قرار دهد، اما به احتمال زیاد درصد قابل توجهی از افرادی که احساسات شدید ضدواکسن دارند، همچنان بر اعتقاد خود پایبند خواهند بود. البته این اتفاق تنها در ایالات متحده رخ نخواهد داد. واکسیناسیون اجباری در جا‌های دیگر مانند فرانسه نیز با مقاومت شدیدی مواجه می‌شود. از آنجا که نوع دلتا باعث شیوع دوباره‌ی کووید-۱۹ شده است، دولت‌ها در کشور‌هایی که جنبش ضد واکسن قوی‌ای دارند، گزینه‌های خوب زیادی در دسترس شان نیست.